ΟΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΥΤΟΜΑΤΗ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ

Οι Διεθνείς Συμβάσεις για την Αυτόματη Ανταλλαγή Φορολογικών Πληροφοριών 102 και εισοδήματα των κατοίκων τους –με τη βοήθεια/παρεμβολή των χρηματο- πιστωτικών ιδρυμάτων– σύμφωνα με το Κοινό Πρότυπο. 144 Το νέο σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών, που φιλοδοξεί να καθιερώσει η ανωτέρω Συμφωνία κινείται στα πρότυπα της FATCA, θεωρείται ένα τεράστιο βήμα προς την κατεύθυνση της αντιμετώπισης της διεθνούς φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής. Μόνο ένας μικρός αριθμός χωρών, μεταξύ των οποίων οι ΗΠΑ, δε συμμετέχει μέχρι τώρα στο Κοινό Πρότυπο της ανωτέρω Συμφωνίας. II. Παρά το γεγονός ότι το CRS έχει αναπτυχθεί έχοντας ως πρότυπο την αμε- ρικανική FATCA, υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των δύο αυτών κανο- νιστικών πλαισίων, στις οποίες θα γίνει λόγος στο οικείο κεφάλαιο. Η. Κριτική - Επίλογος Είναι γεγονός ότι η νομοθεσία της FATCA υπήρξε αμφιλεγόμενη και επικρίθηκε έντονα κυρίως λόγω του μονομερούς χαρακτήρα της 145 και της ετεροδικίας, την οποία κατ’ ουσίαν θεσπίζει 146 , καθώς, ενώ αποτελεί εσωτερικό νόμο των ΗΠΑ, ιδρύει υποχρεώσεις για αλλοδαπά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, και μά- λιστα ανεξάρτητα από τη δραστηριοποίησή τους στις ΗΠΑ, εξαναγκάζοντάς τα μάλιστα να αθετήσουν τις συμβατικές υποχρεώσεις τους απέναντι στους πελάτες τους αλλά και ενδεχομένως να παραβιάσουν την εσωτερική νομοθε- σία του κράτους της έδρας τους σχετικά με την προστασία των προσωπικών δεδομένων και το τραπεζικό απόρρητο 147 . Η εξωεδαφική εφαρμογή της FATCA 148 , λοιπόν, σε συνδυασμό με το γεγο- νός ότι η δημιουργία φορολογικής υποχρέωσης στις ΗΠΑ δεν συνδέεται με την ύπαρξη φορολογικής κατοικίας, αλλά με την υπηκοότητα 149 , ανάγκασε 144. Θεοχαροπούλου, ό.π., σελ. 306. 145. Παυλίδης, Η επικράτηση του αμερικανικού μοντέλου της FATCA στο νέο-αναδυόμενο διε- θνές πλαίσιο κανόνων κατά της φοροδιαφυγής: από την υπόθεση UBS στην υπόθεση Credit Suisse, ό.π., σελ. 129. 146. Θεοχαροπούλου, ό.π., σελ. 295. 147. HJI Panayi, ό.π., p. 17. 148. Παυλίδης, Η επικράτηση του αμερικανικού μοντέλου της FATCA στο νέο-αναδυόμενο διε- θνές πλαίσιο κανόνων κατά της φοροδιαφυγής: από την υπόθεση UBS στην υπόθεση Credit Suisse, ό.π., σελ. 126. 149. Οι ΗΠΑ είναι η μόνη χώρα, η οποία φορολογεί τους πολίτες της για το παγκόσμιο εισόδημά τους, ακόμα και όταν αυτοί είναι φορολογικοί κάτοικοι άλλου κράτους. Η Ερυθραία αναφέ- ρεται επίσης στην βιβλιογραφία ως παράδειγμα κράτους το οποίο θεμελιώνει τη φορολο- γική εξουσία του με βάση την αρχή της ιθαγένειας. Βλ. αναλυτικά Mason, Ruth, Citizenship