9 / 36
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Στην παρούσα
τρίτη, ενημερωμένη έκδοση, του βιβλίου με τίτλο
«Φόρος Προστιθέ-
μενης Αξίας - Πρακτική Εφαρμογή»
, επαναλαμβάνεται η προσπάθεια των προηγου-
μένων εκδόσεων, δηλαδή, της ανάλυσης των χαρακτηριστικών του Κώδικα του Φό-
ρου Προστιθέμενης Αξίας, μέσα από μία συστηματική παρουσίαση των διατάξεων
του Ν 2859/2000, με παραδείγματα, εφαρμογές και σχόλια.
Όπως είναι γνωστό, ο φόρος επί της προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) είναι ένας γενικός
έμμεσος φόρος που επιβαρύνει τον τελικό καταναλωτή των αγαθών και λήπτη των
υπηρεσιών. Στην Ελλάδα καθιερώθηκε με τον Ν 1642/1986, προς αντικατάσταση
σειράς άλλων έμμεσων φόρων
(Φόρος Κύκλου Εργασιών - Φ.Κ.Ε., φόροι πολυτε-
λείας, ειδικοί φόροι σε κατηγορίες προϊόντων
κ.λπ.),
με έναρξη εφαρμογής των δι-
ατάξεών του από 1/1/1987. Είναι γεγονός ότι εκείνη την περίοδο, εξαιτίας της νέας
φιλοσοφίας και των καινοτομιών, αλλά και των ιδιότυπων κανόνων λειτουργίας
του φόρου, προκλήθηκε σύγχυση στην αγορά, δεδομένου ότι μεταβλήθηκαν και
αυξήθηκαν οι λογιστικές υποχρεώσεις των επαγγελματιών και επιχειρήσεων, τόσο
ως προς την τήρηση των βιβλίων και την έκδοση των φορολογικών στοιχείων, όσο
και ως προς την γενικότερη οργάνωση των Λογιστηρίων.
Ωστόσο, η μεγάλη αποτελεσματικότητα της απόδοσης του φόρου, ως προς τα κρατι-
κά έσοδα, αλλά και η δυνατότητα που δόθηκε στην Πολιτεία μέσω διάφορων νομο-
θετικών ρυθμίσεων να επιτύχει δίκαιη κατανομή του φορολογικού βάρους των έμ-
μεσων φόρων, κυρίως με την χρήση χαμηλών συντελεστών επιβολής του φόρου σε
ευρείας κατανάλωσης αγαθά και υπηρεσίες, δημιούργησαν τις κατάλληλες συνθή-
κες για μια επιτυχημένη δημοσιονομική εικόνα.
Περαιτέρω, εμφανίστηκε και η ανάγκη προσαρμογής του νέου, τότε, νόμου στα
«ευρωπαϊκά πρότυπα», εξαιτίας των συμβατικών υποχρεώσεων της χώρας μας,
αλλά και της ιδιαίτερης προετοιμασίας των χωρών - μελών για την μελλοντική έντα-
ξη στο κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα (ευρώ). Συνεπώς, αρχίζουν να καταγράφονται οι
πρώτες δυσκολίες εφαρμογής του νέου φόρου στην Οικονομία, από την άποψη της
διαχείρισης, αλλά και των πολιτικών επιλογών. Αναρίθμητες οι αλλαγές και οι τρο-
ποποιήσεις στον αρχικό νόμο. Σε σύντομο χρονικό διάστημα, έρχεται
η οριστική
ανατροπή
στο τελωνειακό καθεστώς των χωρών - μελών στην Ευρωπαϊκή Ένωση
(Ν 2093/1992), με την κατάργηση του τελωνειακού ελέγχου σε επίπεδο χωρών - με-
λών.
Ακολούθως, καταργείται ο ΚΦΣ (Κώδικας Φορολογικών Στοιχείων, ΠΔ 99/1977)
και την θέση του παίρνει ο ΚΒΣ (ΠΔ 186/1992), ο οποίος προσαρμόζεται στις νέες
συνθήκες και καταβάλλεται προσπάθεια από πλευράς πολιτείας να διαμορφωθεί
ένα νέο «προφίλ» των επιχειρήσεων σε επίπεδο λογιστικής οργάνωσης και παρου-
σίασης φορολογητέων αποτελεσμάτων, ζήτημα που δυστυχώς εμποδίζεται με την
διατήρηση των τυπολατρικών διατάξεων για την τήρηση βιβλίων και έκδοση στοι-
χείων. Καθιερώνονται σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης οι ενδοκοινοτικές συναλλα-