ΑΣΤΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ

1124 ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ Εισαγωγικές παρατηρήσεις ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ τα τέκνα και τους εγγονούς τους (θείους και πρωτοξαδέλφους αυτού), δ) η τέταρτη τά- ξη περιλαμβάνει μόνο τους προπαππούδες και προγιαγιάδες του κληρονομουμένου. Όσον αφορά τις μεταξύ σχέσεις των γενεών (τάξεων), σύμφωνα με την ΑΚ 1819, ι- σχύει η αρχή της προτεραιόττηας της εγγύτερης τάξης, δηλ. δεν καλείται στην κληρο- νομία συγγενής εφόσον υπάρχει άλλος συγγενής προηγούμενης τάξης που καλείται ως κληρονόμος. Κληρονομική διαδοχή κατά ρίζες. Η ρίζα αποτελεί υποδιαίρεση της γενεάς (τάξης): Κάθε ρίζα περιλαμβάνει όλους του εξ αίματος συγγενείς που κατάγονται από το αυ- τό μέλος, το οποίο συμπεριλαμβάνεται σ’ αυτήν (ρίζα) ως αρχηγός της ρίζας, π.χ. κάθε κατιών του αρχηγού της τάξης μαζί με τα τέκνα του αποτελεί ρίζα. Η γενεά (τάξη) του κληρονομουμένου περιλαμβάνει τόσες ρίζες όσα είναι τα τέκνα του. Εκάστη δε ρίζα υποδιαιρείται σε μερικότερες ρίζες. Στο παραπάνω παράδειγμα, το κάθε τέκνο του κα- τιόντος, μαζί με τα τέκνα του αποτελεί τη μερικότερη ρίζα. Μεταξύ των μελών της κά- θε ρίζας ισχύει η αρχή της προτεραιότητας του αρχηγού της ρίζας. Τούτο σημαίνει ότι εφόσον υπάρχει ο αργηχός της ρίζας δεν καλείται στην κληρονομία άλλο μέλος αυτής, π.χ. οι έγγονοι του κληρονομούμενου δεν καλούνται στην κληρονομία του, εφόσον υπάρχει ο πατέρας τους, υιός του κληρονομούμενου. Αλλοίωση της διαδοχής κατά ρίζες επέρχεται στη δεύτερη τάξη, στην οποία καλούνται: μαζί οι γονείς του κληρονο- μουμένου (αρχηγοί της ρίζας) και οι κατιόντες τους (αδέλφια του κληρονομουμένου), οι οποίοι κληρονομούν κατ’ ισομοιρία. Διαδοχή κατά γραμμές. Στην τρίτη τάξη της εξ αδιαθέτου διαδοχής ισχύει η κατά γραμμές διαδοχή. Γραμμή είναι η γενεά κάθε ζεύγους πάππου και μάμμης. Οι καλ- λούμενοι ως κληρονόμοι στην τρίτη τάξη διαχωρίζονται από το νόμο σε δύο ομάδες. Εκείνη που περιλαμβάνει τους γονείς του πατέρα του κληρονομουμένου, καθώς και τους καταγόμενους απ’ αυτούς θείους και πρώτα εξαδέλφια του. Αυτοί αποτελούν τους κληρονόμους της πατρικής γραμμής. Αντίστοιχα οι γονείς της μητέρας του κλη- ρονομουμένου μαζί με τους καταγόμενους από αυτούς θείους και πρώτα εξαδέλφια του αποτελούν τη μητρική γραμμή. Αν κατά την επαγωγή ζούν οι παππούδες και οι γιαγιάδες και των δύο γραμμών κληρονομούν μόνο αυτοί κατ’ ισομοιρία. Αν κατά την επαγωγή δεν ζει ο παππούς ή η γιαγιά από την πατρική ή μητρική γραμμμή, στη θέ- ση εκείνου που έχει πεθάνει υπεισέρχονται τα τέκνα και οι εγγονοί του. Αν δεν υπάρ- χουν τέκνα και έγγονοι, η μερίδα αυτού που έχει πεθάνει, περιέρχεται στον παππού ή τη γιαγιά της ίδιας γραμμής, και εάν δεν υπάρχει, σε τέκνα και τους εγγονούς τους. Αν κατά την επαγωγή δεν ζουν ο παππούς και η γιαγιά, είτε από την πατρική είτε από τη μητρική γραμμή και δεν υπάρχουν τέκνα και εγγονοί αυτών που έχουν πεθάνει, κλη- ρονομούν μόνο ο παππούς ή η γιαγιά ή τα τέκνα και οι εγγονοί από την άλλη γραμμή. Τα τέκνα κληρονομούν κατά ισομοιρία και αποκλείουν τους εγγονούς της ίδιας ρίζας. Οι εγγονοί κληρονομούν κατά ρίζες (βλ. ΑΠ 707/2015 ΝοΒ 2016,210). 3 4