Η ΒΑΡΙΑ ΑΜΕΛΕΙΑ ΣΤΟ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Επισκόπηση των τομέων εφαρμογής της βαριάς αμέλειας 5 γαλύτερη και πρακτικά πιο σημαντική υποομάδα εμπίπτουσα στο πεδίο εφαρμογής του επονομαζόμενου καθήκοντος διερεύνησης. Στην ΑΚ 1037 διευκρινίζεται πως κακόπι- στος είναι όποιος γνωρίζει ή αγνοεί από βαριά αμέλεια 13 ότι το κινητό πράγμα δεν ανή- κει κατά κυριότητα στον εκποιούντα 14 . Επιπλέον, στην υπό εξέταση κατηγορία εμπίπτει και η πρωτότυπη κτήση κυριότητας με τακτική χρησικτησία (ΑΚ 1041). Στην ΑΚ 1042 εξειδικεύεται πως ο νομέας 15 , που νέμε- ται το κινητό πράγμα ή ακίνητο με τα προσόντα της τακτικής χρησικτησίας, ευρίσκεται σε καλή πίστη, είναι δηλ. καλόπιστος, όταν έχει, δίχως βαριά αμέλεια, την πεποίθηση ότι απέκτησε την κυριότητα 16 . Συνακόλουθα, στην ΑΚ 1043 αποσαφηνίζεται και η επάρκεια του νομιζόμενου τίτλου για την πρωτότυπη κτήση κυριότητας με τακτική χρησικτησία, υπό την απαραίτητη προϋπόθεση ότι καλύπτεται από την καλή πίστη του νομέα 17 . Παρόμοιο περιεχόμενο και επαπειλούμενες έννομες συνέπειες με τους προρρηθέντες κανόνες δικαίου εγκλείονται στην ΑΚ 1053 για την ενέργεια της χρησικτησίας κατά τρίτου, στην ΑΚ 1062 για την κτήση κυριότητας εκείνου που παρήγαγε το νέο πράγμα, στην ΑΚ 1066 για την κυριότητα των καρπών ή άλλων προϊόντων που θεωρούνται ως καρποί και στην ΑΚ 1068 για το δικαίωμα κυριότητας ληφθέντων προϊόντων ή συστατικών. Ιδιαίτερη πρόβλεψη εντοπίζεται στο ν. 5960/1933 « περί εκδόσεως και τύπου της επιτα- γής » 18 . Καταρχάς, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρ. 19 εδάφ. α΄ του σχετικού νόμου « ο κάτοχος οπισθογραφησίμου επιταγής θεωρείται νόμιμος κομιστής εάν στηρίζει το δικαίω- μά του επί αδιακόπου σειράς οπισθογραφήσεων και εάν έτι η τελευταία οπισθογράφησις εί- ναι εν λευκώ ». Ωστόσο, με το άρθρ. 21 του ίδιου νόμου ορίζεται ότι: « Εάν τις εστερήθη της κατοχής της επιταγής εξ οιουδήποτε γεγονότος, ο κομιστής εις όν περιήλθεν η επιταγή .... δι’ ην ο κομιστής θεμελιοί το δικαίωμα αυτού κατά τον εν τωάρθρω 19 οριζόμενον τρόπον δεν υποχρεούται να αποξενωθεί της επιταγής εκτός εάν απέκτησεν αυτήν κακή τη πίστει ή εάν κατά την κτήση αυτής διέπραξε βαρύ πταίσμα » 19 . Συναφώς, υποστηρίζεται ότι η έννοια της βαριάς αμέλειας χρησιμοποιείται στην συγκε- κριμένη κατηγορία περιπτώσεων μη τεχνικά, καθότι δεν μεταχειρίζεται επί το ακριβέ- στερον ως (γνήσια) μορφή υπαιτιότητας, αλλά ως παραβίαση υποχρεώσεως 20 . Θα δι- απιστώσουμε, βεβαίως, από τις αναπτύξεις που θα ακολουθήσουν ότι τούτο δεν είναι απολύτως ορθό και ακριβές. 13. ΑΠ 973/2017, ΤΝΠ QUALEX, ΑΠ 1071/1973, ΝοΒ 22 (1974), 757. 14. Γεωργιάδης Απ. , Εμπράγματο Δίκαιο, 2 η έκδοση, 2010, σ. 620 (ΙΙΙ), Σταθόπουλος , ο.π., αρ. 90, σσ. 366- 367, Ρούσσος , ο.π., 321, 322. 15. Ρούσσος , ο.π., 321, 322. 16. AΠ 235/2020, ΤΝΠQUALEX, AΠ 234/2020, ΤΝΠQUALEX, ΑΠ 366/2017, ΤΝΠQUALEX, ΑΠ 1789/2012, ΤΝΠΝΟΜΟΣ, ΑΠ1336/2010,ΤΝΠΝΟΜΟΣ, ΑΠ832/2007,ΤΝΠΝΟΜΟΣ, ΕφΑιγ 75/2020,ΤΝΠΝΟΜΟΣ. 17. AΠ 235/2020, ΤΝΠ QUALEX, AΠ 234/2020, ΤΝΠ QUALEX. 18. ΦΕΚ τ. Α΄ 401 της 23.12.1933. 19. ΑΠ 580/2001, ΔΕΕ 8 (2002), 414, ΜΕφΑθ 84/2015, ΔΕΕ 21 (2015), 400. 20. Staudinger - Wiegand , § 932 αρ. 43.