ΔΗΜΟΣΙΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

4 ΔΗΜΟΣΙΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ 1. Το διεθνές δίκαιο Tο διεθνές δίκαιο, ή δημόσιο διεθνές δίκαιο είναι το νομικό σύστημα το οποίο διέπει τη διεθνή κοινότητα. Η διεθνής κοινότητα καλύπτει ολόκληρο το φάσμα των σχέσεων, των αντίρροπων τάσεων, των μεμονωμένων και των συλλογικών επιδιώξεων που αναπτύσ- σουν κατά τη μεταξύ τους επικοινωνία οι πολιτειακά οργανωμένες μονάδες του σύγχρο- νου κόσμου, δηλαδή τα κράτη, αλλά και οι διεθνείς Οργανισμοί. Είναι επίσης δέκτης επιδράσεων που προέρχονται από άλλους, ιδιωτικούς κυρίως παράγοντες της διεθνούς ζωής. Τέλος, η διεθνής κοινότητα με τη σειρά της ανατροφοδοτεί τους παράγοντες που την αποτελούν. Το σύγχρονο διεθνές δίκαιο ρυθμίζει ολοένα περισσότερους τομείς της κοινωνικής συμπεριφοράς. Δεν περιορίζεται όπως στο παρελθόν μόνο στις διακρατικές σχέσεις και διαπερνά μεγάλους τομείς του εσωτερικού δικαίου. Χωρίς αμφιβολία, τα κυ- ριότερα αντικείμενα της ρυθμίσεως παραμένουν η εξασφάλιση της ειρήνης, η ειρηνική επίλυση των διεθνών διαφορών και η απομάκρυνση της χρήσεως βίας μεταξύ των κρα- τών, η αναβάθμιση της αξίας του ανθρώπου και η διεθνής συνεργασία σε όλους τους το- μείς. Επειδή όμως οι κανόνες του διεθνούς δικαίου αναφέρονται τόσο στην εσωτερική όσο και στη διεθνή προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και στις διεθνείς οικονομικές σχέσεις, η ενασχόληση με το δίκαιο αυτό, εμπλέκει τώρα πια όχι μόνο τις κυ- βερνήσεις, τους διεθνείς Οργανισμούς και τα διεθνή όργανα αλλά και τα εσωτερικά όργα- να του κράτους και τους απλούς πολίτες, καθώς και εκείνους που προσβλέπουν στη δη- μιουργία διεθνούς κοινωνίας των πολιτών. Οι χρήστες (users) του διεθνούς δικαίου είναι λοιπόν αναρίθμητοι. Κατ’ ακολουθία, παρατηρείται σήμερα παγκοσμίως εντυπωσιακή παρέμβαση του νομι- κού επιστήμονα και ιδίως του εσωτερικού δικαστή στην ερμηνεία και την εφαρμογή των διεθνών κανόνων. Αυτό δεν γίνεται βέβαια πάντοτε με επιτυχία, όπως άλλωστε δεν παρα- τηρείται και σεβασμός του διεθνούς δικαίου από όλα τα κράτη. 2. Κωδικοποίηση του διεθνούς δικαίου και προοδευτική εξέλιξη United Nations: Seventy Years of the International Law Commission 2020 – Sir Α.Watts: The International Law Commission, 1949-1998, Oxford 2000 – Sir I. Sinclair: The International Law Commission, Cambridge 1987 – C. Sepulveda: “Methods and Procedure for the Creation of Legal Norms in the International System of States”, G.Y.B.I.L.. 1990, 432 – H.W. Thirlway: International Customary Law and Codification, Leyden 1972 – R. Ago: “La codification du droit international et les problèmes de sa réalisation”, Mélanges Guggenheim 1968, 93 – Y. Daudet: Les conférences des Nations Unies pour la codification du droit international, Paris 1968 – J. Katz Cogan: “The Changing Form of the International Law Commission’s Work” in R. Virzo and I. Ingravallo (eds), Evolutions in the Law of International Organizations (2015) 275 – Ν. Ζάικος: Η Επιτροπή Διεθνούς Δικαίου των Ηνωμένων Εθνών, Θεσσαλονίκη 2002 – Κ. Κούφα: «Ο δικαιοπαραγωγικός ρόλος της Γενικής Συνελεύσεως των Ηνωμένων Εθνών στο σύγχρονο διεθνές δίκαιο», Αφιέρωμα εις Κ. Βαβούσκον, Θεσσαλονίκη 1990, 583. Με τον όρο «κωδικοποίηση» εννοούμε την ακριβέστερη διατύπωση και συστηματοποί- ηση των κανόνων διεθνούς δικαίου σε τομείς όπου υπάρχει εκτεταμένη κρατική πρακτι- κή, προηγούμενα και επιστημονική ενασχόληση. Με τον όρο προοδευτική εξέλιξη εννο-

RkJQdWJsaXNoZXIy NDg3NjE=