ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Χ. Διβάνη Ι. ΟΡΙΣΜΟΙ Α. Περιβάλλον Έννοια περιβάλλοντος Περιβάλλον είναι το σύνολο των φυσικών και ανθρωπογενών παραγόντων και στοιχείων που βρίσκονται σε αλληλεπίδραση και επηρεάζουν την οικολογική ισορροπία, την ποιό- τητα της ζωής, την υγεία των κατοίκων, την ιστορική και πολιτιστική παράδοση και τις αι- σθητικές αξίες. α) Το περιβάλλον υπό στενή έννοια εμπεριέχει μόνο το φυσικό περιβάλλον β) ενώ περιβάλλον υπό ευρεία έννοια νοείται το συνολικό περιβάλλον, που περιλαμβάνει επί πλέον τον άνθρωπο και κοινωνικούς, πολιτιστικούς και πολιτικούς θεσμούς, δηλαδή το περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί από τον ίδιο τον άνθρωπο ή από την επέμβασή του στη φυσική πρώτη ύλη 2 . Β. Προστασία του περιβάλλοντος Είναι το σύνολο των ενεργειών, μέτρων και έργων που έχουν στόχο την πρόληψη της υπο- βάθμισης του περιβάλλοντος ή την αποκατάσταση, διατήρηση ή βελτίωσή του. Γ. Κατευθυντήριες αρχές Πρόκειται για νομικούς κανόνες που έχουν μεν γενική διατύπωση, αποτυπώνουν βασικές αξίες μιάς πολιτειακής τάξης με ευρύ και ελαστικό περιεχόμενο, ώστε να δίνουν τις κατευ- θυντήριες αρχές και το πλαίσιο στη διοίκηση και ταυτόχρονα στον νομοθέτη. Σε κάθε πε- ρίπτωση συνιστούν πλήρεις και δεσμευτικούς κανόνες δικαίου με αναμφισβήτητη νομι- κή ισχύ.Αυτές είναι : 1. Απαίτηση υψηλού επιπέδου προστασίας του περιβάλλοντος Η συνθήκη του Μάαστριχτ εισήγαγε την απαίτηση υψηλού επιπέδου προστασίας του πε- ριβάλλοντος ως αυτοτελές κριτήριο της διαμόρφωσης του περιεχομένου των κοινοτικών ρυθμίσεων (άρθρ. 13ΟΡ παρ.2).Τέλος η συνθήκη του Άμστερνταμ του 1997 ενίσχυσε τη σημασία της και την ανήγαγε σε θεμελιώδη αρχή του κοινοτικού δικαίου 3 . 2. Βλ Ε. Κουτούπα-Ρεγκάκου «Δίκαιο του περιβάλλοντος» 2005. 3. Γ. Δελλής, ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, Σάκκουλας 1998.