ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

9 Κεφάλαιο 1 Κριτήρια ανεξαρτησίας Α. Νέες μορφές διοίκησης στην ελληνική έννομη τάξη 1. Χαρακτηριστικά Η ίδρυση των ανεξάρτητων διοικητικών αρχών στην Ελλάδα από το τέλος της δεκαετίας του 1980 δεν αποτέλεσε εγχώρια πρωτοτυπία, τα οργανικά και λειτουργικά στοιχεία τους, όπως και οι αρμοδιότητές τους, αντλήθηκαν από τα χαρακτηριστικά που παγίωσε σταδια- κά η διεθνής εμπειρία σε συγκεκριμένα θεσμικά μορφώματα 1 , τα οποία αναγνωρίστηκαν ως διοικητικά όργανα και κατατάχθηκαν συστηματικά σε δύο κατηγορίες, της προστασί- ας των δικαιωμάτων και της οικονομικής ρύθμισης 2 . Πρόκειται για διάκριση γενικά απο- δεκτή από τη θεωρία, η οποία σχετίζεται άμεσα με την αποστολή των ανεξάρτητων διοι- κητικών αρχών 3 . Τα χαρακτηριστικά που θεμελιώνουν το λεγόμενο προνόμιο ανεξαρτησίας των οργάνων αυτών έναντι της εκτελεστικής εξουσίας, δηλαδή τις εγγυήσεις οργανικής 4 ή προσωπικής 1. Συνοπτικά διαφορές ιδίως ανάμεσα στη Γαλλία και στις ΗΠΑ ως προς την παγίωση αυτών των χαρακτηριστικών και τον σχετικό νομικό προβληματισμό, Ν. Δ. Κουλούρης, Οι Ανεξάρτητες Διοικητικές Αρχές: τα αλλοδαπά πρότυπα και τα ημεδαπά κακέκτυπα, ΔΔικ 1993, σ. 1140 επ. (1154, 1144). Βέβαια, κατά τον συγγραφέα, οι γαλλικές και οι αμερικανικές ανεξάρτητες διοικητικές αρχές «εκκολάφθηκαν» και «λειτουργούν» εντός των πλαισίων δύο «παραδοσιακώς αντιτιθέμενων» εννόμων τάξεων, της ηπειρωτικής και της αγγλοσαξονικής. Αργότερα ο συγγραφέας θα υποστηρίξει ότι «Σε αντίθεση με την συμπεριφορά των αλλοδαπών ομολόγων του, ο Έλληνας κοινός νομοθέτης, αντανακλώντας τη δυσανεξία της πολιτικής εξουσίας ως προς την αλλοτρίωση τομέων της ρυθμιστικής του αρμοδιότητας, δεν έστερξε στο να συστήσει πραγματικές ανεξάρτητες διοικητικές αρχές κατά τα διεθνή πρότυπα. Αντίθετα, ο Έλληνας αναθεωρητικός νομοθέτης σηματοδότησε μία πολυσήμαντη αλλαγή πορείας […]», Ν. Δ. Κουλούρης, Οι Ανεξάρτητες Διοικητικές Αρχές και η Αναθεώρηση του Συντάγματος, σε: Αντ. Μακρυδημήτρης/Όλ. Ζύγουρα (επιμ.), Η Διοίκηση και το Σύνταγμα. Η αναθεώρηση του Συντάγματος και η εκτελεστική εξουσία, Αντ. Ν. Σάκκουλας, Αθήνα-Κομοτηνή 2002, σ. 137 επ. (137). 2. Επίσης, οικονομικών δραστηριοτήτων ή της οικονομίας της αγοράς ή του οικονομικού τομέα. Αντί άλλων, για την έννοια της ρύθμισης, L. Calandri (Préf. S. Regourd), Recherche sur la notion de Régulation en droit administratif français, LGDJ, Lextenso éditions, Paris 2008, Ν. Thirion, Libéralisations, privatisations, régulations, Larcier, Bruxelles 2007, Μ. Miaille, La régulation entre droit et politique, Colloque du Centre d’Études et des Recherches sur la Théorie de l’État, 1 et 2 Octobre 1992, Université de Montpellier I, L’Harmattan, Paris 1995. 3. Rapport Public 2001, ό.π., σ. 307-308 και Rapport P. Gélard 2006, σ. 40. Ειδικότερα σχετικά με την τυπολογία των ανεξάρτητων διοικητικών αρχών, βλ., κατωτέρω, Κεφ. 1.Γ. 4. Στο εξής αναφέρονται ως εγγυήσεις προσωπικής ανεξαρτησίας. Πρόκειται για εγγυήσεις που προσιδι- άζουν σε αυτές των δικαστών και συνιστούν μέρος της πολιτικής ανεξαρτησίας των ανεξάρτητων διοι- κητικών αρχών και ειδικότερα της «οργανωτικής» ανεξαρτησίας τους, Ν. Δ. Κουλούρης, Οι Ανεξάρτη- τες Διοικητικές Αρχές: Τα αλλοδαπά πρότυπα, ό.π., σ. 1144 επ., ή της «οργανικής» ανεξαρτησίας των ανεξάρτητων διοικητικών αρχών, Μ. Αντωνόπουλος, Ανεξάρτητες Διοικητικές Αρχές, Αντ. Ν. Σάκκου- λας, Αθήνα-Κομοτηνή 1995, σ. 32, η οποία αναφέρεται στη συγκεκριμένη και μάλλον περιορισμένη