ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΝΗΛΙΚΩΝ

52 ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΝΗΛΙΚΩΝ: ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ κία. Το διάστημα, μεταξύ της προσχολικής ηλικίας και της εφηβικής απουσιά- ζει. Το παιδί εγκαταλείπεται, όπως προαναφέρθηκε, λόγω της απουσίας των γο- νιών, πολλές φορές παραδίδεται σε ακατάλληλους και απρόθυμους παππού- δες οι οποίοι καταναγκαστικά πρέπει να υποκαταστήσουν τον ρόλο των γονιών που απουσιάζουν, η σε τρίτα πρόσωπα, ανίκανα να επιβλέψουν και να συνα- ναστραφούν στο πλαίσιο μιας επικοινωνιακής σχέσης με τα παιδιά κατά το δι- άστημα απουσίας των γονέων, είτε επειδή δεν γνωρίζουν επαρκώς τη γλώσσα, είτε επειδή είναι επιφορτισμένα και με τις υπόλοιπες υποχρεώσεις του νοικο- κυριού. Επιπλέον δεν του προσφέρεται ελεύθερος χρόνος για παιχνίδι καθώς και δυνατότητες για την ανάπτυξη της φαντασίας του, δεδομένου ότι αφενός κατακλύζεται από σωρεία υποχρεώσεων (με τη μορφή ξένων γλωσσών, φρο- ντιστηρίων, οργανωμένων αθλητικών δραστηριοτήτων), αποτέλεσμα μιας σύγ- χρονης τάσης που πρέπει να ακολουθηθεί, και όχι της επιθυμίας του ίδιου του παιδιού, και αφετέρου ασχολείται ανεξέλεγκτα με τα αφειδώς προσφερόμενα, αλλά όχι πάντα κατάλληλα για την παιδική ηλικία, προϊόντα της σύγχρονης τε- χνολογίας (βίντεο, ηλεκτρονικοί υπολογιστές, κινητά, κλπ.) καθώς και με παι- χνίδια (πάλι ηλεκτρονικά) τα οποία δεν αφήνουν περιθώρια πρωτοβουλίας και φαντασίας. Αυτός ο προγραμματισμός συνεπάγεται την απόλυτη έλλειψη πραγ- ματικά ελεύθερου και δημιουργικού χρόνου και, αν σε όλα αυτά προστεθεί και η επικράτηση της τηλεόρασης ως το κύριο μέσο πληροφόρησης και διασκέδα- σης, εκλείπει σχεδόν ολοσχερώς η φαντασία και η δημιουργικότητα στην πε- ρίοδο της παιδικής ηλικίας. Από τις τηλεοπτικές εκπομπές, μέχρι τα ηλεκτρο- νικά παιχνίδια και με τις διάφορες εικόνες βίας που κατακλύζουν, ως ρουτίνα πλέον, την καθημερινή του ζωή, εξοικειώνεται απόλυτα με τη βία. Η εξοικείω- σή του αυτή αφενός και η κοινωνικοποίησή του με τον τρόπο που περιγράφη- κε παραπάνω αφετέρου, προσγειώνουν απότομα το παιδί στον κόσμο των ενη- λίκων. Το ίδιο συμβαίνει και με τη γενικότερη συμπεριφορά του. Αν επομένως στο πλαίσιο της εκδήλωσης της οποιασδήποτε συμπεριφοράς, παρατηρηθεί μια αντίδραση η οποία εμπεριέχει το στοιχείο της βίας ή χαρακτηρισθεί ως σοβα- ρή εγκληματική πράξη, δεν θα πρέπει να προκαλεί έκπληξη. Είναι απόλυτα εξη- γήσιμη, στο δεδομένο κοινωνικοποιητικό πλαίσιο, όπως θα ήταν αντίστοιχα η αντίδραση και από ένα ενήλικο άτομο. Είναι ενδεχομένως ένας τρόπος ερμηνεί- ας σοβαρών εγκληματικών πράξεων που τελούνται, σε περιορισμένη βέβαια έκταση, από δράστες πολύ μικρής ηλικίας, ένα φαινόμενο της εποχής μας το οποίο προσπαθούν πολλοί ειδικοί να αναλύσουν.