ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΑ

14 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ οργανισμούς ή οντότητες που τα έχουν ανάγκη, με μορφή δανείων (με προσωπική πί- στη, με εγγραφή προσημείωσης, με ενέχυρο ή υποθήκη ή με την σύναψη ομολογιακών δανείων) είτε συγκεντρώνονται από τις Τράπεζες και τους λοιπούς πιστωτικούς οργανι- σμούς με την μορφή καταθέσεων και από εκεί διοχετεύονται μέσω πιστώσεων, στις οι- κονομικές οντότητες που θα τα αξιοποιήσουν επιχειρηματικά. Έτσι, τα χρηματικά αυτά κεφάλαια, χρησιμοποιούνται από επιχειρήσεις για επενδύσεις μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού, για αγορά πρώτων και βοηθητικών υλών κ.λπ . με σκοπό την συγκρότηση της παραγωγής των προϊόντων και την οργάνωση της εργα- σίας τους. Η απόκτηση των κεφαλαίων αυτών από τους αποταμιευτές ή τους επενδυτές απευθείας, ή διά μέσου των τραπεζών, αποσκοπεί τόσο στην αύξηση της παραγωγής των αγαθών από επιχειρήσεις όσο και στην αύξηση του εισοδήματος των επενδυτών. Συνέπειες αυτής της διαδικασίας είναι η μείωση της τιμής και η ποιοτική βελτίωση των παραγομένων αγαθών ή των παρεχομένων υπηρεσιών με την χρησιμοποίηση προηγ- μένων τεχνολογικά μηχανημάτων, συστημάτων παραγωγής κ.λπ ., η αύξηση της ζήτη- σής τους και πιο γενικά η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των μελών της κοινωνίας. Το ποσό του τόκου που καταβάλλεται για την χρήση ή εκμετάλλευση των χρηματικών κεφαλαίων, προσδιορίζεται ανάλογα, με το ύψος του ποσού του κεφαλαίου, τον χρό- νο και το επιτόκιο. Ο τόκος συμβολίζεται με το Ι (Interest) . Κεφάλαιο ή Χρηματικό Κεφάλαιο λέγεται κάθε χρηματικό ποσό που διατίθεται για χρήση ή εκμετάλλευση, όπως για επενδύσεις, για αγορά αγαθών προς εκμετάλλευση ή αγορά αγαθών προς κατανάλωση. Το Κεφάλαιο συμβολίζεται με το Κ. Χρόνος, λέγεται το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από την λήψη μέχρι την επιστρο- φή του κεφαλαίου. Αναλόγως με τον χρόνο που τοκίζεται το κεφάλαιο οι οικονομικές πράξεις διακρίνονται σε βραχυπρόθεσμες και σε μακροπρόθεσμες . (α) Βραχυπρόθεσμες οικονομικές πράξεις, λέγονται οι πράξεις μικρής χρονικής διάρ- κειας, κυρίως μέχρι τρεις μήνες, αλλά σε μερικές περιπτώσεις μέχρι και δύο έτη. Το χα- ρακτηριστικό των βραχυπρόθεσμων οικονομικών πράξεων είναι ότι ο τόκος υπολογί- ζεται στο τέλος της περιόδου και δεν υπολογίζεται τόκος επί του τόκου. Τα προβλήματα των βραχυπρόθεσμων οικονομικών πράξεων, λέγονται και προβλήματα απλού τόκου . (β) Μακροπρόθεσμες οικονομικές πράξεις, ονομάζονται οι πράξεις που η χρονική διάρκειά τους είναι κατά κανόνα πάνω από ένα ή δύο έτη, και το χαρακτηριστικό τους είναι ότι ο τόκος προστίθεται στο κεφάλαιο στο τέλος κάθε χρονικής περιόδου (συ- νήθως 6 μήνες ή 1 έτος) και γίνεται ποσό τοκοφόρο. Τα προβλήματα των μακροπρό- θεσμων οικονομικών πράξεων, λέγονται σύνθετα προβλήματα τόκου ή προβλήμα- τα ανατοκισμού . Ο Χρόνος μετράται σε έτη, μήνες και ημέρες. Ειδικά όταν πρόκειται για ημέρες, χρησι- μοποιούνται οι ακόλουθες μέθοδοι, από τις οποίες οι δύο τελευταίες έχουν επινοηθεί για την απλούστευση των υπολογισμών. Οι μέθοδοι αυτές είναι: