ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ

1o: Ελευθερία της τέχνης, θρησκευτική ελευθερία, ΕΣΡ, προστασία περιβάλλοντος 5 της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας και των απορρεόντων εξ αυτής δι- καιωμάτων, π.χ. τιμή, υπόληψη, ιδιωτικός βίος κλπ. 7 . γ) Η περίπτωση αυτή διαφέρει από το ιστορικό των προηγούμενων περιπτώσεων. Εν προκειμένω, τίθεται το ζήτημα της διάδρασης της ελευθερίας της τέχνης με την προ- στασία του (οικιστικού) περιβάλλοντος, όπως απορρέει από το άρθρο 24 Σ. Καθώς στη συνέχεια του βιβλίου τίθεται αναλυτικά ειδικό πρακτικό ζήτημα για αυτή, εδώ θα αρ- κεστούμε σε κάποιες αδρομερείς παρατηρήσεις. Έτσι, οι κοινόχρηστοι χώροι πρασίνου, που αποτελούνται από τμήματα διαμορ- φωμένου πρασίνου, ακάλυπτους χώρους και συστάδες, καθώς δεν συνιστούν ενι- αίο οργανικό σύνολο, δεν υπάγονται στην § 1 αλλά στην § 2 του άρθρου 24 Σ. Παρά ταύτα δεν παύουν να αποτελούν πρωταρχικό όρο για την προστασία των πόλε- ων και τη διαφύλαξη του οικιστικού περιβάλλοντος υπό το πρίσμα της βιωσιμότη- τας 8 . Είναι όμως αποχαρακτηρίσιμοι, υπό την αρχή της αντιστάθμισης/ανταλλα- γής, ωστόσο, δηλ. έναντι αντίστοιχης βελτίωσης στο ίδιο οικιστικό σύνολο (κανόνας « πράσινο αντί πρασίνου »). Όπως επισημαίνει η νομολογία, «μεταξύ δε των διαφό- ρων παραγόντων του αστικού περιβάλλοντος, πρόδηλον ζωτικήν σημασίαν έχουν οι ελεύθεροι κοινόχρηστοι χώροι πρασίνου, οι οποίοι, προκειμένου ιδιαίτερα περί των συγχρόνων μεγαπόλεων, αποτελούν το εντελώς απαραίτητον διά την υγείαν των αν- θρώπων υποκατάστατον του φυσικού περιβάλλοντος. Η ανάγκη δε προστασίας των χώρων αυτών καθίσταται συνεχώς επιτακτικωτέρα, καθ` ο μέτρον επιχειρείται, φανε- ρώς ή συγκεκαλυμένως, φαλκίδευσις της εκτάσεως αυτών προς επιδίωξιν άλλων δη- μοσίων σκοπών ένεκεν του υπερόγκου κόστους των απαλλοτριώσεων στη σύγχρονη πόλη. Τοιουτοτρόπως η διατήρησις των χώρων αυτών αποτελεί πλέον υψίστην προ- τεραιότητα διά την προστασίαν της ποιότητος του αστικού περιβάλλοντος, εις τρό- πον ώστε και ελαχίστης τοιαύτης εκτάσεως η απώλεια να λογίζεται ανεπίτρεπτος επι- δείνωσις του οικιστικού περιβάλλοντος» 9 . Χρήσιμο είναι να εξεταστεί και η Γνωμ.ΝΣΚ 69/2017: «Οι κοινόχρηστοι χώροι που στο σχέδιο πόλεως δεν χαρακτηρίζονται ως “πάρ- κα” ή ”άλση”, ως ”κοινόχρηστοι χώροι πρασίνου” ή γενικότερα ως ”αστικό πράσινο” ούτε 7. ΣτΕ 3335/2007 Τμ. Δ΄ (ΕΣΡ - Χρηματικό πρόστιμο). 8. ΣτΕ 288/2003. 9. ΣτΕ 2242/1994 (Πάρκο Ελευθερίας): «Εν τοις πράγμασι δε ο ειρημένος χώρος αποτελείται από διαφό- ρου φύσεως και διακεκριμένα αλλήλων κατά χώρον τμήματα, ήτοι τμήματα διαμορφωμένου πρασί- νου, ακαλύπτους χώρους και συστάδας δένδρων μη αποτελούσας μετά των άλλων ενιαίον οργανικόν σύνολον εις τρόπον ώστε ολόκληρος η έκτασις να δύναται να χαρακτηρισθήως ενιαίον άλσος ή πάρ- κον. Οθεν, ο αποχαρακτηρισμός τμήματος του εν λόγω κοινοχρήστου χώρου διά την ανέγερσιν του ειρημένου συνεδριακού κέντρου, νομίμως αντι σταθμιζόμενος, κατά τα προεκτεθέντα, δεν αποκλείε- ται εκ των άρθρων 48 και 49 του Ν. 998/79, ως αβασίμως υποστηρίζεται διά της υπό κρίσιν αιτήσεως, νοουμένου βεβαίως ότι ο αποχαρακτηριζόμενος χώρος δεν εμπίπτει εις χώρον άλσους.» Η απόφα- ση αυτή, όπως παρατηρεί η Γ. Σιούτη, ό.π., 87-89 φαίνεται πως ακολουθεί μία αφηρημένη ιεράρχη- ση των αγαθών: μείωση κοινόχρηστου χώρου πρασίνου για την επέκταση του Μεγάρου Μουσικής (ελευθερία της τέχνης, άρθρο 16 Σ). Με τη ΣτΕ 880/1995 επετράπη τελικώς η ανέγερση τουΜεγάρου.