ΔΙΚΑΙΟΔΟΤΙΚΕΣ ΑΣΥΛΙΕΣ & ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

Εισαγωγή 6 μεταξύ επίσημων και ιδιωτικών πράξεων, ή μεταξύ πράξεων οι οποίες τελέ- στηκαν πριν από την ανάληψη των καθηκόντων του και όσων πραγματοποιή- θηκαν κατά τη διάρκεια της θητείας του. Αρνούμενο την ύπαρξη εξαίρεσης jus cogens, σε περίπτωση επίκλησης της δικαιοδοτικής ασυλίας κρατικών αξιω- ματούχων υπόπτων για την τέλεση εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, το ΔΔΧ υιοθετεί μία, ως επί το πλείστον, διασταλτική ερμηνεία της ασυλίας, κρί- νοντας πως ακόμα και μετά από το τέλος της θητείας του, οπότε και η προ- σωπική ασυλία του υπουργού εξωτερικών εκπίπτει, δεν είναι δυνατή η άσκη- ση δίωξης για πράξεις οι οποίες διαπράχθηκαν κατά την επίσημη άσκηση των καθηκόντων του. 10 Στο πλαίσιο δικών οι οποίες εμπλέκουν την εφαρμογή επιτακτικών κανόνων διεθνούς δικαίου, η διεθνής νομολογία επιδεικνύει τη δογματική ανάγκη μίας εις βάθος εξέτασης της αρχής της ετεροδικίας, της εθιμικής θεμελίωσής της στο διεθνές δίκαιο και του δικονομικού χαρακτήρα της, του εύρους και της διάρκειας εφαρμογής της, υπό το πρίσμα της διάκρισης κρατικής ετεροδικίας και δικαιοδοτικής ασυλίας κρατικών αξιωματούχων. Η επιβεβαίωση της ασυ- λίας συνοδεύεται από μία ομοβροντία διεθνών αποφάσεων, οι οποίες όμως πείθουν ολοένα και λιγότερο για τον απόλυτο χαρακτήρα της ετεροδικίας. Αντίστοιχη είναι η κατάσταση και στη θεωρία. Όπως ενδεικτικά αναφέρει στη δεύτερη έκθεσή του 11 ο τότε ειδικός εισηγητής της Επιτροπής Διεθνούς Δι- καίου του ΟΗΕ για την ετεροδικία των κρατικών αξιωματούχων από αλλοδα- πή ποινική δικαιοδοσία, κ. Roman Anatolevich Kolodkin: «[…] the prevailing view is that the immunity ratione personae from foreign criminal jurisdiction, which they enjoy, is not subject to exceptions». Ωστόσο, στη συνέχεια της έκθεσής του, ο Ρώσος πρώην ειδικός εισηγητής προβαίνει σε μία διεξοδική μελέτη του ζητήματος των εξαιρέσεων στον κα- νόνα της ετεροδικίας των κρατικών αξιωματούχων, με έμφαση στην ύπαρξη ή όχι εξαίρεσης jus cogens . Πριν, όμως, από την εξέταση της αλληλεπίδρα- σης των κανόνων jus cogens με ένα δικονομικό κανόνα του διεθνούς εθιμικού δικαίου, η θεωρία έχει αποδεχθεί την ύπαρξη εξαιρέσεων στην ετεροδικία. «The law of sovereign immunity was – and still is – at a stage of transition». 12 Η φράση αυτή του καθηγητή κ. Χ. Ροζάκη αποτυπώνει με απλότητα και πλη- ρότητα συνάμα την τρέχουσα κατάσταση στο διεθνές δίκαιο, αναφορικά με τον κανόνα της κρατικής ετεροδικίας. 10. Ό.π. παρ. 61. 11. Second report on immunity of State officials from foreign criminal jurisdiction, ILC, Sixty-second session, 10 June 2010, A/CN.4/631. 12.  Μειοψηφούσα άποψη του δικαστή Χ. Ροζάκη στην υπόθεση McΕlhinney κατά Ιρλανδίας .