ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΣΜΟΣ

4 Σύγχρονος Ευρωπαϊκός Συνταγματισμός όλο και λιγότερο αφορούν, και γ) την αυξανόμενη αδυναμία των εθνικών κυβερνήσεων να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες που αποδέχονται οι πολίτες. 11 Σήμερα, έχοντας υπόψη τη συμμετοχή του σύγχρονου κράτους στους λεγόμενους υπερε- θνικούς οργανισμούς , ισχυριζόμαστε ότι η κυριαρχία δεν είναι δυνατόν πλέον να γίνεται αντιληπτή ως ένα μέγεθος απόλυτο, στατικό και αδιαίρετο, αλλά θα πρέπει να κατανοείται ως εκδήλωση ενός σύνθετου και μεταβλητού συστήματος σχέσεων δύναμης και ισχύος ή δικαιοδοσιών και αρμοδιοτήτων που διαθέτει πολλαπλές, διασταυρωνόμενες και επικα- θορίζουσες έδρες με αντίστοιχους διαύλους επικοινωνίας . 12 Πιο αναλυτικά, τόσο η εξου- σία όσο και αρμοδιότητες του κράτους, επιμερίζονται σε πολλαπλά κέντρα, αλλάζοντας τη δομή του λεγόμενου «εξουσιαστικού φαινομένου». Αυτά τα μεγέθη λειτουργούν τελικά με νέους όρους μέσα στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης . Σε αυτή τη νέα κατάσταση, ο ισχυ- ρότερος δρών 13 στο συσχετισμό δύναμης επιβάλλεται εκ των πραγμάτων έναντι των άλ- λων και διαμορφώνει de facto εξελίξεις. Το εξουσιαστικό φαινόμενο διαχέεται σε μεγάλο βαθμό σε ένα υπερεθνικό περιβάλλον απορρύθμισης, εξασθενημένων καταναγκασμών και μειωμένων ελέγχων, όπου κυριαρχεί το ιδιωτικό συμφέρον και ο ανταγωνισμός δίχως όρια . 14 Η εξέλιξη αυτή, συνιστά τη σαφή μετάλλαξή του (σε σχέση με τα ισχύοντα στην με- ταπολεμική πραγματικότητα με την επικράτηση του κεϋσνιανισμού) των προηγμένων δη- μοκρατικά κρατών, όπου η κρατική εξουσία είχε οριοθετηθεί και τυποποιηθεί σε ικανο- ποιητικό βαθμό. Παράλληλα, μεταβάλλεται ουσιωδώς ο ρόλος της «πολιτικής» καθώς η κρατική κυριαρχία και κατ’ επέκταση η πολιτική αυτονομία του κράτους συναρτάται στα- θερά μέσω της σχέσης πολιτικής και οικονομίας . Η αυτονομία αποτελεί ipso facto αυτο- περιορισμό, καθώς …στα συντάγματα, κάθε περιορισμός της δημοκρατίας δεν μπορεί να είναι, τόσο de facto όσο και de jure, τόσο κατ’ αρχήν όσο και στην πράξη, παρά αυτοπε- ριορισμός . 15 Τελικά, … η αυτονομία είναι το πρόταγμα να έρθει στο φως της ημέρας και να γίνει ρητά αυτοστοχαστική η θεσμίζουσα εξουσία και να απορροφηθεί το πολιτικό ως ρητή εξουσία από την πολιτική ως βουλευμένη και διαυγασμένη δραστηριότητα που έχει για αντικείμενό της την ρητή θέσμιση της κοινωνίας και την λειτουργίας της ως νόμου, δί- κης και τέλος, ως νομοθεσίας, δικαιοσύνης και κυβέρνησης, εν όψει των κοινών σκοπών και των κοινών έργων που βουλευμένα η κοινωνία στοχάζεται και στοχεύει . 16 11. Βλ. S. Strange , μτφ: Κ. Καπερναράκου, Ι. Παπαδόπουλος, Η Υποχώρηση του Κράτους, Η Διάχυση της Εξουσίας στην Παγκόσμια Οικονομία, Βιβλιοθήκη Πολιτικής Κοινωνιολογίας, Παπαζήση, 2004, σ. x 12. Βλ. Α. Μανιτάκης , Το άδοξο τέλος της Μεταπολίτευσης και οι όροι ανάδυσης μιας νέας μεταπολιτευτι- κής περιόδου, http://www.constitutionalism.gr, [ημερομηνία πρόσβασης 23/5/2013], σ. 5. 13. Ως τέτοιοι νοούνται τα εθνικά κράτη, οι υπερεθνικοί οργανισμοί, όπως Ο.Η.Ε, Ε.Ε, οι δρώντες του πα- γκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος, ιδιωτικές εξουσίες, εταιρείες, λομπίστες και αγορές. 14. Βλ. Γ. Χ. Σωτηρέλη , Το Σύνταγμα στην εποχή της κρίσης. Προς έναν νέο συνταγματισμό; http://www. constitutionalism.gr , [ημερομηνία πρόσβασης 11/9/2012], σ. 4 επ. 15. Βλ. Κ. Καστοριάδη , Εξουσία, Πολιτική, Αυτονομία, http://www.scribd.com [ημερομηνία πρόσβασης 21/4/2012], σ. 3 επ. 16. Βλ. Κ. Καστοριάδη , Εξουσία, Πολιτική, Αυτονομία, ό.π.