Κεφάλαιο 4ο
Ανάλυση κόστους οφέλους
«
Η επιστήμη είναι δεδομένα. Ακριβώς όπως τα σπίτια χτίζονται με τούβλα, έτσι
και η επιστήμη χτίζεται με δεδομένα. Αλλά ένας όπως σωρός τούβλα δεν κάνει ένα
σπίτι και μια συλλογή δεδομένων δεν είναι απαραίτητα επιστήμη.»
Δρ. Ζυλ Ανρί Πουανκαρέ (1854-1912)
Γάλλος μαθηματικός
4.1.
Γενικά
Η Ανάλυση Κόστους-Οφέλους (ΑΚΟ) (Cost-Benefit-Analysis–CBA), είναι
μία μέθοδος που χρησιμοποιείται κυρίως για την αξιολόγηση της οικονομικής
αξίας των πολύ μεγάλων ιδιωτικών έργων, καθώς και των έργων που εκτελού-
νται από το δημόσιο τομέα. Η ΑΚΟ εφαρμόζεται μέσω μίας έκθεσης, η οποία
περιλαμβάνει τους υπολογισμούς τόσο για το κόστος το οποίο χρησιμοποι-
είται για να υλοποιηθεί και να λειτουργήσει το έργο, όσο και για τις διάφορες
επιπτώσεις, θετικές ή αρνητικές, που θα προκύψουν από την υλοποίηση του.
Οι επιπτώσεις ενός έργου κατηγοριοποιούνται στις άμεσες χρηματοοικονο-
μικές για τον επενδυτή/ες, όπου χρησιμοποιείται η χρηματοοικονομική ανά-
λυση (financial analysis) για τον υπολογισμό τους, με τα κριτήρια αξιολόγησης
να λαμβάνουν υπόψη τις τιμές της αγοράς, καθώς και στις άμεσες ή έμμεσες
οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις, όπου χρησιμοποι-
είται η οικονομική ανάλυση (economic analysis) για τον υπολογισμό τους,
με τα αντίστοιχα κριτήρια αξιολόγησης να λαμβάνουν υπόψη τις λογιστι-
κές/σκιώδεις τιμές (shadow prices) σε συνδυασμό με το εξωτερικό κόστος
(
externalities) που έχει η επένδυση, δηλ. το κόστος το οποίο δεν αποτιμάται με
τις υφιστάμενες μεθόδους της αγοράς.
Η μεθοδολογία της ΑΚΟ εμφανίζει σημαντικές διαφορές, τόσο μεταξύ των
χωρών όπου πρόκειται να υλοποιηθεί το εξεταζόμενο έργο, όσο και μεταξύ
των τομέων στους οποίους εντάσσεται η συγκεκριμένη επένδυση. Όσον αφο-
ρά στις κυριότερες παραπάνω διαφορές, αυτές προσδιορίζονται στο προε-
