ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΔΙΚΑΙΟΥ ΕΥΡΩΠΑΊΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

«∆Ω∆ΕΚΑΛΟΓΟΣ Ο∆ΗΓΙΩΝ» 1. Για την επίλυση ενός πρακτικού το πρώτο ζήτημα είναι η αναγνώριση και διατύπωση του ζητήματος, δηλαδή ο τρόπος με τον οποίο πρέπει να τίθεται το ερώτημα . Για πα- ράδειγμα, ζητείται ακύρωση ενωσιακής πράξεως, αποζημίωση ή και τα δύο; Τίθεται ζή- τημα αποκατάστασης ζημίας εκ συμβατικής σχέσεως με την Ένωση ή λόγω εξωσυμβα- τικής ευθύνης της τελευταίας ή, ακόμη, και αδικαιολόγητου πλουτισμού; 2. Η προσέγγιση του πρακτικού απαιτεί πριν απ’ όλα ακριβή καταγραφή των πραγμα- τικών περιστατικών που συνδέονται κυρίως με χρόνο, τόπο και πρόσωπα. Ειδικότερα: Πότε; Η χρονολογία έχει σημασία για το ισχύον κατά τον χρόνο των περιστατικών δίκαιο (tempus regit actum ή factum). Π.χ. άλλη η ΕΕ του 1992 (Maastricht) και άλλη η ΕΕ του 2021 (μετά τη Λισαβόνα). Ο χρόνος των περιστατικών έχει επίσης σημασία για τυχόν αποτίμηση της παραγραφής αξιώσεως. Πού; Ο τόπος έχει τυχόν σημασία για τυχόν εκτίμηση του δικαίου κράτους μέλους προς το ενωσιακό δίκαιο. Ποιος; Ποιος νομιμοποιείται και με ποια ιδιότητα; Αιτών, ενάγων κ.α. 3. Έρχεται ύστερα το ζήτημα του εφαρμοστέου κανόνα δικαίου (Κανόνας της ΣΕΕ ή ΣΛΕΕ, γενική αρχή ενωσιακού δικαίου ή άρθρο του ΧΘΔΕ, άρθρο οδηγίας ή κανονισμού κ.α.). Η εφαρμογή θα γίνει de plano, κατ’ αναλογία ή σε συνδυασμό με άλλες διατάξεις ή αρχές; 4. Ο κανόνας αυτός ή οι κανόνες αυτοί θα συνιστούν τη μείζονα πρόταση του συλλογι- σμού και όχι την απάντηση στο ερώτημα . 5. Τέλος, το ζήτημα της υπαγωγής . Πρόκειται για την καταλληλότητα των πραγματι- κών περιστατικών να υπαχθούν στον επιλεγέντα κανόνα ή αρχή του ενωσιακού δικαίου. 6. Πώς θα καταλήξει κάποιος στην απάντηση; Η διαδικασία είναι σύνθετη και απαιτεί χρήση των πηγών (νομοθεσία, νομολογία), γνώση ορθής ορολογίας , ορθή χρήση της γλώσσας και εν τέλει ποιότητα συλλογισμού που αναδεικνύεται μέσα από το style της νομικής γραφής. 7. Απαιτείται τελειοποίηση του τρόπου γραφής: απλότητα, όχι περίπλοκες φράσεις, ακρίβεια, αποφυγή ψευδο-επιστημονικής ορολογίας. Όλα αυτά καθιστούν το κείμενο της απάντησης αναγνώσιμο και κατανοητό. Η επιχειρηματολογία πρέπει να είναι εκπε- φρασμένη με σαφήνεια. Τα επιχειρήματα πρέπει να παρουσιάζονται διακριτά. ΟGeorge Orwell- ποιος δεν γνωρίζει το «1984» και τη «Φάρμα των ζώων» - έγραφε στο άρθρο του με τίτλο “Politics and the English language” 1 τα εξής: 1. George Orwell, “Politics and the English Language” , in “George Orwell: Essays” , ed. John Carey (pub- lished by Alfred A. Knopf, 2003), p. 966.