ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ

8 | Μαρία-Ανδριανή Κωστοπούλου της γενετήσιας εκμετάλλευσης και κακοποίησης 3 και στη (νέα) Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Υιοθεσία (2008) 4 . Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) έχει αναπτύξει πλέον πλούσια νομολογία σε ζητήματα, τα οποία αφορούν σε παιδιά, υπό δι- άφορες οπτικές γωνίες, όπως εκείνη της ίδρυσης και αναγνώρισης της συγ- γένειας (ΙΙ), της άσκησης γονεϊκών δικαιωμάτων (ΙΙΙ), αλλά και εκτός του πε- δίου του οικογενειακού δικαίου, όπως σε υποθέσεις παιδιών μεταναστών και προσφύγων (ΙV). Το ΕΔΔΑ εμπνέεται από τη Σύμβαση HE για τα Δικαιώματα του Παιδιού (Ι) και αναδεικνύει τα βέλτιστα συμφέροντα του παιδιού σε καταλύτη του δικανικού του συλλογισμού. Σε μια πρώτη φάση, ελέγχει κατά πόσον οι εθνικές αρχές εκπλήρωσαν τη διαδικαστική υποχρέωση που έχουν, να λαμβάνουν πρωτί- στως υπόψη το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού. Άκαμπτες και αυτοματοποι- ημένες προσεγγίσεις των εθνικών αρχών σε υποθέσεις που επηρεάζουν τα παιδιά δεν αποκλείεται να εγείρουν ζητήματα ασυμβατότητας προς την Ευ- ρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ). Αν και το Δικαστήριο του Στρασβούργου δεν επιχειρεί καταρχήν να υποκαταστήσει τις εθνικές αρ- χές ως προς την εκτίμηση του περιεχομένου του συμφέροντος του παιδιού, μπορεί να επέμβει στις αποφάσεις που λαμβάνονται κατά τρόπο αυθαίρετο ή καταχρηστικό. Ι. Η αξιοποίηση του άρθρου 3 της Σύμβασης HE για τα Δικαιώματα του Παιδιού από το ΕΔΔΑ Η προστασία του βέλτιστου συμφέροντος του παιδιού στο άρθρο 3 της Σύμβα- σης ΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού αποσκοπεί στην εξασφάλιση της πλή- ρους και αποτελεσματικής άσκησης των δικαιωμάτων που προβλέπονται στην εν λόγω Σύμβαση και στην πλήρη σωματική, πνευματική, νοητική, ηθική, ψυ- χολογική και κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού 5 . Σύμφωνα με την Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Παιδιού, το βέλτιστο συμφέ- ρον του παιδιού έχει τρεις διαστάσεις 6 . Ειδικότερα, αποτελεί: α) ουσιαστικό 3. Council of Europe Convention on the Protection of Children against Sexual Exploitation and Sexual Abuse (Lanzarote Convention). Η Σύμβαση αυτή κυρώθηκε στην Ελλάδα με τον Ν. 3727/2008. 4. European Convention on the Adoption of Children (Revised). 5. Για την έννοια της «πλήρους ανάπτυξης» που περιλαμβάνει τη σωματική, πνευματική, νοητική, ηθική, ψυχολογική και κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού, βλ. UN Committee on the Rights of the Child, General Comment No. 5, 2003, General measures of implementation of the Convention on the Rights of the Child , παρ. 12). 6. General comment No. 14 (2013) on the right of the child to have his or her best interests