ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

7 § 2. Τα συστατικά της εμπορικότητας - Γενική περιγραφή τη μορφή αλλεπάλληλων μεταβιβάσεων κατά εμπορικές βαθμίδες χονδρεμπόρου – λιανο- πωλητή κλπ. Δεν αποκλείεται κατά την πορεία να γίνεται και επεξεργασία των αγαθών, απλή ή και πιο σύνθετη, ενδεχομένως δε να παράγεται και νέο αγαθό. Το τελευταίο αυτό εντάσσει στο εμπόριο (για τους νομικούς όμως μόνο, όχι και για τους οικονομολόγους!) τη λεγόμενη «μεταποιητική» (ιδίως βιομηχανική) δραστηριότητα. Η διαμεσολάβηση περατώνεται όταν το αγαθό περιέλθει στον τελικό αποδέκτη του. Παραδοσιακά στα «εμπορεύματα» δεν περιλαμ- βάνονται τα ακίνητα (βλ. παρακάτω, § 24 Α 3). ΙΙ. Διαμεσολάβηση και υπηρεσίες. Διαμεσολάβηση υπάρχει και στον τομέα των υπηρεσι- ών . Και εδώ θα πρέπει να γίνει μια αντίστοιχη διάκριση, μεταξύ των υπηρεσιών εκείνων, που θα μπορούσαν να ονομασθούν «πρωτογενείς», και των απλών διαμεσολαβητικών υπηρεσι- ών. Οι πρωτογενείς υπηρεσίες έχουν αξία καθεαυτές. Οι υπηρεσίες του γιατρού, του δικηγό- ρου, του αρχιτέκτονα, του καθηγητή, του συγγραφέα, του ηθοποιού, του επιστήμονα, του ξεναγού κλπ. συνιστούν ουσιαστική παροχή, με την οποία ικανοποιείται άμεσα μια ανθρώπι- νη βιοτική ανάγκη 11 . Οι υπηρεσίες αυτές (που παραδοσιακά κατηγοριοποιούνται ως υπηρε- σίες ελευθέριων, επιστημονικών και καλλιτεχνικών επαγγελμάτων) βρίσκονται εκτός εμπορί- ου και εκτός ΕμπΔ (βλ. παρακάτω, § 24 Γ 9). Αντίθετα, το ΕμπΔ καταλαμβάνει άλλες υπηρεσί- ες, που αποσκοπούν στο να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις εκείνες, που καθιστούν δυνα- τή ή αποτελεσματικότερη ή ταχύτερη τη διοχέτευση των πρωτογενών υπηρεσιών προς τους αποδέκτες τους 12 . H λειτουργία κλινικής, η έκδοση βιβλίου από ένα εκδοτικό οίκο, η «πα- ραγωγή» θεατρικού ή κινηματογραφικού έργου, η ανεύρεση ξεναγού από τουριστικό γρα- φείο, η λειτουργία ιδιωτικού εκπαιδευτηρίου είναι και αυτές επιχειρήσεις υπηρεσιών. Αλλά οι υπηρεσίες αυτές συνίστανται όχι στην άμεση ικανοποίηση μιας βιοτικής ανάγκης, αλλά στις ενέργειες που απαιτούνται (=διαμεσολάβηση), ώστε οι υπηρεσίες του γιατρού, του συγ- γραφέα, του ηθοποιού, του ξεναγού ή του καθηγητή να φθάσουν, αντίστοιχα, στον ασθενή, τον αναγνώστη, το θεατρόφιλο, τον περιηγητή, το μαθητή 13 . Η διαμεσολάβηση πάντως μπορεί να είναι και μεικτή , να αφορά δηλ. ταυτόχρονα τόσο αγα- θά όσο και υπηρεσίες. Αυτό συμβαίνει π.χ. με την ξενοδοχειακή επιχείρηση, το εστιατόριο, τα οργανωμένα ταξίδια, την παροχή διαφημιστικών υπηρεσιών με δωρεάν παροχή προϊό- ντων, τη διοργάνωση εκθέσεων με λειτουργία πρατηρίων κλπ. ΙΙΙ. Διαμεσολάβηση και χρήμα. Δεν είναι διαφορετική η λειτουργία της διαμεσολάβησης στο εμπόριο του χρήματος. Οι τράπεζες και οι άλλοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί συγκεντρώ- νουν καταθέσεις του κοινού, τις οποίες χρησιμοποιούν για τη χρηματοδότηση των πελατών τους. Επίσης προβαίνουν σε πληρωμές για λογαριασμό των πελατών τους (π.χ. πληρώνουν επιταγές, πιστωτικές κάρτες κλπ.), κατανέμουν στο χρόνο δαπάνες (π.χ. καθιστούν δυνατή την αγορά κατοικίας με μακροπρόθεσμο δανεισμό), κατανέμουν κινδύνους (π.χ. με τα αμοι- βαία κεφάλαια επιτυγχάνεται διασπορά επενδυτικών κινδύνων) και επιτυγχάνουν περιορι- 11. Βλ. ΓνωμΝΣΚ 774/1999 www.nsk.gov.gr 12. Βλ. ΓνωμΝΣΚ 774/1999 www.nsk.gov.gr 13. Βλ. ΑΠ 286/1998 ΝοΒ 1999, 935: «…Οι παραπάνω παροχές δεν μπορεί να αποτελέσουν αντικείμε- νο εμπορικής δραστηριότητας όταν σ’ αυτές προέχει το επιστημονικό ή καλλιτεχνικό στοιχείο. Τούτο όμως ισχύει μόνο γι’ αυτόν που τις παρέχει αυτοπροσώπως. Αντιθέτως όταν μεσολαβεί τρίτος μετα- ξύ του επιστήμονα ή καλλιτέχνη και του κοινού, για τον τρίτο είναι εμπορικές οι παροχές εκείνες λόγω του στοιχείου της διαμεσολαβήσεώς του» .