ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

64 Αποζημίωση λόγω στέρησης διατροφής επί πρόκλησης θανάτου συζύγου ωθεί η υποχρέωση του δράστη 23 . Δικαιολογείται η επιφύλαξη ότι με αυτές τις παραδοχές οδηγούμαστε σε πλουτισμό του ζημιωθέντος· πρόκειται όμως για συνέπειες της γενικής θεωρίας του συνυπολογισμού ζημίας και κέρδους και της ΑΚ 930 § 3, που δεν συνδέονται μόνο με το συγκεκριμένο προβληματι- σμό. Ούτε θα έπρεπε κατ’ εξαίρεση να προβούμε σε πλήρη συνυπολογισμό της ωφέλειας, κατά παρέκκλιση από τις γενικές παραδοχές, ειδικά για τον επιζώ- ντα σύζυγο στην περίπτωση του άρθρου 928 εδ. 2 ΑΚ. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η υποστηριζόμενη στη θεωρία άποψη ότι από την αποζημίωση θα αφαιρεθούν εισοδήματα με τα οποία ο θανών εκπλήρωνε την υποχρέωσή του για συμβολή, τα οποία περιέρχονται λόγω της κληρονομιάς στο δικαιούχο, κυρίως μισθώματα, μερίσματα κ.ά. 24 Ως αιτιολογία αυτής της θέσης προβάλλεται ότι κάποιος δεν μπορεί να λαμβάνει την ίδια οικονομι- κή αξία δύο φορές (ως αποζημίωση και ως κληρονομία). Με βάση αυτή την (ορθή) αφετηρία, στην αποζημίωση σύμφωνα με την ΑΚ 928 εδ. 2 δεν μπορεί να συμπεριληφθεί το μέρος της διατροφής που κατέβαλε ο θανατωθείς στο δι- καιούχο της αποζημίωσης, το οποίο εκπληρωνόταν με εισοδήματα που κληρο- νόμησε ο τελευταίος. Υπό τις συνθήκες της έγγαμης συμβίωσης, αυτά τα εισο- δήματα συνυπολογίζονταν στις οικονομικές δυνάμεις του θανόντος και αποτε- λούσαν μέρος της οφειλόμενης συνεισφοράς του στις οικογενειακές ανάγκες. Κατά το μέρος αυτό πρέπει να αφαιρεθούν από την αποζημίωση, γιατί ως προς αυτό δεν ζημιώνεται ο δικαιούχος. Ο συνυπολογισμός, ωστόσο, του συ- νόλου των εισοδημάτων αυτών (ωφελημάτων της κληρονομίας) προς μείωση της αποζημίωσης δεν φαίνεται να δικαιολογείται, εκτός αν αποτελούσαν τις μόνες δυνάμεις του θανόντος και το αποκλειστικό μέσο εκπλήρωσης της συ- νεισφοράς του. Παράδειγμα: Oι σύζυγοι A και Β είχαν ένα παιδί. Οι δυνάμεις του Α ήταν 2.000€ από το μισθό του και 1000€ από μισθώματα. Η Β έχει δυνάμεις 1000€ και οι συνολικές ανάγκες διατροφής της ήταν επίσης 1000€. Ο Α συνεισέφερε 750€ στη διατροφή της Β. Μετά την παράνομη θανάτωση του Α, στη Β οφείλονται τα 750€ ως αποζημίωση· η Β εισπράττει επίσης 250€ από τα μισθώματα, αφού συντρέχει ως κληρονόμος με το παιδί. Κατά την αναφερθείσα άποψη, από την αποζημίωση της Β θα αφαιρεθούν τα 250€ των μισθωμά- των. Δεν εξηγείται, όμως, γιατί γίνεται αυτή η αφαίρεση, αφού δεν μπορεί να επιβε- βαιωθεί ότι ο θανών χρησιμοποιούσε τα 250€ των μισθωμάτων για να εκπληρώνει την υποχρέωση συνεισφοράς του. Κατ’ άλλη πειστικότερη εκδοχή, τα μισθώματα είχαν μια 23. Βλ. για το κριτήριο του σκοπού της παροχής από την οποία προκύπτει η ωφέλεια Στα- θόπουλο , Γενικό Ενοχικό, ό.π., § 9, αρ. 63 επ. Γεωργιάδη , Γενικό Ενοχικό, ό.π., § 11 αρ. 22 επ. Παναγιωτόπουλο , ό.π., 114 επ. 24. Κορνηλάκης , ΕιδΕνοχ Ι, ό.π., 621. Γεωργιάδης , Γενικό Ενοχικό, ό.π., § 62 αρ. 69. Γεωργιάδης , στον ΑΚ Γεωργιάδη/Σταθόπουλου, άρθρο 928 αρ. 36. Κουνουγέρη- Μανωλεδάκη, ΟικογΔ Ι, ό.π., 208. Παναγιωτόπουλος , ό.π., 197 επ., 202-205. Αντίθετα ΣτΕ 449/2002 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ.