11 / 30
XI
Η ενασχόλησή μας με το θεσμό της απόλυσης υπό όρο προέκυψε αφενός μεν
από τη διαπίστωση ότι η πρακτική εφαρμογή του συνεχίζει να αναδεικνύει
γκρίζες ζώνες, προβλήματα και αστοχίες, αφετέρου δε από το γεγονός ότι
υπάρχουν πλείστες υπερεθνικές και εθνικές νομοθετικές και νομολογιακές
εξελίξεις, αλλά και συμπεράσματα των εγκληματολογικών επιστημών, που
πρέπει να ληφθούν υπόψη για μια σύγχρονη θεώρηση του θεσμού.
Η εξέταση της απόλυσης υπό όρο που επιχειρούμε λαμβάνει υπόψη την οπτι-
κή του ποινικού δικαίου, που ήδη έχει αποδώσει στη χώρα μας εκτός της νο-
μολογίας, σημαντικό αριθμό πρόσφατων και παλαιότερων πονημάτων, βιβλί-
ων και άρθρων, έχοντας αναδείξει τις οικείες προβληματικές.
Η προσέγγισή μας επεκτείνεται όμως και πέραν της ανωτέρω θεώρησης,
δίδοντας την κύρια έμφασή της στο θεσμό της απόλυσης υπό όρο υπό το
πρίσμα των δύο κλάδων της Σωφρονιστικής Επιστήμης, δηλαδή της Σωφρο-
νιστικής, νοούμενης ως ειδική περιοχή γνώσης της οργάνωσης και λειτουρ-
γίας του σωφρονιστικού συστήματος και του Σωφρονιστικού Δικαίου, που
εμπεριέχει το σύνολο των διεθνών και εθνικών κανόνων που καθορίζουν
αυτό το σύστημα. Χρησιμοποιήσαμε επίσης τα συμπεράσματα της Εφαρμο-
σμένης Εγκληματολογίας για την εκτίμηση της επικινδυνότητας των αιτού-
ντων την απόλυση υπό όρο.
Τα κυριότερα ζητήματα με τα οποία ασχολούμαστε αφορούν την ιστορική
προέλευση και εξέλιξη του θεσμού, το ρόλο των διεθνών οργανισμών και
οργάνων στον εκσυγχρονισμό του, την εργαλειοποίηση του θεσμού από την
πολιτική εξουσία, τα ζητήματα σωφρονιστικού ενδιαφέροντος που αναδει-
κνύονται από την εφαρμογή των άρθρων 105 επ. ΠΚ, με έμφαση στην έν-
νοια της διαγωγής των καταδίκων για την οποία μέχρι σήμερα δεν έχουν
καθοριστεί σαφή κριτήρια αξιολόγησής της (γεγονός που μας επέτρεψε να
επιχειρήσουμε κάτι τέτοιο), αλλά και τη μετασωφρονιστική μέριμνα για τους
απολυόμενους υπό όρο, για την οποία σημαντικό ρόλο έχουν οι υπηρεσίες
δοκιμασίας.
Αντί προλόγου