Η ΑΣΤΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ

VII Πρόλογος Δεν είναι καθόλου τυχαίο, ούτε είναι απλά μια συγκυρία η συγγραφή και η έκδοση αυ- τού του βιβλίου, αυτήν τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Ο συγγραφέας του βιβλίου, Αντώνης Π. Αργυρός, είναι έγκριτος δικηγόρος και μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, λαμπρός μελετητής του διοικητικού δικαίου. Εν- στερνίζεται πλήρως ότι «Το Σύνταγμα, δεν ανέχεται να παραμένουν αναποζημίωτες ζημίες που κάποιος υφίσταται από ενέργειες οποιουδήποτε κρατικού οργάνου» (ΣτΕ 2527/2019) και παρακολουθεί από κοντά τη νομολογία για την ευθύνη αποζημίωσης του Δημοσίου. Στο βιβλίο του αυτό, με όσο το δυνατόν απλό και σαφή τρόπο, ο συγγραφέας κάνει μια ιστορική αναδρομή στον θεσμό της αστικής ευθύνης του Κράτους από προ της ρύθ- μισης του εισαγωγικού νόμου του ΑΚ, όταν και γινόταν δεκτό το πλήρες ανεύθυνο του κράτους, που στη συνέχεια, με αποφάσεις του Αρείου Πάγου, εξελίχθηκε νομολογιακά, σε περιορισμένη κρατική ευθύνη και μόνον για παράνομες πράξεις των οργάνων του Δημοσίου, μέχρι και σήμερα, όπου πλέον τόσο παράνομες, όσο και νόμιμες πράξεις, ή/ και παραλείψεις των οργάνων του, που προκαλούν βλάβη στον πολίτη, ενέχουν αξίωση αποζημίωσης και αποζημιώνονται δικαστικά. Μάλιστα, σύμφωνα με την πάγια νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, έχει κρι- θεί ότι το άρθρο 4 παρ. 5 του Συντάγματος, ορίζοντας ότι «Οι Έλληνες πολίτες συνεισφέ- ρουν χωρίς διακρίσεις στα δημόσια βάρη, ανάλογα με τις δυνάμεις τους», έχει αναγάγει σε συνταγματικό κανόνα την ισότητα ενώπιον των δημοσίων βαρών και συνιστά παράλ- ληλα και διάταξη, στην οποία θεμελιώνεται η αποζημιωτική ευθύνη του Δημοσίου από πράξεις των οργάνων του που προκαλούν ζημία, παράνομες (ΣτΕ 980/2002) ή νόμιμες (ΣτΕ 5504/2012). «Τούτο, διότι η ισότητα ενώπιον των δημοσίων βαρών επιτάσσει και την αποκατάσταση της ζημίας που κάποιος υφίσταται από την δράση, χάριν του δημο- σίου συμφέροντος, των οργάνων του Κράτους, όταν η δράση αυτή δεν είναι σύννομη ή όταν είναι μεν νόμιμη αλλά προκαλεί βλάβη ιδιαίτερη και σπουδαία, σε βαθμό ώστε να υπερβαίνει τα όρια που είναι κατά το Σύνταγμα ανεκτά προκειμένου να εξυπηρετηθεί ο σκοπός δημοσίου συμφέροντος στον οποίο αποβλέπει η δράση αυτή, σύμφωνα με την οικεία νομοθεσία» (ΣτΕ 1501/2014). Στο βιβλίο, γίνεται αντικείμενο μελέτης και ειδική αναφορά στην ευθύνη του Δημοσί- ου και συνακόλουθα στην αξίωση αποζημίωσης σε βάρος του, και από νόμιμες πράξεις των οργάνων του, τόσον της νομοθετικής, όσον και της εκτελεστικής εξουσίας, ήτοι πε- ριπτώσεις νόμιμης κρατικής δράσης, η οποία όμως πλήττει υπέρμετρα ορισμένους πο- λίτες και έχουν ως αποτέλεσμα ουσιώδη στέρηση της χρήσης της ιδιοκτησίας, όπως τα μέτρα που λαμβάνονται προς τον σκοπό της προστασίας αρχαιολογικών χώρων, του