ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Εισαγωγή στο Δίκαιο του Περιβάλλοντος Είναι το σύνολο των κανόνων δικαίου, οι οποίοι βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων και προ- στατευτικών μηχανισμών οριοθετούν την ανθρώπινη δράση, ατομική ή συλλογική με σκο- πό την επίτευξη ισορροπίας μεταξύ του περιβάλλοντος, φυσικού, πολιτιστικού, οικιστικού και κάθε άλλης ανθρώπινης δραστηριότητας. Το Δίκαιο του περιβάλλοντος αποτέλεσε αυτόνομο κλάδο του δικαίου τα τελευταία 40 χρό- νια. Τα πρώτα σύνολα ειδικών (και όχι πλέον διάσπαρτων και ευκαιριακών) κανόνων, τα οποία έχουν σαν αντικείμενό τους τις σχέσεις του ανθρώπου με το περιβάλλον εμφανίζο- νται την δεκαετία του 1970. Συγκεκριμένα, τα «θεμέλια» του δικαίου περιβάλλοντος τέθη- καν το έτος 1975 με το άρθρο 24 του Συντάγματος, που υπήρξε πρωτοποριακή διάταξη, όχι μόνο για τα ελληνικά, αλλά και για τα ευρωπαϊκά δεδομένα, αλλά και με την ψήφιση του εκτελεστικού του Συντάγματος Ν 1360/1976 «περί χωροταξίας και περιβάλλοντος». Το Δίκαιο του περιβάλλοντος μπορούμε να το διακρίνουμε: α) σε πρωτογενές ή άμεσο δηλ. το σύνολο των διατάξεων που αφορούν στην πρόληψη ή την καταστολή των βλαβε- ρών επενεργειών στο φυσικό περιβάλλον, β) σε δευτερογενές ή έμμεσο, που αφορά στον προγραμματισμό, τη διαχείριση, τη χωροταξία κλπ. και γ) σε τριτογενές, που περιλαμβά- νει τα στοιχεία εκείνα του δικαίου που μπορούν κατά περίπτωση και με αντανακλαστικό τρόπο να χρησιμοποιηθούν στην προστασία του περιβάλλοντος π.χ. αγωγές ιδιοκτητών ή γενικώς ατόμων εχόντων έννομο συμφέρον θεμελιωμένες σε κανόνες αστικού δικαίου 1 . 1. Bλ Γλ. Σιούτη «Εγχειρίδιο δικαίου περιβάλλοντος» Σάκκουλας 2018.