ΕΣΔΑ ΚΑΙ ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΣΥΓΓΕΝΕΙΑΣ

Η μετεξέλιξη των παραδοσιακών οικογενειακών σχέσεων | 83 από την πάγια νομολογία του ΕΔΔΑ στο ζήτημα των προθεσμιών της προσβολής πατρότητας από τον πατέρα προκύπτει η ανάγκη ελαστικοποίησης των άκαμπτων προθεσμιών και λήψης υπόψη του στοιχείου της γνώσης της βιολογικής αλήθειας. Για τον λόγο αυτό, στην ενότητα όπου αναλύεται ο συσχετισμός της νομολογίας του ΕΔΔΑ στο ελληνικό δίκαιο θα εξεταστεί το ζήτημα της εναρμόνισης του άρθρου 1470 ΑΚ προς τις επιταγές της ΕΣΔΑ. β. Η προθεσμία για την ανατροπή της συγγένειας που θεμελιώθηκε σε εκούσια αναγνώριση Ο πατέρας που αναγνώρισε εκουσίως το παιδί του και στη συνέχεια έμαθε ότι αυτό δεν είναι δικό του δεν αναφέρεται ρητά στα πρόσωπα που νομιμοποιούνται ενερ- γητικά να προσβάλουν την αναγνώριση κατά το άρθρο 1477 ΑΚ 352 . Παρ’ όλα αυτά, η νομολογία έχει υιοθετήσει λύσεις που οδηγούν ουσιαστικά στο ίδιο αποτέλεσμα, δηλαδή στην αμφισβήτηση και την ανατροπή της συγγένειας που δεν ανταποκρί- νεται στη βιολογική αλήθεια. Στο σημείο αυτό, πρέπει να διαχωρισθεί η περίπτωση όπου ο πατέρας έχει αναγνωρίσει ο ίδιος εκουσίως το παιδί του και εκείνη όπου δεν συνέπραξε κατά την παραπάνω αναγνώριση λόγω αφάνειας ή έλλειψης δικαιοπρα- κτικής ικανότητας. Θα παρουσιαστούν συνοπτικά οι δύο αυτές υποθέσεις προκειμέ- νου να εξεταστούν ενδελεχέστερα οι αντίστοιχες προθεσμίες που προβλέπονται για την ανατροπή του πατρικού συγγενικού δεσμού από τον εκουσίως αναγνωρίσαντα πατέρα που έμαθε μεταγενέστερα ότι δεν είναι ο βιολογικός πατέρας του παιδιού, ζήτημα το οποίο ενδιαφέρει εν προκειμένω. Στην περίπτωση που ο πατέρας συνέπραξε ο ίδιος στην εκούσια αναγνώριση, αλλά αργότερα έμαθε ότι δεν υπάρχει βιολογική καταγωγή, μπορούν να εφαρμοστούν οι διατάξεις για τα ελαττώματα της βούλησης 353 . Κατά μία άποψη, η δήλωση της εκούσι- ας αναγνώρισης συνιστά δικαιοπραξία 354 , ενώ κατά άλλη οιονεί δικαιοπραξία 355 . Ανε- ξάρτητα από αυτή τη διχογνωμία, όμως, γίνεται κοινώς δεκτό ότι η εκούσια αναγνώ- ριση συνεπάγεται την εφαρμογή σε αυτήν των γενικών διατάξεων των άρθρων 140 352. Πρβλ. το προϊσχύσαν δίκαιο (π. άρθρο 1535 ΑΚ) όπου το δικαίωμα προσβολής της εκούσι- ας αναγνώρισης προβλεπόταν και για καθένα που είχε «έννομο συμφέρον (υλικό ή ηθικό)». Ο αναγνωρίσας που επικαλείτο την αναλήθεια της πατρότητας, μπορούσε να προσβάλει την εκούσια αναγνώριση «ως φορέας του ηθικού συμφέροντος προάσπισης της προσωπικότητας αυτού και του τέκνου». Βλ. ΕφΝαυπλ 63/2007, ΝΟΜΟΣ 353. Βλ. π.χ. ΠΠρΑθ 3519/2010, ΝΟΜΟΣ. 354. Κουνουγέρη-Μανωλεδάκη, Ε., Οικογενειακό Δίκαιο , τ. II, όπ.π., σελ. 155, Παπαδοπούλου-Κλα- μαρή, Δ., Η Συγγένεια. Θεμελίωση-Καταχώριση-Προστασία ., όπ.π., σελ. 157-158, Παπαχρίστου, Θ., «Ακύρωση εκούσιας αναγνώρισης – Αναστολή αποσβεστικής προθεσμίας» (γνμδ.), ΧρΙΔ , 2009, σελ. 85 επ. 355. Βλ. π.χ. Καράσης, Μ., «Άρθρα 1475-1476», σε Γεωργιάδης, Α., Σταθόπουλος, Μ., Αστικός Κώδι- κας, Οικογενειακό Δίκαιο , τόμ. VII, Π.Ν. Σάκκουλας, 2 η έκδ., 2007, σελ. 852 επ., σελ. 859, Αγαλλο- πούλου, Π., «Το δικαίωμα εκούσιας αναγνώρισης της πατρότητας», ΝοΒ , 1989, 37, σελ. 237 επ., σελ. 239-240.