Η ΠΡΟΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΠΑΡΑΠΟΜΠΗ ΣΤΟ ΔΕΕ ΩΣ ΜΕΣΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ

3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ περνά αυτή τη στατιστική διαπίστωση. Ο δίαυλος αυτός της επικοινωνίας μεταξύ του εθνικού δικαστή και του ΔΕΕ έχει χαρακτηριστεί από το ίδιο το ΔΕΕ ως « ακρογωνιαίος λίθος » του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, λόγω του τεράστιου αντίκτυπου ορισμένων προδικαστικών αποφάσεων του ΔΕΕ στη διαμόρφωση της ενωσιακής έννομης τάξης 6 . Το γεγονός αυτό ελάχιστοι είχαν προβλέψει όταν η δυνατότητα υποβολής προδικα- στικού ερωτήματος διατυπώθηκε για πρώτη φορά στις αρχικές Συνθήκες των Ευρω- παϊκών Κοινοτήτων (ΕΚΑΧ, ΕΥΡΑΤΟΜ, ΕΟΚ). Ο μηχανισμός υποβολής προδικαστικού ερωτήματος στο ΔΕΕ διέγραψε τέτοια επιτυ- χία στην προώθηση όλων των σημαντικών δράσεων της Ένωσης, ώστε αναζητήθηκαν νέοι δίαυλοι διαλόγου μεταξύ του Δικαστηρίου και των δικαστηρίων των κρατών με- λών της ΕΕ, όπως είναι το νεοσύστατο « Δικαστικό Δίκτυο της Ευρωπαϊκής Ένωσης » 7 . Επίσης, η μεγάλη επιτυχία του εν λόγω μηχανισμού ενέπνευσε την κατάρτιση του 16 ου πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ το έτος 2013, όπου προβλέφθηκε η δυνατότητα για τα ανώ- τατα δικαστήρια των συμβαλλομένων μερών να υποβάλλουν στο ΕΔΔΑ αιτήματα γνω- μοδοτήσεων σχετικά με την ερμηνεία διατάξεων της ΕΣΔΑ και των πρωτοκόλλων, στο πλαίσιο υπόθεσης που εκκρεμεί ενώπιόν τους 8 . Πλέον, στην εποχή της έντονης πα- γκοσμιοποίησης και της διαμόρφωσης μιας οικουμενικής δημόσιας τάξης με συνεκτι- κό δεσμό το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως προαναφέρθηκε, ο απο- τελεσματικός διάλογος μεταξύ εθνικού και υπερεθνικού δικαστή καθίσταται απολύτως αναγκαίος για την επίτευξη ενός πραγματικά υψηλού επιπέδου προστασίας των δικαι- ωμάτων αυτών, ήτοι για την επίτευξη ενός σκοπού που ομολογουμένως είναι και πα- γκόσμιος και πανανθρώπινος. Αναγνωρίζοντας τη μεγάλη σημασία του μηχανισμού υποβολής προδικαστικού ερωτή- ματος στο ΔΕΕ για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, το παρόν βιβλίο θέτει ως ερευνητέο ζήτημα τη σπουδαιότητα του διαλόγου μεταξύ του εθνικού δικαστή και του ΔΕΕ ειδικά στο πεδίο της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Αφετηρία της έρευνας είναι μία σύνθεση των όρων, και συνάμα των ορίων, της λειτουργίας του εν λόγω μηχανι- σμού, όπως διαμορφώθηκαν στο πέρασμα των ετών από τη νομολογία του ΔΕΕ. Έπει- τα, ταυτόχρονα με την εξέταση των τριών συνισταμένων δυνάμεων στο σύγχρονο δι- καιικό σύστημα προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην ΕΕ, ήτοι των γενικών 6. Γνωμοδότηση ΔΕΕ (ολομέλεια) της 18 ης Δεκεμβρίου 2014, Avis 2/13, σκέψη 176. 7. Ιδρύθηκε τον Απρίλιο του 2017 υπό την αιγίδα του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ του τελευταίου και των εθνικών δικαστηρίων. Ουσιαστικά αποτελεί μία πολύγλωσση πλατφόρμα που αποσκοπεί στην προώθηση της αμοιβαίας γνώσης της νομολογίας του ΔΕΕ και των κρατών μελών. 8. Για διαφορές μεταξύ του μηχανισμού υποβολής προδικαστικού ερωτήματος στο ΔΕΕ και του μηχανι- σμού του 16 ου πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ, το οποίο τέθηκε σε εφαρμογή την 1 η Αυγούστου 2018 και επι- κυρώθηκε από την Ελλάδα με το Ν. 4596/2019, βλ. Ευγενία Πρεβεδούρου, « Το 16ο πρωτόκολλο της ΕΣΔΑ και το σχέδιο συμφωνίας προσχώρησης της ΕΕ στην ΕΣΔΑ », δημοσιευμένο στις 02.03.2014 στην ιστοσελίδα «www.prevedourou.gr ».