ΒΑΣΙΚΟ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΗΣ

Αρμοδιότητες και λειτουργίες των Κεντρικών Τραπεζών 7 και δυνατότητες επίδρασης στην κυκλοφορία του χρήματος, η συγκεκριμένη αρμοδιό- τητα ανατίθεται παραδοσιακά σε Κεντρικές Τράπεζες. Σε κάποιες χώρες, όπως στη Γερμανία, περιλαμβάνεται στο Σύνταγμα πρόβλεψη για τη σταθερότητα των τιμών. Αντίθετα, στη χώρα μας ουδέποτε υπήρξε πρόβλεψη ούτε στον Καταστατικό μας Χάρτη ούτε στο Καταστατικό της Τράπεζας της Ελλάδος παρά μόνο μετά την τροποποίησή του, προς εναρμόνισή του, στο πλαίσιο της διαδικασίας σύγκλισης 14 , με το Καταστατικό του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών και 14. Η διαδικασία σύγκλισης, όπως προβλέφθηκε από το άρθρο 121 παρ. 1 Σ.Ε.Κ. (νυν άρθρο 140 παρ. 1 Σ.Λ.Ε.Ε.), είχε δύο επίπεδα: Αφενός, υπήρχε υποχρέωση νομικής σύγκλισης, δηλαδή, τα κράτη- μέλη έπρεπε να διασφαλίσουν: α) την ανεξαρτησία της εθνικής Κεντρικής Τράπεζας, β) την ένταξη της εθνικής ΚεντρικήςΤράπεζας στο θεσμικό και λειτουργικό πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών, με την έννοια της συμβατότητας των διατάξεων του Καταστατικού της προς τη Συνθήκη και τους καταστατικούς σκοπούς, τα καθήκοντα, τα μέσα, την οργάνωση και τις χρη- ματοοικονομικές διατάξεις του Ευρωπαϊκού Συστήματος ΚεντρικώνΤραπεζών, γ) τη συμβατότητα της λοιπής εθνικής νομοθεσίας προς τη Συνθήκη και το Καταστατικό του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών. Αφετέρου, υπήρχε υποχρέωση οικονομικής σύγκλισης, με βάση τα ακόλου- θα κριτήρια (τα οποία εξακολουθούν έως σήμερα να ισχύουν για την ένταξη στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση των κρατών-μελών για τα οποία ισχύει παρέκκλιση): α) την επίτευξη υψηλού βαθμού σταθερότητας τιμών· αυτό καταδεικνύεται από ένα ποσοστό πληθωρισμού του κράτους αυτού που προσεγγίζει το αντίστοιχο ποσοστό των τριών, το πολύ, κρατών-μελών με τις καλύτερες επιδόσεις από άποψη σταθερότητας τιμών, β) τη σταθερότητα των δημόσιων οικονομικών· αυτό καταδεικνύεται από την επίτευξη δημοσιονομικής κατάστασης χωρίς υπερβολικό δημοσιονομικό έλλειμμα, κατά την έννοια του άρθρου 104 παρ. 6 Σ.Ε.Κ. (νυν άρθρο 126 παρ. 6 Σ.Λ.Ε.Ε.), γ) την τή- ρηση των κανονικών περιθωρίων διακύμανσης που προβλέπονται από το Μηχανισμό Συναλλαγ- ματικών Ισοτιμιών του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Συστήματος επί δύο τουλάχιστον χρόνια, χωρίς υποτίμηση έναντι του νομίσματος οποιουδήποτε άλλου κράτους-μέλους, δ) τη διάρκεια της σύ- γκλισης που θα έχει επιτευχθεί από το κράτος-μέλος και της συμμετοχής του στο Μηχανισμό Συ- ναλλαγματικών Ισοτιμιών του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Συστήματος, αντανακλώμενη στα επίπε- δα των μακροπρόθεσμων επιτοκίων.    Τα τέσσερα κριτήρια οικονομικής σύγκλισης εξειδικεύθηκαν περαιτέρω στο 21 ο Πρωτόκολλο Σ.Ε.Κ. (νυν 13 ο Πρωτόκολλο Σ.Λ.Ε.Ε.). Πιο συγκεκριμένα, πρώτον, για την πλήρωση του κριτηρίου της σταθερότητας των τιμών, ένα κράτος-μέλος απαιτείται να έχει σταθερές επιδόσεις στο θέμα των τιμών και μέσο ποσοστό πληθωρισμού, καταγεγραμμένο επί ένα έτος πριν από τον έλεγχο, που δεν υπερβαίνει περισσότερο από 1,5 ποσοστιαία μονάδα εκείνο των τριών, το πολύ, κρατών-με- λών με τις καλύτερες επιδόσεις από άποψη σταθερότητας τιμών. Ο πληθωρισμός προβλέπεται δε ότι υπολογίζεται βάσει του ΔείκτηΤιμών Καταναλωτή ή σε συγκρίσιμη βάση, λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορές των εθνικών ορισμών.    Δεύτερον, για την πλήρωση του κριτηρίου της δημοσιονομικής κατάστασης, απαιτείται τη στιγ- μή της εξέτασης να μην έχει ληφθεί για το κράτος-μέλος απόφαση του Συμβουλίου, όσον αφορά στην ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος, σύμφωνα με το άρθρο 104 παρ. 6 Σ.Ε.Κ. (νυν άρθρο 126 παρ. 6 Σ.Λ.Ε.Ε.). Σύμφωνα, μάλιστα, με το άρθρο 104 παρ. 2 Σ.Ε.Κ. (νυν άρθρο 126 παρ. 2 Σ.Λ.Ε.Ε.), τέτοια απόφαση μπορεί να ληφθεί όταν δεν τηρείται η αρχή της δημοσιονομικής πειθαρχίας, πα- ράμετρος η οποία εξετάζεται με βάση δύο κριτήρια: α) κατά πόσον ο λόγος του προβλεπόμενου ή υφισταμένου δημοσιονομικού ελλείμματος προς το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν υπερβαίνει την τιμή αναφοράς, β) κατά πόσον ο λόγος του δημοσίου χρέους προς το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν υπερβαίνει την τιμή αναφοράς. Με βάση το 20 ό Πρωτόκολλο Σ.Ε.Κ. (νυν 12 ο Πρωτόκολλο Σ.Λ.Ε.Ε.), οι τιμές αναφοράς είναι οι εξής: α) 3 % για το λόγο μεταξύ του προβλεπομένου ή υφισταμένου δη-