ΟΙ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΟΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΣΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΕΝΩΣΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

4 ΕΙΣΑΓΩΓΗ γωνιστική θέση κατέχει η αναζήτηση της νομικής διάστασης των κεφαλαιακών περιορισμών στο πλαίσιο της εξέλιξης του κοινού ενωσιακού δικαιϊκού χώρου, καταλήγοντας στην ανάδειξη των περιπτώσεων επιβολής τους σε ευρωπαϊκά κράτη. Η αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων -ενωσιακού δικαίου, και λοιπών- νο- μικών πηγών αποτελεί πυξίδα της μελέτης, για τη συγγραφή της οποίας χρησιμο- ποιήθηκε όσο περισσότερο διαθέσιμο υλικό κατέστη δυνατόν (από εκτενή αριθμό ξενόγλωσσων και ελληνόγλωσσων συγγραμμάτων, σημαντική ελληνική και ξένη επιστημονική αρθρογραφία, διαδικτυακό υλικό, νομολογία ενωσιακών δικαστη- ρίων και προτάσεις γενικών εισαγγελέων, ενωσιακή/διεθνή/εγχώρια νομοθεσία κ.ο.κ.). Πρέπει, παρόλα αυτά, να σημειωθεί ότι ως προς ορισμένες πτυχές της διατριβής, όπως περί των περιπτώσεων των capital controls που επιβλήθηκαν σε κράτη μέλη, δεν υφίσταται εκτενής ξενόγλωσση και ελληνική νομική βιβλιο- γραφία, γεγονός που ενέτεινε τη δυσκολία και συνάμα το ενδιαφέρον των ανα- δεικνυόμενων ερευνητικών προκλήσεων. Η συγγραφή μιας σύγχρονης διατριβής που παρουσιάζει ολοκληρωμένα τον όλως ιδιάζοντα χαρακτήρα και την εξελικτική πορεία των κεφαλαιακών περιορισμών στην Ένωση, δύναται να καλύψει ένα σημαντικό κενό στην υπάρχουσα βιβλιο- γραφία ενωσιακού δικαίου. Πρόκειται για ένα θέμα με ιδιαίτερη κοινωνική και επιστημονική βαρύτητα που απαιτεί διεξοδική έρευνα. Η ανάλυσή του εμπλου- τίζεται, λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα που προέκυψαν συνεπεία του ξεσπά- σματος της οικονομικής κρίσης στην Ευρώπη και της εφαρμογής κεφαλαιακών περιορισμών στην Κύπρο και την Ελλάδα, που προσέλκυσαν παγκόσμιο ενδια- φέρον ως προς τις νομικές και οικονομικοπολιτικές πτυχές τους, αναδεικνύοντας δε τον εξέχοντα ρόλο της ενωσιακής έννομης τάξης στην επίλυση των πολιτικο- οικονομικών κρίσεων. Η δε συμβολή στη νομική επιστήμη ενισχύεται, πράγματι, από το γεγονός ότι υφίσταται κατά κύριο λόγο διάσπαρτη βιβλιογραφία σχετι- κά με την ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων, ιδίως δε όσον αφορά την επι- βολή των capital controls. Αξίζει να τονισθεί ότι το εύρος των νομικών πηγών, ελληνικών και ξενόγλωσσων, σχετικά με τις διασυνοριακές κινήσεις κεφαλαίων στον ευρωπαϊκό χώρο, είναι μάλλον σπανιότερο και πιο συνοπτικό συγκριτικά με άλλα νομικά ζητήματα ενωσιακού ενδιαφέροντος. Δυστυχώς, δεν έχει δοθεί η δέ- ουσα προσοχή ως προς τη νομική ανάλυση των σχετικών διατάξεων των Συνθη- κών της Ένωσης, και παλαιότερα της Κοινότητας, για την ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων, εν αντιθέσει με την ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων, των προσώπων και των υπηρεσιών, αλλά και τους κανόνες του ανταγωνισμού που εμπλουτίζονται με πληθώρα νομικού υλικού. Επιπροσθέτως, η πρωτοτυπία του θέματος ενισχύεται έτι περισσότερο λόγω της απουσίας παρόμοιας σύνθεσης σε οποιοδήποτε άλλο έργο, ενώ προσδίδεται παράλληλα και μια νέα ανάγνωση στο ήδη γνωστό υλικό, οι σύγχρονες και κρίσιμες πτυχές του οποίου αναδεικνύ- ονται καταλλήλως, καθώς εξετάζεται μεν η αρχική κοινοτική νομοθεσία και νο- μολογία που οδήγησε στην καθιέρωση της ελεύθερης κυκλοφορίας των κεφαλαί-