Η ΠΡΟΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΠΑΡΑΠΟΜΠΗ ΣΤΟ ΔΕΕ ΩΣ ΜΕΣΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ

7 ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ ΤΟ ΠΡΟΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΕΡΩΤΗΜΑ Εισαγωγικές παρατηρήσεις Ο μηχανισμός της υποβολής προδικαστικού ερωτήματος στο Δικαστήριο της Ευρωπα- ϊκής Ένωσης (ΔΕΕ ή εν συντομία Δικαστήριο) προβλέπεται από το άρθρο 267 ΣΛΕΕ 10 , σύμφωνα με το οποίο το τελευταίο αποφαίνεται με προδικαστικές αποφάσεις: α) επί της ερμηνείας των Συνθηκών, και β) επί του κύρους και της ερμηνείας των πράξεων των θεσμικών ή λοιπών οργάνων ή οργανισμών της Ένωσης. Συνεχίζοντας το άρθρο αναφέρει ότι δικαστήριο κράτους μέλους, ενώπιον του οποίου ανακύπτει τέτοιο ζήτη- μα, δύναται, αν κρίνει ότι απόφαση επί του ζητήματος είναι αναγκαία για την έκδοση της δικής του απόφασης, να παραπέμψει το ζήτημα στο Δικαστήριο για να αποφανθεί επ’ αυτού. Δικαστήριο κράτους μέλους, ενώπιον του οποίου ανακύπτει τέτοιο ζήτη- μα σε εκκρεμή υπόθεση και του οποίου οι αποφάσεις δεν υπόκεινται σε ένδικα μέσα του εσωτερικού δικαίου, οφείλει να παραπέμψει το ζήτημα στο Δικαστήριο. Μέχρι τη Συνθήκη της Νίκαιας, μόνο το ΔΕΕ μπορούσε να αποφανθεί επί προδικαστικών ερω- τημάτων. Πλέον, η Συνθήκη απονέμει στο Γενικό Δικαστήριο την αρμοδιότητα να απο- φαίνεται και αυτό επί προδικαστικών ζητημάτων σε τομείς που θα καθορίσει ο Οργανι- σμός του ΔΕΕ 11 , ωστόσο αυτή η αρμοδιότητα παραμένει ανενεργής, καθώς ο εν λόγω Οργανισμός δεν προβλέπει ακόμα τη δυνατότητα αυτή. Συνεπώς, μόνο το ΔΕΕ εξακο- λουθεί να αποφαίνεται σε όλα τα προδικαστικά ερωτήματα. Το άρθρο 267 ΣΛΕΕ οριοθετεί το αντικείμενο επί του οποίου μπορεί να υποβληθεί προ- δικαστικό ερώτημα από τον εθνικό δικαστή, και διευκρινίζει γενικότερα τις προϋπο- θέσεις που πρέπει να πληρούνται για το παραδεκτό του, ζητήματα που θα εξεταστούν στο πρώτο (α) κεφάλαιο. Ωστόσο, μία αναλυτική έκθεση του εύρους λειτουργίας και των προϋποθέσεων υποβολής προδικαστικού ερωτήματος θα συνιστούσε επιφανει- ακή μόνο προσέγγιση του ευρωπαϊκού αυτού μηχανισμού, ο ρόλος του οποίου υπήρ- ξε καθοριστικός στη διαμόρφωση του σύγχρονου ευρωπαϊκού νομικού συστήματος. Απαραίτητο είναι να διερευνηθεί το ζήτημα της υποχρέωσης ή μη του εθνικού δικαστή να υποβάλει προδικαστικό ερώτημα, καθόσον ο βαθμός υποχρεωτικότητας υποβολής προσδιορίζει τη θέση που κατέχει το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην εσωτε- 10.  Όπως αναριθμήθηκε με τη Συνθήκη της Λισαβόνας. Προγενέστερα, το ίδιο περιεχόμενο είχε το άρθρο 234 της Συνθήκης του Άμστερνταμ, και ακόμη παλαιότερα το άρθρο 177 της Συνθήκης της Ρώμης. 11. Άρθρο 256 παρ. 3 ΣΛΕΕ (άρθρο 225 παρ. 3 ΣΕΚ κατά το χρόνο που η ρύθμιση εισήχθηκε με τη Συν- θήκη της Νίκαιας).