ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

XI ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΣΤΗΝ Α΄ ΕΚΔΟΣΗ H σειρά «Εγχειρίδια Δημοσίου Δικαίου και Ευρωπαϊκού Δημοσίου Δικαίου» εμπλουτίζε- ται με το δεύτερο βιβλίο που αναφέρεται στη θεματική των Ανεξαρτήτων Διοικητικών Αρ- χών και προέρχεται από τη συγγραφέα, κυρία Ήβη Μαυρομούστακου, Αναπληρώτρια Κα- θηγήτρια του Πανεπιστημίου Κρήτης. Προκειμένου να εκσυγχρονισθεί και να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της ιδιωτικοποίησης των άλλοτε κρατικών μονοπωλίων και της εν γένει απορρύθμισης το κράτος σήμερα κάνει χρήση ενός νέου μοντέλου οργάνωσης της Διοίκησης, στο πλαίσιο του οποίου αναπτύχθη- κε και ο θεσμός των ανεξάρτητων διοικητικών και ρυθμιστικών αρχών. Όπλα για τη δη- μιουργία της νέας αυτής Διοίκησης είναι η αποδόμηση της ιεραρχίας και η αποκέντρωση της ευθύνης και μάλιστα σε όλα τα επίπεδα Διοίκησης. Οι ανεξάρτητες διοικητικές αρχές δημιουργήθηκαν αφενός για τον έλεγχο των μηχανισμών της αγοράς μετά την κατάργηση των κρατικών μονοπωλίων στους τομείς των επιχειρήσεων κοινής ωφελείας και την απε- λευθέρωση των σχετικών υπηρεσιών και αφετέρου για την οργάνωση προστασίας ατομι- κών δικαιωμάτων. Οι ανεξάρτητες διοικητικές αρχές του δεύτερου αυτού τομέα παρέχουν λόγω της φύσης τους ως ανεξάρτητων τις καλύτερες δυνατές εγγυήσεις απόστασης από το κράτος και προστασίας των δικαιωμάτων ακόμη και έναντι των ιδιωτών. Ως γνωστόν τέ- τοιου είδους ανεξάρτητες διοικητικές αρχές η Ελλάδα έχει κατοχυρώσει στο Σύνταγμά της. Είναι γεγονός ότι το κράτος ευρίσκεται προ νέων μορφών άσκησης διοίκησης, για τη νομιμο- ποίηση των οποίων, πέραν από την επίκληση της δημοκρατικής αρχής και της αρχής του κρά- τους δικαίου, πρέπει να θέσει ως κεντρικό σημείο αναφοράς, κατά πόσον αυτές οι νέες μορ- φές διοίκησης συμβάλλουν στην ικανοποίηση του κοινού καλού και είναι οργανωμένες κατά τέτοιο τρόπο ώστε να ικανοποιούνται οι παραπάνω σκοποί. Όμως το πρόβλημα της δημο- κρατικής νομιμοποίησης και του ελέγχου των αρχών αυτών παραμένει ανοικτό και το πεδίο αυτό είναι έδαφος πειραματισμού πολλών λύσεων. Η αδυναμία των ανεξαρτήτων αρχών να συνδεθούν άμεσα με τη λαϊκή βούληση, δεν συνεπάγεται ότι τέτοια μορφώματα παραμένουν ανεξέλεγκτα σε δημοκρατικές κοινωνίες. Εγγυήσεις που παρέχονται τόσο για την ανάδειξη των μελών των αρχών όσο και για τη λειτουργία των αρχών συμπληρώνουν τυχόν κενά που παρουσιάζει η διαδικασία της δημοκρατικής τους νομιμοποίησης. Το βιβλίο αυτό παρουσιάζει με πληρότητα την ευρύτερη προβληματική της ένταξης του θεσμού των ανεξαρτήτων διοικητικών αρχών στο σύγχρονο διοικητικό δίκαιο με συγκρι- τικές προεκτάσεις σε αντίστοιχους θεσμούς άλλων δικαίων του ευρωπαϊκού χώρου και αναφορές στο ευρωπαϊκό δίκαιο. Εντάσσεται στα ειδικά θέματα του διοικητικού δικαίου που αναδεικνύουν όμως και τα σύγχρονα ζητήματα δημοσίου δικαίου γενικότερα και εί- ναι χρήσιμο τόσο στην εκπαιδευτική, επιστημονική όσο και στη δικαστηριακή και εν γένει εφαρμοστική του δημοσίου δικαίου διαδικασία. Αθήνα, Δεκέμβριος 2012 Θεοδώρα Δ. Αντωνίου