ΔΙΚΑΙΟ ΤΩΝ ΑΥΛΩΝ ΑΞΙΟΓΡΑΦΩΝ

| I. ΑΥΛΑ ΑΞΙΟΓΡΑΦΑ | 4 έγχαρτα. Συναφώς, δεν γεννάται θέμα εφαρμογής διαδικασιών κήρυξης τίτλου ανίσχυρου που ισχύει στους έγχαρτους ή ενσώματους τίτλους προς αντιμετώπι- ση των παραπάνω κινδύνων (Ρήγας, Η αποϋλοποίηση…, 1126επ.). Βέβαια ούτε στην περίπτωση των άυλων αξιογράφων το περιβάλλον είναι απολύτως ασφα- λές. Υπάρχουν και εδώ κίνδυνοι οι οποίοι σχετίζονται με τη χρήση των ηλεκτρο- νικών συστημάτων μέσω των οποίων τηρούνται τα άυλα αξιόγραφα, όπως κίνδυ- νοι παράνομης χρήσης ή νόθευσης λογαριασμών αξιογράφων, υπολοίπων ή και άλλων δεδομένων. Προς αποτροπή αυτών των κινδύνων, ο ενωσιακός νομοθέ- της που έχει επιφορτιστεί με την προστασία του θεσμού, εισάγει για τα ΚΑΤ σει- ρά απαιτήσεων προληπτικής επάρκειας και οργάνωσης (άρθρ.42-45 Κανονισμού CSDR), η τήρηση των οποίων υπόκειται σε εποπτεία. Η πρακτική αξία της λειτουργίας των άυλων αξιογράφων εκδηλώνεται σε διάφο- ρες πτυχές της οικονομικής ζωής. Μέσω της αποϋλοποίησης (ή ακινητοποίησης) οι επιχειρήσεις μπορούν να διευκολύνονται στην άντληση κεφαλαίων (Ταρνανί- δου, Ρυθμίσεις Εμπορικών Εταιρειών…, 156-168). Όταν τα εκδιδόμενα αξιόγρα- φα καταχωρίζονται σε λογιστική μορφή, καθίσταται εφικτή όχι μόνο η πρωτο- γενής διάθεση αυτών στους επενδυτές και χρηματοδότες (π.χ. μέσω δημοσίων προσφορών, στρατηγικών ή ιδιωτικών τοποθετήσεων κλπ.), αλλά και η δευτερο- γενής διαπραγμάτευση (Στάμου, Το Χρηματιστήριο στο ελληνικό δίκαιο…, 159). Τα αξιόγραφα ως άυλα και κατ’ επέκταση διαπραγματεύσιμα αποκτούν έντονη αξιογραφική ικανότητα γεγονός που συμβάλλει στη διαμόρφωση συνθηκών ρευ- στής αγοράς με τη συμμετοχή περισσοτέρων που επιθυμούν να εκδηλώσουν το συναλλακτικό ενδιαφέρον τους για τη διενέργεια αγοραπωλησιών επ’ αυτών. Με αυτό τον τρόπο ενισχύονται τα κανάλια χρηματοδότησης των επιχειρήσεων και εμπορίας των αξιογράφων που αυτές εκδίδουν. Η λογιστική τήρηση επιτρέπει επίσης και την ευχερή «λογιστική ανίχνευση» των κάθε φορά δικαιούχων της σχετικής έκδοσης. Το ποιος είναι μέτοχος, ομολογι- ούχος δανειστής κλπ. προς άσκηση των δικαιωμάτων του έναντι του εκδότη (π.χ. άσκηση δικαιώματος ψήφου) και αντίστοιχα σε ποιον ο εκδότης εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του (π.χ. καταβολή μερίσματος, τόκων κλπ.) προκύπτει με αυτο- ματοποιημένες τεχνικές κινήσεις - μέσω των συστημάτων αποϋλοποίησης ή ακι- νητοποίησης των ΚΑΤ βάσει των οποίων λειτουργεί η αγορά- χωρίς να απαιτείται η τήρηση άλλων γραφειοκρατικών διατυπώσεων (π.χ. κατάθεση τίτλων από τον επενδυτή σε τράπεζα ή δέσμευση αυτών σε ένα χαρτοφυλάκιο κλπ.). Η ενίσχυση της εμπορίας των αξιογράφων μέσω των διαδικασιών τήρησής τους σε λογιστική μορφή επιτρέπει και τη γενικότερη αξιοποίησή τους ως πε- ριουσιακών στοιχείων που μπορούν να χρησιμοποιούνται στις συναλλαγές. Τα άυλα αξιόγραφα αποκτούν ειδικότερη αξία ως μέσα εξασφάλισης απαιτήσεων (collateralisation) και γενικότερα ως μέσα ενίσχυσης της αγοραστικής δύναμης των συναλλασσομένων (π.χ. δανειοληπτών). Είναι καταρχήν σημαντικό να τονι- στεί ότι κατατάσσονται στα αποδεκτά μέσα παροχής εξασφαλίσεων από τα ίδια 11 12 13