ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

1. ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΠΟΙΝΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ 2 Α. Συγκεκριμένα τόσο οι κανόνες του ΠΔ όσο και οι κανόνες της ηθικής αναφέ- ρονται εκτεταμένα στην ίδια ύλη και τις ρυθμίσεις με τον ίδιο τρόπο. Στις δέκα εντο- λές αντιστοιχεί κυρίως ο πυρήνας του γνήσιου ΠΔ 7 . Είναι βέβαιο, ότι οι κανόνες του ΠΔ δεν επιτρέπεται να έρχονται σε αντίθεση με τις ηθικές προσταγές. Μια κοινότητα η οποία θα ρύθμιζε τη συμβίωση των μελών της με ποινικούς νόμους, αντίθετα προς τον ηθικό νόμο, δεν θα αποτελούσε κοινότητα Δικαίου, αλλά συμμορία ληστών 8 . Όποιος διατάσσει τη θανάτωση ανθρώπων μιας ορισμένης ομάδας, δεν θέτει δίκαιο, αλλά διαπράττει άδικο, ακόμη και όταν έχει την υπέρτατη εξουσία και νομοθετική αρ- μοδιότητα 9 . Η κοινότητα που ακολουθεί τέτοιες προσταγές, δεν πρέπει να εκπλήσσε- ται, όταν εκλαμβάνεται ως κοινότητα αδίκου 10 . Β. Δίκαιο είναι -σύμφωνα με τον ανεπανάληπτα σαφή ορισμό του Stammler 11 - η απαραβίαστη, αυτοδύναμα συνδέουσα βούληση 12 . Αλλά Δίκαιο δεν είναι μόνον αυτό. Η βούληση πρέπει να είναι προσανατολισμένη σε μια ιδέα Δικαίου 13 (και αντί- στοιχα να την εκφράζει) 14 , η οποία επιδιώκει την ανάπτυξη ηθικών και προσωπικών αξιών στο πλαίσιο της κοινωνικής συμβίωσης 15 . Ο άνθρωπος επιδιώκει τις πιο υψη- ήταν ασυμβίβαστο προς τη σημασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και την υπ’ αυτής υπαγορευό- μενη σχέση του πολίτη προς το Κράτος. 7. Βλ. Baumann/Weber/Mitsch , έ.α., σελ. 9, πρβλ. Α. Γεωργιάδη, έ.α., σελ. 11. 8. Πρβλ. Baumann, Die strafrechtliche Problematik der nationalsozialistischen Gewaltverbrecher, σε Henkys, Die nationalsozialistischen Gewaltverbrechen, 1964, σελ. 267-268. 9. Πρβλ. Baumann, Einführung in die Rechtswissenschaft, 1989 8 , σελ. 8 επ. 10. Καθήκον του νομικού είναι να συντάσσεται με το Δίκαιο και την Δικαιοσύνη κατά της αυθαιρεσί- ας και του αδίκου. Και θα πρέπει επίσης να εξετάζεται, αν οι νόμοι είναι σύμφωνοι με τη Δικαιο- σύνη. Έτσι οδηγούμεθα πλέον στο πρόβλημα του φυσικού δικαίου ή του υπερ-θετικού δικαίου. (Σχετικά με το φυσικό δίκαιο και τη νομική σκέψη του 19 ου αιώνα βλ. Κοτσαλή, Η δόμηση του εγκλήματος, 2003, σελ. 3 επ., Κουράκη , έ.α., σελ. 112 επ.). 11. Βλ. LB der Rechtsphilosophie, 1923 2 , σελ. 5, πρβλ. Μαγκάκη, Ποινικό Δίκαιο, 1982 2 , σελ. 17. 12. Βλ. συνοπτική ανάλυση σε Baumann, Einführung in die Rechtswissenschaft, 1989 9 , σελ. 7. Επί- σης βλ. τον ορισμό του Σταθόπουλου (σε: Εισαγωγή στο Α.Δ., 1992, σελ. 20): Το Δίκαιο είναι εξα- ναγκαστοί από το κράτος κανόνες της κοινωνικής συμπεριφοράς, και Α. Γεωργιάδη, έ.α., (σελ. 12-13): Δίκαιο είναι το σύνολο κανόνων, οι οποίοι ρυθμίζουν ετερόνομα και επιτακτικά την εξω- τερική συμπεριφορά των μελών μιας κοινωνίας που είναι οργανωμένη σε κράτος, στενότερα: Δί- καιο μπορεί επίσης να υποδηλώσει και ένα επιμέρους σύνολο κανόνων δικαίου, οι οποίοι συνδέ- ονται με ένα ορισμένο κοινό στοιχείο (που μπορεί να είναι το αντικείμενο της ρύθμισης, ο τόπος ή ο χρόνος ισχύος της κ.λπ .). Για «Νομικό Θετικισμό» και «Νομικό Ιδεαλισμό», για τη διαπάλη ανά- μεσα στο «θετικό» δίκαιο και το «φυσικό» δίκαιο, βλ. Α. Γεωργιάδη , έ.α., σελ. 64 επ. 13. Πρβλ. Fechner, Rechtsphilosophie, 1962, σελ. 211, επίσης βλ. Ανδρουλάκη, Η παράλειψη ως μορφή αξιόποινης συμπεριφοράς, ΠΟΙΝΙΚΑ 6, 1983, σελ. 55, Μ. Σταθόπουλο, σε: Εισαγωγή στο Α.Δ., 1992, σελ. 9-10. 14. Βλ. Radbruch, Rechtsphilosophie, 1970 7 , σελ. 123, πρβλ. Μαγκάκη, ΠΔ, έ.α., σελ. 17 επ. 15. Πρβλ. Radbruch, έ.α., σελ. 146 επ. Η ιδέα του Δικαίου, γράφει ο Radbruch (έ.α., σελ. 124), δεν μπορεί να είναι άλλη από την ιδέα της Δικαιοσύνης. Αλλά Δικαιοσύνη σημαίνει ισότητα. Όμως η ισότητα είναι επιδεκτική διαφόρων σημασιών. Τη βασική διάκριση ανάμεσα σε απόλυτη ισότητα