ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΩΝ

15 [1] ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το καθεστώς δεν μεταβλήθηκε ιδιαίτερα μετά τη Δεύτερη Εθνική Συνέλευση στο Άστρος Κυνουρίας, περίοδο κατά την οποία, σε εκτέλεση του Ψηφίσματος Νόμου της 18 ης Απριλί- ου 1823 για την αναθεώρηση του «Οργανισμού των Ελληνικών Δικαστηρίων», ψηφίστηκε ο νόμος 13 της 21 ης Οκτωβρίου 1825, που συγκρότησε τεσσάρων ειδών Δικαστήρια, μετα- ξύ των οποίων και εκείνων των Ειρηνοποιών Κριτών και των Επαρχιακών Δικαστηρίων. Κα- θήκοντα Ειρηνοποιού Κριτή ανατέθηκαν σε αιρετούς δημογέροντες, ενώ με τον ίδιο νόμο ορίστηκε και η αρμοδιότητά τους 89 , η δε οργάνωση αυτή των Δικαστηρίων επιβεβαιώθηκε και με το πολιτικό Σύνταγμα του 1827 της Τρίτης Εθνικής Συνέλευσης της Επιδαύρου. Όμως, λόγω των επαναστατικών συνθηκών της εποχής 90 ουδέποτε εφαρμόστηκε καθ’ ολοκληρί- αν στην πράξη 91 . Έτσι, με την έλευση του Ιωάννη Καποδίστρια, συγκροτήθηκε Τριμελής Νομοπαρασκευαστι- κή Επιτροπή αποτελούμενη από τους Γεννατά Ι, Κλονάρη Χ. και Σούτσο Γ., το πόρισμα της ο- ποίας εκφράσθηκε στο Ψήφισμα ΙΘ΄ της 15ης Δεκεμβρίου 1828 «Περί του Οργανισμού των Δικαστηρίων», που αναδιάρθρωσε τα πολιτικά Δικαστήρια. Σύμφωνα με το αρ. 1, η διαχείρι- ση της πολιτικής, εμπορικής και εγκληματικής δικαιοσύνης ανατέθηκε στα τακτικά Δικαστή- ρια, τα οποία ήταν για τον πρώτο βαθμό - επί τη βάσει εκ νέου του Γαλλικού προτύπου-, τα Πρωτόκλητα Δικαστήρια 92 , ένα σε κάθε τμήμα της χώρας, τα οποία συγκροτούνταν από έναν διοριζόμενο από τη κυβέρνηση πρόεδρο και δύο παρέδρους και τα Ειρηνοδικεία κατά χω- ριό 93 . Καθήκοντα Ειρηνοδίκη ασκούσε ο δημογέροντας του χωριού, της κωμοπόλεως ή της πόλεως, ο οποίος, αν υπήρχαν περισσότεροι, διοριζόταν από την κυβέρνηση, ενώ σε περί- πτωση απουσίας ή κωλύματός του αναπληρωνόταν από τον πλησιέστερο δημογέροντα των γειτονικών ειρηνοδικείων κι αν αυτό ήταν αδύνατον από τον γεροντότερο του χωριού, της κωμοπόλεως ή της πόλεως, αντίστοιχα. Η συντακτική προσπάθεια συνεχίστηκε με το Ψήφισμα 9470 της 18 ης Φεβρουαρίου 1829, με το οποίο εισήχθη ως συμπλήρωμα του ψηφίσματος των Δικαστηρίων ο νόμος 13 της 21 ης Οκτωβρίου 1825, της Δεύτερης Εθνικής Συνέλευσης, που περιλάμβανε δικονομικές διατά- ξεις και αρμοδιότητες των Δικαστηρίων 94 , ενώ με το Διάταγμα 64 της 4 ης Φεβρουαρίου 1830 της Τέταρτης Εθνικής Συνέλευσης στο Άργος η απόπειρα σύνταξης Πολιτικού Κώδικα εμβά- θυνε 95 , ο δε Καποδίστριας εξουσιοδοτήθηκε σε τροπολογίες, μεταξύ των οποίων το Ψήφι- σμα 152 της 15 ης Αυγούστου 1830 για τον «Οργανισμό των Δικαστηρίων» που περιλάμβανε 155 άρθρα και στις γενικές του διατάξεις επαναλαμβανόταν η διάρθρωση του πρώτου βαθ- 89.  Μπαρμπούνης Α. , ό,.π., σελ. 55. 90.  Γεωργιάδης Αστ ., Εισαγωγή και θεμελιώδεις έννοιες αστικού δικονομικού δικαίου, Εκδόσεις Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη 1997, Εισαγωγή, §1, ενότ.ΙΙΙ, υποενότ.1, σελ. 11-12. 91.  Μπαρμπούνης Α. , ό.π., σελ. 56. 92. Με το ίδιο Ψήφισμα ιδρύθηκε Εμποροδικείο στη Σύρο. 93.  Ρεντούλης Π. , Σύντομη Ιστορική Επισκόπηση του Ελληνικού Αστικού Δικονομικού Δικαίου (Μια Προ- σπάθεια Καταδείξεως της ιστορικής του Συνέχειας), Δ 2005, 490 επ. 94.  Μπαρμπούνης Α. , ό.π., σελ. 64. 95.  Μπαρμπούνης Α. , ό.π., σελ. 65. 18 19 20