ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΘΥΜΑ

Οι Θεωρητικές Προσεγγίσεις της Περιβαλλοντικής Θυματοποίησης 149 μπορεί να εκτείνονται από την κλιματική αλλαγή και την ερημοποίηση ως την παράνομη διαχείριση αποβλήτων και τους εμπρησμούς δασών. Το ερώτημα, που ανακύπτει, επομένως, είναι: με ποιά από αυτά τα προβλήματα θα πρέπει να ασχο- ληθεί ο ποινικός νομοθέτης, παρεμβαίνοντας προς την κατεύθυνση της απάντη- σής τους μέσω του ποινικού οπλοστασίου; Ο τρίτος λόγος, τέλος συνδέεται με το γεγονός, ότι σε πολλές περιπτώσεις στην πράξη είναι δύσκολο να διακριθεί, ενόψει μιας περιβαλλοντικής προσβολής το νόμιμο από το μη νόμιμο. ∆εν είναι άλλωστε λίγες οι φορές, που κάτι που επιτρέ- πεται νομικά, συνήθως από διοικητικούς κανόνες, μακροπρόθεσμα επιφέρει βλά- βες στο περιβαλλοντικό έννομο αγαθό. Με άλλα λόγια η μελέτη των περιβαλλο- ντικών βλαβών εμπίπτει σε μία ευρείας έκτασης γκρίζα ζώνη παραβατικότητας, η οποία δεν απασχολεί στο σύνολο της το Ποινικό ∆ίκαιο 323 . Ενόψει όλων των ανωτέρω, επισημαίνεται, ότι παρά την έλξη, που παρουσιάζει η προσέγγιση της κοινωνικής βλάβης, ένεκα της πρότασής της για την τοποθέτηση της Εγκληματολογίας έξω από τα όρια του αξιόποινου, σε περιοχές προσβολών, οι οποίες, αναμφισβήτητα αποτελούν σημαντικότητα του σύγχρονου κόσμου, που ζητά, επίμονα λύση, η αξιοποίησή της, ιδίως εν προκειμένω, κατά τη γνώμη μας, δεν φαίνεται πρόσφορη. Και τούτο γιατί, η απάντηση στις σύγχρονες μορφές πε- ριβαλλοντικής εγκληματικότητας με προβλέψεις κοινωνικού τύπου και περιε- χομένου, μπορεί κάλλιστα να πραγματωθεί μέσα από το ήδη εδώ και πολλά έτη επαρκώς επεξεργασμένο θεωρητικό πλαίσιο της πρόληψης των εγκλημάτων και δη της κοινωνικής, που μας απασχολεί εδώ. Συνάμα, πολλά από τα ζητήματα, που τίθενται στο πεδίο των προσβολών του περιβάλλοντος καλύπτονται επιστημονι- κά ως προς την απάντηση τους από άλλους γνωστικούς κλάδους, οι θέσεις των οποίων, προφανώς και δύνανται να ληφθούν υπόψη από τους εγκληματολόγους. Επανερχόμενοι τώρα και πάλι στις αρχικές μας σκέψεις γύρω από την αναζήτηση του θεωρητικού πλαισίου της εμπειρικής μας μελέτης επισημαίνουμε, συνάμα, ότι αναγνωρίζουμε τον κίνδυνο κατά τη δόμηση των συλλογισμών μας να υποπέ- σουμε στο σφάλμα της λήψης υπόψη του ζητουμένου, από τη στιγμή που, όπως ήδη έχουμε υπογραμμίσει, το αν υπάρχει θύμα στα περιβαλλοντικά εγκλήματα, με ποια μορφή και υπό ποιους όρους, συγκροτεί, το κεντρικό διερευνώμενο ζή- τημα της παρούσας μελέτης. Για το λόγο αυτό κρίνεται σκόπιμο εκ μέρους μας, προσωρινά, να αποστασιοποιηθούμε από τους εννοιολογικούς περιορισμούς του όρου «θύμα» και να στραφούμε προς θεωρητικές αναζητήσεις, γύρω από το έννομο αγαθό, εδώ το περιβαλλοντικό, του οποίου η έννοια, συγκροτεί τον 323. Βλ. R. White, “Eco-justice and Problem-solving Approaches to Environmental Crime and Victimisation”, στο: T. Spapens, R. White, M. Kluin and the Contributors, Environmental Crimes and its Victims: Perspectives within Green Criminology, εκδόσεις Ashgate Publishing Limited, 2014, σελ. 87-101, 87-88.