Η ΣΤΕΓΑΣΗ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ

ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ

Η ευπρεπής στέγαση της Δικαιοσύνης στην ελληνική πρωτεύουσα υπήρξε διακαής

πόθος κυβερνήσεων, δικηγόρων και πολιτών από ιδρύσεως του ελληνικού Κρά-

τους μέχρι τις μέρες μας. Το Δικαστικό Μέγαρο Αθηνών, δημόσιο κτήριο πνοής,

στη μακρά και περιπετειώδη ιστορία του συχνά έχει υπάρξει σημείο συνάντησης

πολιτικών φιλοδοξιών και αρχιτεκτονικών οραμάτων. Ηγετικές μορφές της ελλη-

νικής πολιτικής σκηνής παρελαύνουν μαζί με μερικούς από τους πλέον διακεκριμέ-

νους Έλληνες αρχιτέκτονες δίνοντας τη δυνατότητα να διερευνηθεί η σχέση εξου-

σίας - πολιτικής και αρχιτεκτονικής με άρμα το Δικαστικό μέγαρο Αθηνών, το δη-

μόσιο κτήριο με το σημαντικότερο αστικό συμβολισμό, του υπέρτατου θεσμού της

Δικαιοσύνης.

Η μελέτη της ιστορίας του Δικαστικού Μεγάρου Αθηνών ανάμεσα σε άλλα δίνει τη

δυνατότητα να διερευνηθεί:

- Η σχέση αρχιτεκτονικής, εξουσίας και πολιτικής στη νεώτερη και σύγχρονη Ελλάδα.

- Η εξέλιξη των αντιλήψεων αρχιτεκτόνων και κράτους περί των θεσμικών - δη-

μοσίων κτηρίων και γενικότερα του δημοσίου χώρου, στη νεώτερη και σύγχρο-

νη Ελλάδα.

- Το μείζον πολεοδομικό ζήτημα των Αθηνών, όπως αυτό βρίσκει απόλυτη έκφρα-

ση στην περιπετειώδη ιστορία του Δικαστικού μεγάρου Αθηνών και κυρίως στην

περιπλάνησή του στον ιστό της πόλης.

- Η εξέλιξη της πόλης των Αθηνών με πρίσμα θέασης την πορεία της στέγασης

ενός θεσμού, ακολουθώντας δηλαδή μια πρωτότυπη ερμηνευτική μέθοδο.

- Η εξέλιξη του Δικαστηρίου της ελληνικής πρωτεύουσας ως κτηριολογικού τύπου,

αρχιτεκτονικά και μορφολογικά και η σχέση που αναπτύσσει με ανάλογες περι-

πτώσεις στον διεθνή χώρο.

Το παραπάνω μείζονος σημασίας θέμα επεχείρησα να πραγματευθώ στον ανά χεί-

ρας τόμο, ο οποίος αποτελεί προϊόν αρχειακής έρευνας σε πάνω από 30 αρχεία

στην Ελλάδα και το εξωτερικό (π.χ.: Αρχείο Υπουργείου Δικαιοσύνης, Πρακτικά συ-

νεδριάσεων ΔΣΑ, ΓΑΚ, αρχείο σχεδίων Εθνικής Πινακοθήκης, αρχεία αρχιτεκτό-

νων, αρχεία εφημερίδων και περιοδικών, αρχεία Συμβουλίου Επικρατείας, φωτο-

γραφικά αρχεία

.).

Το ζήτημα της διάκρισης περιόδων στάθηκε αρκετά καίριο. Τελικά επελέγη η διάκρι-

σή τους με βάση τις κορυφώσεις του ενδιαφέροντος για το Μέγαρο, όπως εκφρά-

στηκαν από την Αντιβασιλεία, τον Χαρίλαο Τρικούπη, τον Ελευθέριο Βενιζέλο και

τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Κατά τούτο, το βιβλίο αναπτύσσεται σε τέσσερα μέρη: