ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

1.1. Δομή και λειτουργία του Ποινικού Δικαίου 7 κής συμπεριφοράς. Αυτό δεν θα ήταν εφικτό ούτε μέσω νομικών προσταγών (και με την εξωτερική τους πραγματοποίηση) 46 . 1.1.2.2. Στο πλαίσιο του συνολικού Δικαίου προσδίδεται στο ΠΔ η ιδιαίτερη απο- στολή να εξοπλίζει ξεχωριστά σημαντικές περιοχές της κοινωνικής συμβίωσης και αντίστοιχα τα από κοινωνική άποψη πιο σημαντικά συμφέροντα (όχι απαραίτητα τις υπέρτατες κοινωνικές αξίες) με μία ιδιαίτερα δραστική προστασία 47 . Η παρεχόμενη από άλλους νομικούς κλάδους προστασία δεν επαρκεί πάντοτε. Το Α.Δ. αντιδρά συνή- θως σε νομικές παραβάσεις απλώς με την υποχρέωση για αποκατάσταση της ζημίας 48 . Το ΠΔ αποτελεί, διευκρινίζει ο Rengier (έ.ά., σελ. 9), το πιο δραστικό μέσο εξουσίας, το οποίο διαθέτει η πολιτεία. Έτσι επιτρέπεται η χρησιμοποίηση της ποινικής εξουσίας της πολιτείας μόνο ως «ultima ratio». Η προτεραιότητα άλλων ηπιοτέρων μέσων προκύπτει ήδη, επισημαίνει ορ- θώς ο Rengier (έ.α.), από την αρχή της αναλογικότητας η οποία με τη σειρά της βρίσκεται στην καρδιά του κράτους δικαίου (Art. 20 III GG, σχετικά βλ. άρθρ. 25 § 1 του Σ.). Εξάλλου, φαίνεται ότι ανάμεσα στο Α.Δ. και στο ΠΔ δεν υπάρχει μόνο ποσοτική διαφορά. Συγκεκριμένα δεν μπορεί να παραβλεφθεί η αφόρητη ηθικοκοινωνική απαξία των παραβάσε- ων του ποινικού νόμου. Εξάλλου το Α.Δ. αποτελεί καθολικό και πλήρες σύστημα προστασίας των εννόμων αγαθών, ενώ το ΠΔ ασκεί προστασία με αποσπασματικό και επιλεκτικό μόνο χα- ρακτήρα. Α. Πολλές νομικές παραβάσεις δεν μπορούν -ως γνωστόν- να αποκατασταθούν (προσβολή της ζωής, της υγείας, παραβίαση της ελευθερίας κ.λπ. ). Αυτά τα αυστη- ρώς προσωποπαγή έννομα αγαθά χρειάζονται ποινική προστασία και μάλιστα με ιδι- αίτερο τρόπο. Ωστόσο, και αγαθά τα οποία δεν ανήκουν σε συγκεκριμένα άτομα, αλλά στο σύνολο, έχουν ανάγκη από ποινική προστασία. Ποια άλλη δυνατότητα θα υπήρχε δηλ. για να αποτραπούν λ.χ. τα ποινικά αδικήματα της ψευδορκίας (άρθρ. 224 παλαιού ΠΚ) ή της ψευδούς ανώμοτης κατάθεσης (άρθρ. παλαιού 225 ΠΚ); Με μια εξισορρόπηση απλώς της ζημίας δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπισθούν τέτοιες περιπτώσεις. Αυτή η αντίληψη είναι τόσο κοινή, ώστε κανείς -παρ’ όλες τις διχοστα- σίες για την αποστολή του ΠΔ και της ποινής- δεν έθεσε ποτέ σε αμφισβήτηση την αναγκαιότητα τους 49 . Βεβαίως πάντοτε θα μπορεί να λεχθεί κάτι για τις διάφορες θε- ωρίες περί ποινής 50 . 46. Το Εναλλακτικό Σχέδιο (ΑΕ eines StGB, AT 1969 2 ) αναφέρει στην αιτιολογία της § 2 τα εξής (βλ. σελ. 29): Η § 1 καθιστά σαφές, ότι το ΠΔ ως κυρωτικό δίκαιο εξυπηρετεί τη διατήρηση της ανα- γκαίας για τον άνθρωπο τάξεως ειρήνης του Δικαίου. Η επιβολή της ποινής δεν είναι μια μεταφυ- σική διαδικασία. 47. Βλ. Baumann, έ.α., σελ. 452, Baumann/Weber/Mitsch, AT, έ.α., σελ. 11, Μαγκάκη, έ.α., σελ. 35 επ., Lenckner, Jurisprudenz, 1978, σελ. 468, R. Rengier, AT, 2012 4 , σελ. 8. 48. Σχετικά βλ. Χαραλαμπάκη, Διάγραμμα ΠΔ, έ.α., σελ. 50, πρβλ. Ανδρουλάκη, ΠΔ, έ.α., σελ. 7. 49. Πρβλ. Κοτσαλή , Ενοχή, Ποινή και Ελευθερία της Βουλήσεως, ΝοΒ 49 (2001), σελ. 1257 επ.,1266 επ., τον ίδιο, Δικαστική Ψυχιατρική, 2008 4 , σελ. 189 επ. 50. Εποπτική εικόνα των θεωριών περί ποινής προσφέρουν οι Γεωργάκης, ΠΔ, Διδασκαλία, 1991, σελ. 395 επ., Κουράκης, Ποινική Καταστολή, 2009 5 , σελ. 8 επ., Roxin, AT, 1997 3 , σελ. 41 επ. Σχε-

RkJQdWJsaXNoZXIy NDg3NjE=