ΔΗΜΟΣΙΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑ & ΑΝΤΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Εισαγωγή 5 τη δεκαετία του ‘80 παρατηρείται η στροφή ορισμένων κοινωνικών στρωμάτων στην «ιδιωτικοποιημένη» παροχή προστασίας, η αντιμετώπιση δηλαδή της ασφά- λειας ως ένα καταναλωτικό αγαθό. Ένα αγαθό, το οποίο, επειδή έπαψε να προ- στατεύεται πλήρως από το κράτος, μπορεί να καλυφθεί εξατομικευμένα από την ιδιωτική πρωτοβουλία υπαγόμενο στους νόμους της προσφοράς και της ζήτη- σης 19 . Η εξέλιξη αυτή έχει δυο βασικές συνέπειες: αφενός την ανάπτυξη ιδιωτι- κών πεδίων διαχείρισης της ανομίας και της ανασφάλειας και αφετέρου τη με- γέθυνση των ανισοτήτων μεταξύ των ισχυρών οικονομικά τάξεων, που έχουν την δυνατότητα «εξαγοράς» μιας εξατομικευμένης ιδιωτικής ασφάλειας και των ασθενέστερων οικονομικά τάξεων, οι οποίες οφείλουν να αρκεστούν στην –κατά τα λεγόμενα– πλημμελώς κατοχυρωμένη από το κράτος δημόσια ασφάλεια. Η εντεινόμενη διείσδυση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στον τομέα της προστασίας των έννομων και κοινωνικών αγαθών ενέχει τον κίνδυνο της συρρίκνωσης της συνέχειας και του δημόσιου χαρακτήρα της ασφάλειας, καθώς και της αποστασι- οποίησης (υποχώρησης) του κράτους από βασικούς όρους του κοινωνικού συμ- βολαίου. Η τέταρτη μορφή πίεσης, σχετίζεται με την τρομοκρατία και τις πολύνεκρες δο- λοφονικές επιθέσεις, οι οποίες επηρεάζουν καταλυτικά τη διαμόρφωση των εθνι- κών, ευρωπαϊκών και διεθνών πολιτικών ασφάλειας. Συγκεκριμένα, τα γεγονό- τα αυτά άλλαξαν, μετά από την επίθεση στους δίδυμους πύργους στις ΗΠΑ (2001) και στη συνέχεια με τις τρομοκρατικές επιθέσεις της ισλαμιστικής ριζοσπαστικο- ποίησης σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες (2015), με τρόπο δραματικό, τα συμφραζόμενα της ασφάλειας και της τρομοκρατίας σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα εν λόγω γεγονότα κατέρριψαν το μύθο της αδιασάλευτης ηγεμονίας των στρατη- γικών προταγμάτων στην αντεγκληματική πολιτική σχετικά με τη διάγνωση, την πρόληψη και την αντιμετώπιση των κινδύνων από το έγκλημα, απέδειξαν ότι το αδιανόητο μπορεί τελικά να πραγματοποιηθεί και προκάλεσαν μία γενικευμένη αβεβαιότητα ως προς την ικανότητα των κρατών και των κυβερνήσεων να κατο- χυρώνουν την ασφάλεια των πολιτών. Η παγκοσμιοποίηση της ανασφάλειας και του φόβου 20 , ως συνέπεια της έκθεσης στον κίνδυνο που προέρχεται από έναν αόρατο εχθρό , ανατρέπει στο εξής τις βασικές παραδοχές για τους τρόπους εκδή- λωσης της βίας και καταπολέμησης των μη συμβατικών μορφών εγκληματικότη- τας, θέτοντας επιτακτικά, στο πεδίο της δημόσιας ασφάλειας το ζήτημα του επα- ναπροσδιορισμού του υπερασπίσιμου χώρου . Συνεπώς, η μεγάλη ανατροπή που συντελέστηκε από την τρομοκρατική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 και με- hiers de la sécurité intérieure, n o 33, 1998, σελ. 105 και P. Simula, Offre de sécurité et forces publiques régaliennes, Les Cahiers de la sécurité intérieure, n o 37, 1999 σελ. 135 επ., ιδιαίτερα σελ. 147. 19. F. Dieu, Politiques publiques de sécurité, L’ Harmattan, Paris, 1999, σελ. 13. 20. Αντ. Μανιτάκης, Α. Τάκης , Τρομοκρατία και δικαιώματα, Σαββάλας, 2004, σελ. 43.