Η ΣΥΜΒΑΣΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΕΡΓΟΥ

X ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η νομοθεσία των δημοσίων έργων, όπως και η εν γένει διοικητική νομοθεσία δεν έχει αποφύγει τις συνεχείς και αλλεπάλληλες τροποποιήσεις, γεγονός που δεν συμβάλλει στην εμπέδωση της ορθής ερμηνείας των νομικών κανόνων και στον ενδεδειγμένο τρόπο εφαρ- μογής τους, ενώ περαιτέρω σύγχυση ως προς την έννοια των κανόνων της νομοθεσίας αποτελεί και η συνηθισμένη καθυστέρηση της δικαιοσύνης στην παραγωγή νομολογίας για την ερμηνεία των κανόνων αυτών, με αποτέλεσμα να επικρατεί ανασφάλεια περί την ορθή ερμηνεία και εφαρμογή του δικαίου, εθνικού και ευρωπαϊκού, η οποία ανασφάλεια επιτείνεται από τους επάλληλους ελέγχους των διαδικασιών ανάθεσης και εκτέλεσης από πλείστα όργανα, που από τη φύση τους υπηρετούν διαφορετική κάθε φορά στόχευση (δι- αφορετική είναι η οπτική των ίδιων κανόνων από πλευράς Ελεγκτικού Συνεδρίου, διοικη- τικών δικαστηρίων, διαχειριστικών αρχών κ.ο.κ.). Γ. Το ισχύον σήμερα δίκαιο εκτέλεσης των δημοσίων έργων περιλαμβάνεται κυρίως στο Ν 4412/2016 (μετά την πάροδο πέντε ετών από την εισαγωγή του εφαρμόζεται στην πλειονότητα των εκτελούμενων συμβάσεων) και σε μικρότερο βαθμό στο Ν 3669/2008, ο οποίος εφαρμόζεται στις συμβάσεις που είχαν προκηρυχθεί πριν την ισχύ του Ν 4412/2016, μέχρι την ολοκληρωτική διοικητική και δικαστική τους εκκαθάριση. Σε αρκε- τά σημαντικά άρθρα του νομοθετικού πλαισίου της εκτέλεσης των έργων, που περιλαμβά- νεται ατα άρθρα 129 έως 176 του νόμου, επήλθαν πρόσφατα, με το Ν 4782/2021 (Α΄ 36/9- 3-2021) σημαντικές τροποποιήσεις, οι οποίες καθιστούν αναγκαία την αναθεώρηση της έκδοσης του 2017, δεδομένου μάλιστα ότι το ενδιαφέρον έχει σταδιακά μετατοπισθεί από τις διατάξεις του Ν 3669/2008 στις διατάξεις του Ν 4412/2016. Η προσπάθεια προσαρμο- γής στο νέο τροποποιημένο νομοθετικό πλαίσιο και ερμηνείας των κανόνων του, ασφαλώς διευκολύνεται από το γεγονός ότι επί των εν εξελίξει συμβάσεων εξακολουθεί να εφαρ- μόζεται το προηγούμενο πλαίσιο και στην υφιστάμενη νομολογία, η οποία σε πολύ μεγά- λο μέρος διατηρεί την επικαιρότητά της. Η νομολογία παρατίθεται, και στην έκδοση αυτή, κυρίως σε υποσημειώσεις, με τις σημαντικότερες σκέψεις της απόφασης αυτούσιες ή ελα- φρώς αλλοιωμένες χάριν συντομίας, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις που δεν υφίσταται νομο- λογία θα παρατίθεται η προσωπική μου ερμηνευτική άποψη. Για την πληρέστερη ενημέρωσή του ο αναγνώστης μπορεί να ανατρέξει στις αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ), όπως είναι η σημερινή ονομασία του (ή Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων -ΔΕΚ-, όπως ήταν η παλαιότερη, μέχρι και το έτος 2009), στην ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (europa.eu.int) και στις γνωμοδοτή- σεις του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους στην ιστοσελίδα του (www.nsk.gov.gr/ Γνω- μοδοτήσεις), στην οποία η πρόσβαση είναι ελεύθερη. Οι αποφάσεις των δικαστηρίων και οι πράξεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου έχουν ληφθεί κατά κύριο λόγο από τις ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ και ΝΟΜΟΤΕΛΕΙΑ (η πρόσβαση στις οποίες απαιτεί εγγραφή με οικονομική επιβάρυνση). Η μελέτη της νομολογίας χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή, με δεδομένες τις συχνές τρο- ποποιήσεις της νομοθεσίας, διότι αποτελεί συνηθισμένο φαινόμενο να ερμηνεύονται με τις δικαστικές αποφάσεις, ιδίως του ΣτΕ, καταργημένες ήδη διατάξεις, όταν η έκδοση των αποφάσεων συντελείται έπειτα από πολλά χρόνια από την αρχική εκδήλωση της διαφο- ράς. Έτσι, για παράδειγμα δεν έχουν ακόμα εκδοθεί αποφάσεις του ΣτΕ που ερμηνεύουν τις διατάξεις εκτέλεσης των έργων του Ν 4412/2016, ενώ είναι ακόμα λίγες οι αποφάσεις