ΤΟ ΚΛΗΤΗΡΙΟ ΘΕΣΠΙΣΜΑ

1 Ι. Εισαγωγικές Παρατηρήσεις Μελετώντας ένας δικαστής τις δικογραφίες του ποινικού δικαστηρίου στο οποίο καλείται να προεδρεύσει, ανοίγοντας τον φάκελο της κάθε υπόθεσης, ένα θεωρώ ότι είναι το έγγρα- φο το οποίο αναζητά πρώτο: το κλητήριο θέσπισμα, το αποκαλούμενο στην πρακτική και κατηγορητήριο, διότι έτσι αποκτά μία πρώτη εικόνα της φύσης της υπόθεσης, της βαρύ- τητάς της, της δυσκολίας της καθώς και του αριθμού των κατηγορουμένων. Το ίδιο ασφα- λώς ισχύει και για τον εισαγγελέα της έδρας του δικαστηρίου. Παράλληλα, ένας δικηγόρος ο οποίος αναλαμβάνει το χειρισμό μιας ποινικής υπόθεσης, μία από τις πρώτες ερωτήσεις που θέτει στον εντολέα του είναι αν του έχει ασκηθεί ποινική δίωξη, δηλαδή αν του έχει επιδοθεί κλητήριο θέσπισμα. Αν λάβει καταφατική απάντηση αναζητά το ουσιώδες αυτό έγγραφο προκειμένου να μπορέσει να πληροφορηθεί την κατηγορία που βαραίνει τον εντολέα του και ακολούθως να διαμορφώσει την υπερασπιστική του γραμμή. Επομένως, γίνεται ευχερώς αντιληπτό πως η σύνταξη ενός πλήρους, επαρκούς και σαφούς κατηγο- ρητηρίου εκ μέρους της εισαγγελικής αρχής αποτελεί ενέργεια κομβικής σημασίας, διότι στέλνει επισήμως τον πολίτη στο εδώλιο του κατηγορουμένου και ταυτόχρονα παρουσι- άζει εξαιρετικό επιστημονικό ενδιαφέρον, διότι αναφύονται ποικίλα ζητήματα που έχουν προβληματίσει έντονα και επί μακρό χρονικό διάστημα τον νομικό κόσμο. Επισημαίνεται πως όπου στο παρόν σύγγραμμα γίνεται αναφορά στον Ποινικό Κώδι- κα (εφεξής ΠΚ) και στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας (εφεξής ΚΠΔ) εννοούνται οι ισχύ- οντες Κώδικες που κυρώθηκαν με τον Ν. 4619/2019 (ΦΕΚ Α΄ 95/11.06.2019) και τον Ν. 4620/2019 (ΦΕΚ Α’ 96/11.06.2019) αντίστοιχα, όπως αυτοί ισχύουν με τις τελευταίες τροποποιήσεις που επέφερε ο Ν. 4855/2021 (ΦΕΚ Α΄ 215/12.11.2021). Η διαδικασία στο ποινικό ακροατήριο διακρίνεται στην προπαρασκευαστική (αρ. 320-328 ΚΠΔ) και στην κύρια διαδικασία (αρ. 329-373 ΚΠΔ). Στο πρώτο τμήμα του τετάρτου βιβλί- ου του ισχύοντος ΚΠΔ ρυθμίζεται η προπαρασκευαστική (της κύριας) διαδικασία, ήτοι κα- θορίζεται ιδίως: α) ο τρόπος κλήτευσης του κατηγορουμένου για να δικασθεί στο αρμόδιο δικαστήριο, δηλαδή είτε με κλητήριο θέσπισμα είτε με κλήση, β) η υποχρέωση του εισαγ- γελέα για την κλήτευση των ουσιωδών μαρτύρων, γ) η υποχρέωση τόσο του εισαγγελέα όσο και του παριστάμενου για την υποστήριξη της κατηγορίας (παθόντος/αμέσως ζημιω- θέντος από την πράξη) για γνωστοποίηση των μαρτύρων στον κατηγορούμενο 1 . Αυτό που χρήζει επισήμανσης, διότι έχει ιδιαίτερη πρακτική σημασία, είναι ότι με την έγκυ- ρη ολοκλήρωση της προπαρασκευαστικής διαδικασίας, ήτοι με την έγκυρη επίδοση της κλήσης ή του κλητηρίου θεσπίσματος στον κατηγορούμενο, παράγονται ορισμένες σημα- 1. Παπανδρέου Π ., σε Νέο Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, (επιμέλεια Λ. Μαργαρίτη), τόμ. Α΄, 2020, σελ. 1908.