ΔΙΕΘΝΕΣ ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ

8 ∆ιεθνές Ποινικό ∆ικαστήριο νοχή της επίμαχης μελέτης, χωρίς να απαιτούν ουδεμία αναγωγή σε δογματικές περιοχές που δε θα μπορούσαν να καλυφθούν στα πλαίσια μιας εκ των πραγμά- των περιορισμένης σε έκταση μελέτης, όπως είναι για παράδειγμα ο αποκλει- σμός της ποινικής ευθύνης του συμμετόχου, γεγονός το οποίο σε κάθε περί- πτωση θα έπρεπε εν προκειμένω να τονιστεί. Η ίδρυση ενός τέτοιου θεμελιώδους σημασίας διεθνούς ποινικού δικαιοδοτι- κού οργάνου με την υπογραφή του Καταστατικού του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα- στηρίου στη Ρώμη της Ιταλίας, πριν από είκοσι τρία περίπου χρόνια, δηλαδή στις 17.7.1998 6 , αποτέλεσε σαφέστατα χωρίς καμία απολύτως αμφιβολία ένα πάρα πολύ σημαντικό βήμα τόσο για την ίδια τη διεθνή έννομη τάξη, όσο και για την εξασφάλιση της ειρήνης και της ασφάλειας οικουμενικά, μέσα από τη δί- ωξη και την τιμωρία συγκεκριμένων ιδιαίτερα «ειδεχθών» πράξεων, που κατά την άποψή μας σε κάθε περίπτωση προσβάλλουν το σύνολο της ανθρωπότητας. Ωστόσο, όση και αν είναι εν τέλει η «ευγένεια» των απώτερων στόχων και σκο- πών ενός τέτοιου θεμελιώδους σημασίας «εγχειρήματος» , ο εκάστοτε εφαρ- μοστής του δικαίου, και ιδιαίτερα ο εφαρμοστής του ποινικού δικαίου δεν μπορεί, αλλά προφανώς και δεν πρέπει να πάψει επ’ ουδενί και σε καμία απο- λύτως περίπτωση να μεριμνά ουσιαστικά για την εξασφάλιση των δικαιωμά- των όσων βρίσκονται στο «στόχαστρο» οιουδήποτε καταναγκαστικού μηχανι- σμού καταστολής 7 . Αυτό ακριβώς ισχύει, γιατί οι θεμελιώδεις ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαι- ώματα κινδυνεύουν πολύ περισσότερο σε εκείνο ακριβώς το επίπεδο όπου η νομιμοποιητική προφάνεια της καταστολής είναι επί της ουσίας ιδιαίτερα αυ- ξημένη, και άρα εμφανίζεται εν τέλει ως δικαιολογημένη. Υπό το «φως» ασφαλώς όλων αυτών των κομβικής σημασίας παρατηρήσεων, οι κρίσιμης σημασίας διατάξεις των άρθρων του Καταστατικού του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικαστηρίου που προβλέπουν τους λόγους απαλλαγής του εκάστοτε φυσικού αυτουργού από την ποινική του ευθύνη για την τέλεση ενός διεθνούς εγκλήματος, αποκτούν επί της ουσίας κατά την άποψή μας μια πάρα πολύ καί- ρια σημασία, τόσο σε ιδεολογικό-πολιτικό επίπεδο, για τη διασφάλιση του φι- λελεύθερου χαρακτήρα που αρμόζει σε οποιοδήποτε σύγχρονο ποινικό σύστη- 6.  Τέθηκε σε ισχύ την 1.7.2002. Για την ιστορική διαδρομή της διεθνούς ποινικής δικαιοσύνης, βλ. Α. Γ. Χουλιάρα, Η ανάδυση του ∆ιεθνούς Ποινικού Συστήματος: Όψεις της συστημικής διεθνούς εγκληματικότητας, Εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα – Θεσσαλονίκη, 2013, σελ. 1 επ. 7.  Αυτή, άλλωστε, η «αγωνία» διατρέχει σαφέστατα και το σύνολο των μελετών που περιέ- λαβε ο Ι. Μανωλεδάκης στο βιβλίο του Παγκόσμια Εξουσία και Νομικός Πολιτισμός, Εκ- δόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2005. Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και η άποψη της Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι, Οι γενικές αρχές του ποινικού δικαίου στο Καταστατικό του ∆ι- εθνούς Ποινικού ∆ικαστηρίου - Προς ένα δικαιοκρατούμενο ποινικό δίκαιο των εθνών;, Ποιν∆ικ2002, σελ. 1066 επ.