Η ΑΝΑΛΥΣΗ DNA ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Η ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ DNA ΣΤΗΝ ΠΟΙΝIΚΗ ΔΙΚΗ 14 Με βάση όσα αναφέρθηκαν στην παρούσα υποενότητα, καθίσταται σαφές ότι η συμβολή της Επιστήμης στη νομική μας πραγματικότητα, και ιδιαίτερα εν προκειμένω στο πεδίο του ποινικού δικαίου 32 και της εξιχνίασης των εγκλη- μάτων, είναι αναντίλεκτα τεράστια. Αυτή η δομή σκέψης και δράσης αποτελεί λοιπόν το «εφαλτήριο» για την κα- τανόηση του πως πραγματικά και πρακτικά λειτουργεί η ανάλυση DNAως επι- στημονική μέθοδος εξιχνίασης εγκλημάτων, ως πραγματογνωμοσύνη και ως ανακριτικό μέτρο, που αν χειριστεί ως ένα λάθος εργαλείο ποινικής έρευνας 33 από τις αρμόδιες διωκτικές αρχές, τότε καταντά πολύ επικίνδυνη για τα θεμε- λιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και τις ατομικές ελευθερίες. ΙΙ. Η ιστορική αναδρομή Έχουν περάσει ήδη αρκετά χρόνια από τότε που η ανάλυση του DNA χρησιμο- ποιήθηκε για πρώτη φορά ως ένα σημαντικό επιστημονικό μέσο για την αντι- μετώπιση του εγκλήματος. Όλα ξεκίνησαν λοιπόν από την υπόθεση της αν- θρωποκτονίας και του βιασμού των νεαρών κοριτσιών Dawn Ashworth και Lynda Mann στα μέσα της δεκαετίας του 80’ στο Ηνωμένο Βασίλειο 34 . Συγκεκριμένα, το καλοκαίρι του 1986 35 , η Dawn Ashworth περπατώντας για να πάει στο σπίτι της, ξαφνικά εξαφανίζεται. Δύο μέρες μετά, το σώμα της βρέθηκε στη γωνιά ενός χωραφιού. Ο ιατροδικαστής διαπίστωσε ότι το θύμα είχε βιαστεί πριν τη θανάτωσή του. Σημαντικό στοιχείο που το 1986 «άλλαξε δραματικά το ρου της ιστορίας» των εγκληματολογικών ερευνών, ήταν το γεγονός ότι η συγκεκριμένη διεξαχθεί- 32. Για το ποινικό δίκαιο, υπό την ειδικότερη έκφανσή του ως εκδήλωση του λεγόμενου «ποινικού φαινομένου», βλ. ενδεικτικά την ανάλυση της Συμεωνίδου – Καστανίδου Ε., Η τυπολογία του «ποινικού φαινομένου», σε Μανωλεδάκη Ι., Ποινικό Δίκαιο – Επιτομή Γενικού Μέρους (Άρθρα 1- 49 ΠΚ), Εκδόσεις Σάκκουλα, Ζ’ Έκδοση, Αθήνα – Θεσσαλο- νίκη, 2005, σελ. 1 επ. 33. Αναμφίβολα, εξέχουσα θέση στα πλαίσια των ποινικών ερευνών κατέχουν οι λεγόμε- νες αστυνομικές έρευνες. Για τις αστυνομικές έρευνες, αλλά και για την πιθανή επί- δραση που αυτές μπορεί να έχουν στο σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων του αν- θρώπου, μας διαφωτίζει ο Bosly H., Les enquêtes de police et de respect des droits humains fondamentaux, σε Μαγγανά Α., Τιμητικός Τόμος για την Αλίκη Γιωτοπούλου – Μαραγκοπούλου, Εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη, Τόμος Α’, Αθήνα, 2003, σελ. 185 επ. 34. Για τα πραγματικά περιστατικά της εν λόγω υπόθεσης βλ. αναλυτικότερα σε Taupin J. M., Using Forensic DNA Evidence at Trial – A Case Study Approach, CRC Press - Taylor & Francis Group, BocaRaton - London - New York, 2016, σελ. 3 - 4. 35. Βλ. https://www.theguardian.com/uk-news/2016/jun/07/killer-dna-evidence- genetic-profiling-criminal-investigation, για μια πρόσφατη ανασκόπηση των γεγονό- των της εποχής εκείνης.