ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΕΙΚΕΙΑΣ

3 Κεφάλαιο 1. Το κυπριακό δίκαιο της επιείκειας 2. Καταπιστεύματα 3 Η μεγαλύτερη επινόηση του δικαίου της επιείκειας είναι το «καταπίστευ- μα», trust. Πρόκειται για νομικό εργαλείο, θεσμό της αγγλικής δικαιοσύνης και τη μεγαλύτερη ίσως συνεισφορά της σε θέματα δικαίου, διεθνώς. Ο θε- σμός πλέον των καταπιστευμάτων εφαρόζεται σε χώρες της Κοινοπολιτεί- ας που ακολουθούν το αγγλοσαξωνικό δίκαιο αλλά και στις Ηνωμένες Πολι- τείες Αμερικής. Οι καταπιστευματοδόχοι, trustees δυνάμει του δικαίου της επιείκειας είναι οι ιδιοκτήτες κατά το νόμο της περιουσίας, legal owners , την οποία δεσμεύονται να διαχειριστούν όχι προς ίδιον όφελος αλλά προς όφε- λος δικαιούχων της περιουσίας, beneficiaries , ή cestuis que trust . Όπως αναφέρεται στο Pettit 4 “In the opinion of Lord Browne – Wilkinson (στην υπόθεση Westdeutsche Landesban v. Islington London Borough Council ) 5 “ it remains a fundamental principle that equity operates on the conscience of the owner of the legal interest. So, in the case of a trust, the conscience of the legal owner requires him to carry out the purposes for which the property was vested in him (‘express’ or ‘implied’ trust) or which the law imposes on him by reason of this unconscionable conduct (‘constructive’ trust). Accordingly, he cannot be a trustee if and so long as he is ignorant of the facts alleged to affect his conscience – that is, until he is aware that he is intended to hold the property for the benefit of others in the case of an express or implied trust, or, in the case of a constructive trust, of the factors that are alleged to affect his conscience ”. Όπως εξάλλου αναφέρει και ο Γεώργιος Πικής στη μελέτη του: 6 «Ο θεσμός των καταπιστευμάτων – trusts – αποτελεί επινόηση των Δικαστηρίων της Επιείκειας για περιφρούρηση εμπιστευτικών σχέσεων και για προσδιορισμό των υποχρεώσεων προσώπων που κατέχουν εμπιστευτική θέση ή ασκούν καθή- κοντα εμπιστευτικής φύσεως. Επιβάλλεται στους επίτροπους – trustees – να συμ- μορφώνονται με αυστηρό κώδικα συμπεριφοράς, ώστε να διασφαλίζονται τα συμφέροντα των δικαιούχων και να απομακρύνεται η πιθανότητα αποκομίσεως προσωπικού κέρδους από την άσκηση εμπιστευτικών καθηκόντων. Οι υποχρε- ώσεις αυτές επιβάλλονται όχι μόνο όπου ρητά δημιουργείται καταπίστευμα βά- σει των προνοιών της Νομοθεσίας ή με συγκεκριμένο έγγραφο αλλά και σε όλες τις περιπτώσεις όπου οι σχέσεις των μερών είναι τέτοιας φύσεως ώστε να εξυ- πακούεται ύπαρξη καταπιστεύματος. Η ανάπτυξη των θεσμών που διέπουν τα καταπιστεύματα είναι χαρακτηριστική του τρόπου με τον οποίο οι κανόνες της επιείκειας αναπτύχτηκαν για συμπλήρωση του κοινού δικαίου και γενικά για 3. Snell supra Chapters 21-30, A. Hudson Supra Chapter 2, Graham Moffat, Trust Law, fifth ed., σελ. 33 4. Ibid. σελ. 14 5. [1969] AC669, 705 6. Γεώργιου Πική «Το Αγγλικό Κοινό Δίκαιο, οι Κανόνες της Επιείκειας και η Εφαρμογή τους στην Κύπρο», Λάρνακα 1981, σελ. 28-29