ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟΙ ΘΕΣΜΟΙ

10 Εισαγωγικές παρατηρήσεις δου πραγματοποιείται από ανεξάρτητη αρχή, η οποία μπορεί να υποχρεώνει τις δημόσιες αρχές να τηρούν το δημοσιονομικό στόχο. Τέλος, αξίξει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με το ως άνω έγγραφο της Επιτροπής, οι κανόνες δαπανών που θεσμοθετήθηκαν στα κράτη μέλη της ΕΕ μπορούν συνολικά να ενταχθούν στην κατηγορία των «αδύναμων» δημοσιονομικών κανόνων (“weak fiscal rules”), καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις βασίζονται μόνο σε πολιτικές δεσμεύσεις. Το αποτέλεσμα εξαρτάται από τις δημόσιες πολιτικές εν ευθέτω χρόνω, καθώς και από την ανάπτυξη ευ- μετάβλητων δαπανών που περιλαμβάνονται στους στόχους ή στις πληρωμές τόκων. Η εφαρμογή και οι μηχανισμοί επιβολής είναι λιγότερο ανεπτυγμένοι, καθώς οι κανόνες δεν στηρίζονται σε σταθερή νομική βάση. Ταυτόχρονα δεν προβλέπονται συνήθως κυρώσεις ή αυτές είναι ασήμαντες από οικονομική άποψη. Γενικότερα, πάντως, πολλοί κανόνες δα- πανών που έχουν τεθεί στα κράτη μέλη της ΕΕ δεν φέρουν τα αναγκαία χαρακτηριστικά, ώστε να είναι αξιόποιστοι, καθώς δίνουν τη δυνατότητα να μην εφαρμοσθούν από την κυ- βέρνηση σε περίπτωση που προκύπτει διαφορά μεταξύ των στοχευμένων μεταβλητών και των αποτελεσμάτων. 2. Η σύσταση Ανεξάρτητων Δημοσιονομικών Αρχών και η εκχώρηση σε αυτές αρμοδιοτήτων δημοσιονομικής πολιτικής Οι δυσκολίες που προέκυψαν αναφορικά με την εφαρμογή των δημοσιονομικών κανό- νων οδήγησαν ορισμένους ακαδημαϊκούς να προτείνουν τη δημιουργία Ανεξάρτητων Δημοσιονομικών Αρχών. Κατά τα πρότυπα των κεντρικών τραπεζών, οι προαναφερόμε- νες αρχές θα έχουν την εξουσία να θέτουν κάθε χρόνο δεσμευτικά όρια στο ύψος του δη- μοσιονομικού ελλείμματος ή στη συσσώρευση του δημόσιου χρέους, συμπεριλαμβανο- μένης της ικανότητας να χρησιμοποιούν ορισμένους δημοσιονομικούς μοχλούς κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους για να διασφαλίσουν τη συμμόρφωση σε περίπτωση ολί- σθησης του δημοσιονομικού αποτελέσματος. Οι προτάσεις αυτές περί σύστασης Ανεξάρ- τητων Δημοσιονομικών Αρχών επικαλέσθηκαν προς στήριξή τους επιχειρήματα που ανα- πτύχθηκαν υπέρ της σύστασης ανεξάρτητων κεντρικών τραπεζών μετά από τις αδυναμίες που παρουσίασαν οι κανόνες νομισματικής πολιτικής σε ένα πλαίσιο ασταθούς ζήτησης χρήματος. Η εκχώρηση, λοιπόν, μέσων πολιτικής σε ανεξάρτητες αρχές συνιστά ένα άλλο τρόπο δι- όρθωσης των λεγόμενων «προκαταλήψεων πολιτικής» (“policy biases”), δηλαδή των προ- βλημάτων που σχετίζονται με την άσκηση πολιτικής (νομισματικής ή δημοσιονομικής). Κύρια χαρακτηριστικά των ρυθμίσεων που διέπουν τις ανεξάρτητες αυτές αρχές είναι η θέσπιση αυστηρών εγγυήσεων ανεξαρτησίας τους, ο καθορισμός σαφώς προσδιορισμέ- νων αρμοδιοτήτων που εκχωρούνται σε αυτές και για την εκτέλεση των οποίων υφίσταται υποχρέωση λογοδοσίας τους, καθώς και η κατοχύρωση της πλήρους διακριτικής τους ευ- χέρειας για τον καθορισμό των μέσων πολιτικής για την επίτευξη των στόχων τους.