Η ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΓΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΩΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ

8 1o Mέρος : Η δικαστική προστασία στην ενωσιακή έννομη τάξη - Σύμβαση Aarhus ενωσιακού δικαίου), καθώς η εφαρμογή των ενωσιακών κανόνων από τα ίδια τα όργανα της Ένωσης συνιστά την εξαίρεση 18 . H έμμεση εκτέλεση του ενωσιακού δικαίου συνεπά- γεται την εφαρμογή των εθνικών οργανωτικών, διαδικαστικών και δικονομικών κανόνων για την υλοποίηση των σχετικών ενωσιακών κανονιστικών ρυθμίσεων. Συνακόλουθα, ο προσδιορισμός των αρμοδίων δικαστηρίων, των προβλεπομένων ενδίκων βοηθημάτων και της εν γένει διαδικασίας, με την οποία διασφαλίζεται η προστασία των δικαιωμάτων που απονέμονται από το δίκαιο της Ένωσης στους πολίτες, εντάσσεται, πέραν των πε- ριπτώσεων, όπου υπάρχουν σχετικές προβλέψεις του ενωσιακού δικαίου για επιμέρους πτυχές της δικαστικής προστασίας, στην ρυθμιστική αρμοδιότητα των κρατών-μελών 19 . Πρόκειται για την αρχή της θεσμικής και διαδικαστικής αυτονομίας των κρατών-μελών, η οποία απορρέει από την αρχή της δοτής αρμοδιότητας και σύμφωνα με την οποία σε πε- ρίπτωση απουσίας σχετικών ρυθμίσεων του ενωσιακού δικαίου, τα κράτη-μέλη διαθέτουν την αυτονομία επιλογής των σχετικών διαδικαστικών οργανωτικών και δικονομικών κα- νόνων που είναι απαραίτητοι για την εφαρμογή των σχετικών ενωσιακών ρυθμίσεων σε εθνικό επίπεδο 20 . Καθίσταται συνεπώς σαφές ότι αναπόσπαστο στοιχείο της εν λόγω αρ- χής είναι και η δικονομική αυτονομία των κρατών-μελών. Στο πλαίσιο αυτό και εξαιτίας της κατά κανόνα αποκεντρωμένης εφαρμογής του ενω- σιακού δικαίου, τα εθνικά δικαστήρια είναι αρμόδια για την εκδίκαση του μεγαλύτερου μέρους των διαφορών ευρω-ενωσιακής προέλευσης, καθώς υπό την ιδιότητά τους και ως «δικαστήρια κοινού δικαίου της έννομης τάξης της Ένωσης» 21 , καλούνται να διασφα- λίσουν την εφαρμογή του ενωσιακού κανονιστικού πλαισίου και των δικαιωμάτων που 18. Βλ. J.H. Jans /R.de Lange/S. Prechal , Europeanisation of Public Law, 2η έκδ, Europa Law Publish- ing 2015, σελ. 13; Th. v. Dawnitz Europäisches Verwaltungsrecht, 2008, σελ. 306-307; Απ. Γέροντα , Ο «εξευρωπαϊσμός» του εθνικού διοικητικού και δικονομικού δικαίου, Εκδοσεις Σάκκουλα, Αθήνα- Θεσσαλονίκη 2009, σελ. 44 επ. 19. ΔΕΚ Κοινές Υποθέσεις C-430/93 και C-431/93 Van Schijndel en Van Veen, Συλλογή 1995, I-4705, σκέψη 17 με αναφορά στην σχετική πάγια νομολογία του Δικαστηρίου. 20. ΔΕΚ Συνεκδικαζόμενες Υποθέσεις C 51 to 54/71 International Fruit Company , Συλλογή 1971 ECR 1107, σκέψη 3. ΔΕΚ C-33/76,Yπόθεση Rewe Zentralfinanz eG v Landwirtschaftskammer für das Saarland Συλ- λογή 1976, ΕCR 01989, σκέψη 5. Από την πλευρά της θεωρίας βλ. T. Tridimas , The General Principles of EC Law, Oxford University Press, 2006, σελ. 440-442; P. Haapaniem i, Procedural Autonomy: A mi- snomer? In: Evro/Gräns/Jokela (Eds), Europeanization of Procedural Law and the new challenges to fair trial, Europa Law Publishing 2009, σελ. 87-119; D.-U. Galetta , Procedural Autonomy of the Mem- ber States: Paradise Lost?, SpringerVerlag, 2010; Μ. Βοbek ,Why there is no principle of «procedural au- tonomy» of the Member States in: B. de. Witte/H.W. Micklitz (Eds), The European Court of Justice and the Autonomy of the Member States, Intersentia 2012, σελ. 305 επ.; K. Lenaerts/Ι. Maselis/Κ. Gutman , EU Procedural Law. Oxford University Press, 2014, σελ. 107 επ.; F. Grashof , National Procedural Auton- omy revisited, Europa Law Publishing, Groningen 2016; R. Widdershoven , National Procedural Auton- omy and General EU Law Limits, REALaw 2/2019, σελ. 5 επ. 21. Βλ. Γνωμοδότηση του ΔΕΕ 1/09, Δημιουργία ενοποιημένου συστήματος επιλύσεως διαφορών σε θέματα διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας , EU:C:2011:123, σκέψη 80.