ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΘΥΜΑ

Οι Θεωρητικές Προσεγγίσεις της Περιβαλλοντικής Θυματοποίησης 151 από τους ποινικούς κανόνες 328 . Εξάλλου και η επιλογή και διαμόρφωση των ποινι- κά προστατευόμενων εννόμων αγαθών, δεν θα πρέπει να λησμονείται, ότι δύναται να επηρεαστεί από εκείνες τις προσεγγίσεις, που τίθενται προς διαπραγμάτευση επί τη βάσει εξωδικαιϊκών κριτηρίων, από άλλους εξωνομικούς επιστημονικούς κλάδους, όπως ενδεικτικά η φιλοσοφία, η κοινωνιολογία ή η κοινωνική ανθρω- πολογία κ.λπ. 329 . Η δε σχέση αναφορικά με την κοινωνική σημαντικότητα για την αξιολόγηση της προστασίας του εννόμου αγαθού, ως αξιακού σημαίνοντος, παρα- μένει αυτονόητα ανοιχτή σε αυτή τη διεπιστημονική διαλεκτική 330 . Και για να θέσουμε όλα τα ανωτέρω με μία διατύπωση πιο απλή: το ερώτημα: «ποια αξία προσβάλλεται στα περιβαλλοντικά εγκλήματα προτάσσεται στο συλ- λογισμό μας, ακριβώς επειδή προηγείται του ερωτήματος «ποιός/α ή τι βλάπτε- ται/θυματοποιείται περιβαλλοντικά;». Έτσι, οι σκέψεις μας εκκινούν και τροφο- δοτούνται από τη σύλληψη του εννόμου αγαθού και της βλάβης, που προξενείται σε αυτό, όπως αυτές διαγράφονται στην ποινική θεωρία. Σύμφωνα, λοιπόν, με όσα γίνονται δεκτά στο πλαίσιο της ποινικής οπτικής για τη βλάβη του εννόμου αγα- θού, προϋπόθεση αυτής αποτελεί η ύπαρξη κάποιου νόμιμου συμφέροντος είτε ατομικού είτε συλλογικού, συνδεόμενου, δηλαδή, με κάποια ένωση προσώπων ή, ευρύτερα, με την ολότητα, το οποίο και προσβάλλεται. Στη δε έννοια της βλάβης περιλαμβάνεται, αυτονόητα, και η διακινδύνευση ενός εννόμου αγαθού 331 , έννοια, θυματολογικά, συναρτώμενη με τα εν δυνάμει θύματα καθώς και με αυτή του κιν- δύνου θυματοποίησης. 4.3. Το περιβάλλον ως υπερατομικό/καθολικό έννομο αγαθό Το περιβάλλον, ως αξία ποινικά προστατευόμενη συγκαταλέγεται στα υπερατο- μικά/καθολικά έννομα αγαθά 332 . Στη θεώρηση αυτών των αγαθών, παρατηρείται 328. Βλ. Ι. Μανωλεδάκης, Το Έννομο Αγαθό ως Βασική Έννοια του Ποινικού ∆ικαίου, ο.π., σελ. 105. 329. Ο ∆. Σπινέλλης, θεωρεί ότι αυτή καθαυτή η ιδιότητα του εννόμου αγαθού ως «αγαθού, επιτάσσει την αξιολόγηση του από ένα υποκείμενο σε ρόλο κριτή της αξίας του. Η αξιολόγηση αυτή κατά τη γνώμη του θα πρέπει να πραγματώνεται εκ μέρους της κοινωνικής ομάδας και να λαμβάνεται υπόψη από το νομοθέτη. Έτσι σε ∆. Σπινέλλης, «Το Έννομον Αγαθόν και η σημασία του εις την σύγχρονην διδασκαλίαν του Ποινικού ∆ικαίου», ο.π., σελ. 52 στο Ανάτυπο. 330. Βλ. Ν. ∆ημητράτος, Έννομο Αγαθό και ∆ιδασκαλία περί Εγκλήματος στο Ποινικό ∆ίκαιο, ο.π., σελ. 23-24. 331. Βλ. Ν. Ανδρουλάκης, Ποινικό ∆ίκαιο, Γενικό Μέρος, ο.π., σελ. 62. 332. Σε γενική βάση, αναφορικά με το αν και κατά πόσο τα έννομα αγαθά και ο προσδιορισμός τους διαδραματίζουν έναν καθοριστικό ή μη καθοριστικό ρόλο σε πρακτικό επίπεδο οι απόψεις, που διατυπώθηκαν διχογνωμούνται. Έτσι ο Ανδρουλάκης κάνει λόγο για μία «χωρίς αξιώσεις» θε- τικιστική-ερμηνευτική έννοια» σε αντίθεση με τον ∆ημητράτο, ο οποίος και εντοπίζει τη ση- μαντικότητα της συμβολής τους σε δύο επίπεδα: σε αυτό της ερμηνείας των ποινικών κανό- νων και περαιτέρω στην τεχνική διάρθρωση αυτών. Και στο επίπεδο του ενδιαφέροντος για τη δογματική θεώρηση της εννοιολόγησης των εννόμων αγαθών όπως αυτή συλλαμβάνεται στο πλαίσιο της συστηματικής-κριτικής λειτουργίας του όρου σε σχέση με το θετικό δίκαιο: τους ισχύοντες ή και μέλλοντες να θεσμοθετηθούν ποινικούς κανόνες. Όλοι οι υιοθετούμενοι κατά