ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

4 Ατομικές εργασιακές σχέσεις ρει ή εξυπηρετεί τρίτα πρόσωπα, δεν είναι πάντοτε αναγκαίο να παρέχεται αυτή στο πλαίσιο μιας οικονομικής ανταλλακτικής σχέσης (δηλαδή να πωλείται από ένα πρόσω- πο και να αγοράζεται από ένα άλλο έναντι αμοιβής), αλλά, ήδη όπως αναφέραμε, μπο- ρεί να προσφέρεται ελεύθερα και αφιλοκερδώς στο πλαίσιο μιας μη ανταλλακτικού χαρακτήρα βιοτικής σχέσης (π.χ. οικιακή οικονομία, οικογενειακές σχέσεις, φιλικές σχέσεις, σχέση αλληλεγγύης, παροχή υπηρεσιών ως θρησκευτική υποχρέωση κ.ο.κ.). Οι έννομες σχέσεις που έχουν ως κύριο αντικείμενο την παροχή μιας εργασίας ή ενός έργου ή μιας υπηρεσίας ενός προσώπου προς ένα άλλο πρόσωπο έναντι κάποιας αμοιβής, παρουσιάζουν μια ποικιλία μορφών και κατατάσσονται σε περισσότερες νο- μικές κατηγορίες (σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, σύμβαση μίσθωσης έργου, παροχή ανεξαρτήτων υπηρεσιών, σχέση εντολής κ.ο.κ. 8 ). Μολονότι όλες αυτές οι ειδικότερες κατηγορίες εργασιακών σχέσεων ενδιαφέρουν γενικότερα την έννομη τάξη, το εργα- τικό δίκαιο εξακολουθεί κατά κανόνα να αναφέρεται και να ρυθμίζει μία μόνο από αυτές. Πρόκειται για την έννομη σχέση, η οποία, όπως αναλυτικά θα αναπτυχθεί στο δεύτερο κεφάλαιο, έχει τα χαρακτηριστικά της σχέσης εξαρτημένης εργασίας ή, όπως επίσης συνηθίζουμε να αποκαλούμε, της σχέσης μισθωτής εργασίας. Στις σύγχρονες κοινωνίες η εργασία έχει αποκτήσει μια κεντρική αξία, τόσο ως μέσον παραγωγής κοινωνικού πλούτου και ατομικού βιοπορισμού όσο και ως δι- αδικασία αυτογνωσίας, απελευθέρωσης, χειραφέτησης και κοινωνικοποίησης των ανθρώπων. Στο πλαίσιο της έννομης σχέσης της μισθωτής εργασίας, η σωματική και πνευματική εργασία που παρέχεται από το μισθωτό για λογαριασμό άλλου προσώ- που (εργοδότη) διατηρεί σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό τον απελευθερωτικό και κοινωνικοποιητικό χαρακτήρα της, ταυτόχρονα όμως, στο πλαίσιο της συγκεκριμένης μορφής εργασιακής σχέσης, η παροχή της εργασίας υπόκειται στη διαρκή διεύθυνση και έλεγχο του αποδέκτη αυτής (εργοδότη). Πέραν αυτών, το αντικείμενο του εργατικού δικαίου δεν περιορίζεται μόνο στη ρύθμιση των ατομικών σχέσεων εξαρτημένης εργασίας, αλλά επεκτείνεται και σε ζη- τήματα ένταξης και λειτουργίας των σχέσεων αυτών στους ευρύτερους συλλογικούς σχηματισμούς (επιχείρηση, εκμετάλλευση, επαγγελματικό συλλογικό πεδίο), καθώς και στη διαμόρφωση θεσμών και φορέων προώθησης συλλογικών εργασιακών συμφερό- ντων και επίλυσης των συλλογικών εργασιακών διαφορών που δημιουργούνται κατά σμένων παραμέτρων προσαρμόζοντάς τον με βάση τις προσωπικές τους ανάγκες παρά με βάση τα συμφέροντα του φερόμενου ως εργοδότη τους (βλ. εκτενώς σε Πατσουράκης Ν ., Η εργασία στον τομέα της «gig economy» ενώπιον του ΔικΕΕ – Παρατηρήσεις επί της υποθέσεως C-692/19 Yogel Delivery Network, ΔΕΝ 76, 2020, σελ. 809 επ.). Θεωρούμε ότι τα ως άνω κριτήρια μπορούν να υπα- χθούν σε σοβαρή αμφισβήτηση. 8. Για τις διάφορες αυτές έννομες σχέσεις και τη διάκρισή τους από την σχέση εξαρτημένης εργασίας, βλ. παρακάτω στο δεύτερο κεφάλαιο.