ΤΟ ΕΠΙΤΕΛΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ

Πρόλογος Ένα εγχειρίδιο άσκησης δημόσιας εξουσίας με εθνική σημασία Τόσο η μελέτη αλλά κυρίως η καθημερινή άσκηση διοικητικού έργου από διάφορες θέσεις τα τελευταία 30 χρόνια, με έχουν πείσει ότι οι αρχές της εταιρικής διακυβέρνησης και χρη- στής διοίκησης, ο στρατηγικός προγραμματισμός και η τακτική παρακολούθηση και αξιο- λόγηση έργων και δράσεων αποτελούν πυξίδα ασφαλούς πλοήγησης στην άσκηση διοί- κησης τόσο του ιδιωτικού όσο και του δημόσιου τομέα. Οι εύηχες στα αυτιά πολιτών και πολιτικών αρχές της νομιμότητας, της διαφάνειας, της λο- γοδοσίας, της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας, της αναγκαιότητας και επικουρι- κότητας, της αξιοκρατίας και του επαγγελματισμού στην άσκηση δημόσιας εξουσίας, κα- θίστανται απολύτως κενές περιεχομένου χωρίς τον τρόπο, τις διαδικασίες με τις οποίες εφαρμόζονται. Ο Ν 4622/2019 για το επιτελικό κράτος επιχειρεί αυτό ακριβώς. Να καταθέσει ένα κατα- στατικό χάρτη λειτουργίας της κεντρικής δημόσιας διοίκησης για την καλύτερη λειτουργία του κρατικού μηχανισμού. Είναι ένα εγχειρίδιο σύγχρονης άσκησης δημόσιας εξουσίας (Instrument of Government), το οποίο περιγράφει τυποποιημένες διαδικασίες διακυβέρνησης, μηχανισμούς αυτοδέ- σμευσης, ελέγχου και αυτοελέγχου, με στόχο να ανταποκριθεί με θεσμικό τρόπο στις προ- κλήσεις και τις παθογένειες της κρατικής λειτουργίας στην Ελλάδα. Χρειαζόταν; Αυτό το απαντάνε οι δομικές αδυναμίες του κράτους, όπως η απουσία στρα- τηγικού προγραμματισμού, η πολυνομία-κακονομία, η έλλειψη συντονισμού και συνερ- γασίας μεταξύ των φορέων σχεδιασμού και υλοποίησης πολιτικών, η αναποτελεσματικό- τητα και η ελλιπής αποδοτικότητα των δημόσιων πολιτικών και των δημόσιων θεσμών, η υστέρηση σε θέματα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και η μη ορθολογική διαχείριση και αξιοποίηση των υπαλλήλων και στελεχών του δημοσίου. Το χειρότερο όλων αυτών, πάγιων και διαχρονικών κρατικών αδυναμιών, δεν είναι ότι υπάρχουν, αλλά ότι αντέχουν στον χρόνο, και αυτό παρά τις ομολογουμένως καλών προ- θέσεων προσπάθειες αντιμετώπισης τους από πολλές πολιτικές δυνάμεις που βρέθηκαν σε θέση εξουσίας. Η ανάγνωση της εξαιρετικής αυτής μονογραφίας –δεύτερης κατά σειρά– της Ματθίλδης Χατζηπαναγιώτου με προέτρεψε να καταθέσω μια ακροτελεύτια σκέψη-έκκληση ως Έλλη- νας πολίτης.