Η ΑΣΤΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ

IX Πρόλογος πο, με την επιφύλαξη των ειδικών διατάξεων για την ευθύνη των υπουργών”. Η πρώτη από τις διατάξεις αυτές, ορίζοντας ως προϋπόθεση για την ευθύνη του Δημοσίου προς αποζημίωση τον παράνομο χαρακτήρα της ζημιογόνου πράξης ή παράλειψης έχει ευ- θεία εφαρμογή στην περίπτωση ζημιογόνας δράσης οργάνων της νομοθετικής εξουσί- ας (νομοθέτηση ή παράλειψη νομοθετήσεως αντικείμενη σε κανόνες δικαίου υπέρτε- ρης τυπικής ισχύος) και της εκτελεστικής εξουσίας κατά την εφαρμογή του νόμου στην ατομική περίπτωση (παράβαση της αρχής της νομιμότητας). Η διάταξη αυτή δεν ανα- φέρεται ευθέως σε ζημιογόνες πράξεις οργάνων της δικαστικής λειτουργίας, διότι ευ- θύνη του Δημοσίου προς αποζημίωση λόγωαπλώς εσφαλμένης ερμηνείας του νόμου ή απλώς εσφαλμένης εκτίμησης των πραγμάτων από δικαστικό λειτουργό δεν είναι συμ- βατή με την φύση του δικαστικού έργου, ως εκ της οποίας το Σύνταγμα εγγυάται στον δικαστικό λειτουργό την λειτουργική και προσωπική ανεξαρτησία του. Ενόψει της φύ- σης του δικαστικού έργου, μόνο πρόδηλο σφάλμα του δικαστικού λειτουργού επισύρει ευθύνη του Δημοσίου προς αποζημίωση. Εφόσον δε το Σύνταγμα, κατά την προηγού- μενη σκέψη, δεν ανέχεται να παραμένουν αναποζημίωτες ζημίες που κάποιος υφίστα- ται από ενέργειες οποιουδήποτε κρατικού οργάνου, μέχρις ότου ο νομοθέτης ρυθμίσει ειδικώς την ευθύνη του Δημοσίου από πράξεις οργάνων της δικαστικής λειτουργίας, το άρθρο 105 Εισ.ν.Α.Κ. έχει ανάλογη εφαρμογή σε περίπτωση πρόσκλησης ζημίας από πράξεις των οργάνων αυτών, υπό τον όρο όμως ότι αυτή μπορεί να αποδοθεί σε πρό- δηλο σφάλμα τους. Οπρόδηλος δε χαρακτήρας του σφάλματος της κρίσης οργάνου της δικαστικής λειτουργίας προκύπτει από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της συγκεκριμένης περίπτωσης βάσει των οποίων η δικαστική πλάνη καθίσταται συγγνωστή ή ασύγγνω- στη (ΣτΕ 1501/2014), καθώς και τις αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένω- σης Köbler και Traghetti». Στόχος του πονήματος αυτού είναι η μεταλαμπάδευση στον αναγνώστη του, της γνώ- σης αντιμετώπισης του άκρως ενδιαφέροντος νομικού αυτού ζητήματος, μέσα από τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, με βάση την οποία παρουσιάζονται οι προ- ϋποθέσεις στοιχειοθέτησης της ευθύνης του Δημοσίου και αναλύεται η ρύθμιση του άρ- θρου 105 του ΕισΝΑΚ, οι προϋποθέσεις εφαρμογής του και η οφειλόμενη αποζημίωση για την αποκατάσταση της ζημίας των ζημιωθέντων. Το βιβλίο αποτελείται από έξι τμήματα, τα οποία ο συγγραφέας αναφέρει στην εισαγω- γή του. Στο τέταρτο μέρος του βιβλίου, εξετάζεται για πρώτη φορά και με πλήρη κάλυψη η απο- ζημίωση από πράξεις δικαστικού οργάνου, για το οποίο δεν υπάρχει προηγούμενη βι- βλιογραφία. Το βιβλίο αυτό λοιπόν θα εξελιχθεί σε ένα σημαντικό και χρήσιμο βοήθη- μα, τόσο για τους δικηγόρους, στους αγώνες των οποίων αφιερώνεται, όσο και για τους φοιτητές των νομικών σχολών, δεδομένου ότι εμπεριέχει όλη τη νομολογία συγκεντρω- μένη επί του θέματος της αποζημίωσης του Δημοσίου, τομέας του δικαίου που συνεχώς έχει αυξανόμενη ύλη. Ακόμα αφορά και τους πολίτες, ειδικά όταν παραβιάζονται σημα- ντικά δικαιώματά τους μέσα από ενέργειες της δικαστικής λειτουργίας.