Η ΣΥΜΒΑΣΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΕΡΓΟΥ

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 9 7. Η εφαρμογή του ευρωπαϊκού δικαίου σε συμβάσεις κάτω των κατωφλίων Ο καθορισμός ελάχιστων ορίων για την εφαρμογή των ευρωπαϊκών Οδηγιών δεν έχει την έννοια, σύμφωνα με νομολογία του ΔΕΚ (και ήδη ΔΕΕ) ότι οι συμβάσεις με αντικείμε- νο κάτω των ορίων εκφεύγουν τελείως της εφαρμογής του ευρωπαϊκού δικαίου των δη- μοσίων συμβάσεων, δοθέντος ότι και γι’ αυτές εφαρμόζεται το δίκαιο των Συνθηκών (ήτοι το «πρωτογενές» δίκαιο, σε αντιδιαστολή με το «παράγωγο», όπως ονομάζεται το δίκαιο των Κανονισμών και των Οδηγιών), δηλαδή οι θεμελιώδεις κανόνες και αρχές του ευρω- παϊκού δικαίου που εγγυώνται την ελεύθερη διακίνηση εμπορευμάτων, υπηρεσιών και εργαζομένων 15 . Η νομολογία αυτή του ΔΕΚ είχε δημιουργήσει προβληματισμούς και για την απάντη- σή τους εκδόθηκε η Ερμηνευτική Ανακοίνωση της Επιτροπής 2006/C 179/02, με την οποία διευκρινίστηκε ο τρόπος εφαρμογής των διατάξεων του ευρωπαϊκού δικαίου σε συμβά- σεις που δεν εμπίπτουν στις Οδηγίες λόγω ποσού, όπως και σε άλλες περιπτώσεις που δεν εφαρμόζονται, για άλλους λόγους, οι διατάξεις των Οδηγιών. Σύμφωνα με την Ερμηνευτι- κή Ανακοίνωση, στις συμβάσεις αυτές που εκφεύγουν της εφαρμογής του ευρωπαϊκού δι- διατάξεις της Κοινοτικής Οδηγίας, ή έστω τις γενικές αρχές της Συνθήκης της ΕΟΚ, αλλιώς απέχει από την έκδοση απόφασης. Βλέπετε π.χ. την απόφαση του ΔΕΚ στην υπόθεση C-57/01 (Κοινοπραξία ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΜΕΤΡΟ και ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΑΕ κατά Ελληνικού Δημοσίου), στην οποία το ΔΕΚ έκρινε ότι το ευρωπαϊκό δίκαιο δεν περιέχει κανόνες για το επιτρεπτό ή μη της μεταβολής της σύνθεσης Κοινοπραξίας που συμμετέχει σε διαγωνισμό για την ανάθεση δημοσίου έργου, συνεπώς ο εθνικός νομοθέτης μπορεί να επιτρέπει ή αντίθετα να απαγορεύει την αλλαγή της σύνθεσης κατά την φάση του διαγωνισμού (περαιτέρω όμως δεσμεύεται από τους κανόνες που ο ίδιος ο εθνικός νομοθέτης ή η Διακήρυξη θέτει και δεν μπορεί να αποστεί από αυτούς, γιατί στην περίπτωση αυτή παραβιάζει την κοινοτική νομιμότητα αφού πρόκειται για μη εφαρμογή ή επιλεκτική μη τήρηση των αρχών και κανόνων της Διακήρυξης. 15. Ενδεικτικά με τη διάταξη στην υπόθεση C-59/00 (Bent Mousten Vestergaard, το ΔΕΚ έκρινε ότι ακόμα και όταν μια σύμβαση έργων δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας για τις δημόσιες συμβά- σεις, η νομιμότητα ρήτρας περιλαμβανόμενης στα έγγραφα της προκήρυξης εκτιμάται ενόψει των θε- μελιωδών κανόνων της Συνθήκης, στους οποίους περιλαμβάνεται η ελεύθερη κυκλοφορία των εμπο- ρευμάτων που θεσπίζεται στο άρθρο 30 της Συνθήκης. Συναφής και η απόφαση επί της υποθέσεως C-412/04, Επιτροπή κατά Ιταλίας, κατά την οποία ο εθνι- κός νομοθέτης δεν παραβιάζει την κοινοτική νομοθεσία όταν δεν ορίζει ρητά, ότι στις συμβάσεις με αντικείμενο μικρότερο του ορίου εφαρμογής των Οδηγιών, που παρουσιάζουν όμως διασυνοριακό ενδιαφέρον, εφαρμόζονται οι αρχές της συνθήκης, διότι οι αρχές αυτές εφαρμόζονται έτσι κι αλλιώς σε μια τέτοια περίπτωση. Περαιτέρω, στις συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-147, C-148/06 SECAP SpA κρίθηκε πιο συγκεκριμέ- να το ζήτημα ποιες νοούνται ως οι θεμελιώδεις αρχές των Συνθηκών, οι οποίες εφαρμόζονται και στις συμβάσεις κάτω του ορίου εφαρμογής των Οδηγιών, συγκεκριμένα αν μπορεί να θεωρηθεί θεμελιώ- δης η απαίτηση της Οδηγίας 2004/18 κατά την οποία πριν να αποκλεισθούν οι θεωρούμενες ως υπερ- βολικά χαμηλές προσφορές πρέπει να υπάρξει ακρόαση του διαγωνιζομένου. Κατά την απόφαση, εθνικός κανόνας που προβλέπει την άνευ ακροάσεως απόρριψη των υπερβολικά χαμηλών προσφο- ρών προσκρούει στις αρχές του ελεύθερου, διαφανούς από διοικητική άποψη και μη δημιουργού- ντος δυσμενείς διακρίσεις ανταγωνισμού, οι οποίες διέπουν το κοινοτικό δίκαιο συνάψεως συμβάσε- ων δημοσίων έργων, καθώς και στο δικαίωμα χρηστής διοικήσεως.