ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

Εισαγωγή 7 δικασίες χωρικού σχεδιασμού με συστηματικό τρόπο, προωθώντας την αρμονική ένταξη στο τοπίο των μεταβολών που επιβάλλονται από τις κοινωνικοοικονομικές αλλαγές και τις περιβαλλοντικές διεργασίες. Στην ενότητα αυτή αναλυτικότερα εξετάζονται ζητήματα που αφορούν: στις ιδιαιτερότητες του Ελληνικού τοπίου, στη σημασία της Ευρωπαϊκής Σύμ- βασης για το Τοπίο, στο Πλαίσιο προστασίας και διαχείρισης του τοπίου, στην διαχείριση του τοπίου ως διακριτή διάσταση του χωροταξικού σχεδιασμού και τέλος στη αναγκαιό- τητα για τη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης πολιτικής τοπίου και στη σύνταξη «Παρατη- ρητηρίου Τοπίου». Στην έκτη ενότητα « Πλαίσιο αρχών και μεθοδολογικές διευκρινίσεις για την εφαρμογή του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού στην Ελλάδα” εξετάζονται ζητήματα που αφο- ρούν στον προσδιορισμό και στην ειδίκευση των βασικών αρχών του θαλάσσιου χωροτα- ξικού σχεδιασμού και στη συσχέτιση του χερσαίου με τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδια- σμό. Ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός ο οποίος αναφέρεται ουσιαστικά στην ανάγκη συντονισμού των δράσεων στον θαλάσσιο χώρο σχετικά με τις μεταφορές, την ενέργεια, την αλιεία και φυσικά σε συνδυασμό με την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, αποτελούσε ήδη, πριν την θεσμοθέτησή του με τον Ν 4546/2018, συνιστώσα του χωροτα- ξικού σχεδιασμού, ο οποίος ασκείται μέσω των αντίστοιχων πλαισίων Εθνικού και Περι- φερειακού επιπέδου. Με την θεσμοθέτηση του Ν 4546/2018, εναρμονίζεται το εθνικό δί- καιο ως προς τις διατάξεις της Οδηγίας 2014/89/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Ιουλίου 2014: «περί θεσπίσεως πλαισίου για το θαλάσσιο χωροτα- ξικό σχεδιασμό», για την αποτελεσματική εφαρμογή του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδι- ασμού στα ύδατα της ΕΕ. Στόχος της Οδηγίας είναι η δημιουργία ενός κοινού πλαισίου για τον Θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό για τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που θα συμβάλει στη βιώσιμη ανάπτυξη των θαλάσσιων δραστηριοτήτων και την αειφόρο χρήση των θαλάσσιων πόρων. Κρίσιμο θέμα προς διερεύνηση αποτελεί ο τρόπος με τον οποίο θα ενσωματωθούν στην πράξη τα θαλάσσια χωροταξικά σχέδια στο σύστημα χωρικού σχε- διασμού. Επίσης αναλύονται οι αρχές που θα πρέπει να διασφαλίζει το νέο εργαλείο σχε- διασμού, ενώ τίθενται και προβληματισμοί σχετικά με την «πολυφωνία» του χωροταξι- κού σχεδιασμού που θα ενταθεί με την θεσμοθέτηση και των νέων εργαλείων του ΘΧΣ. Στην έβδομη ενότητα « Συμπεράσματα » παρατίθεται μια κριτική θεώρηση του πλαισίου του χωροταξικού σχεδιασμού. Αναδεικνύονται τα βασικότερα προβλήματά του χωροτα- ξικού σχεδιασμού όπως αυτά αναδύονται από την ουσιαστικά 20ετή εμπειρία εφαρμογής. Ειδικότερα εξετάζονται: (α) οι αδυναμίες του συστήματος να παρακολουθήσει τις εξελίξεις και να έχει επικαιροποιημένα χωρικά σχέδια, (β) η έλλειψη ουσιαστικής αξιολόγησης της εφαρμογής και της αποτελεσματικότητας των χωροταξικών εργαλείων, (γ) οι μεγάλες χρο- νικές καθυστερήσεις για την εκπόνηση και θεσμοθέτηση των χωροταξικών σχεδίων με αποτέλεσμα να καθίστανται ανεπίκαιρα, (δ) η έλλειψη μηχανισμού επικαιροποίησης των χωροταξικών πλαισίων ώστε να υπάρχει έγκαιρη ανταπόκριση στις σύγχρονες προκλή- σεις, (ε) ζητήματα που σχετίζονται με την έλλειψη συντονισμού αφενός μεταξύ των επιπέ- δων χωροταξικού σχεδιασμού (εθνικού, περιφερειακού, τοπικού επιπέδου, και αφετέρου μεταξύ χωροταξικού και αναπτυξιακού σχεδιασμού, (ζ) ζήτημα όσον αφορά στις κατευ-