
14
ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ
της εν λόγω διάταξης αποτελούσαν τις προϋποθέσεις της
24
. Η μόνη προϋπό-
θεση που -αυτονοήτως- επέμεινε, ήταν το συγγνωστό του οφειλέτη. Είχε ωστόσο
σημειωθεί ότι η βεβιασμένη προσθήκη του εν λόγω άρθρου χωρίς την συστη-
ματική ένταξή του στο έως τότε υπάρχον πλέγμα ρυθμίσεων του ΠτΚ περί απαλ-
λαγής ήταν ασαφής και προβληματική
25
.
Προς άρση των αντιφάσεων, η νέα ρύθμιση περί απαλλαγής του οφειλέτη φυ-
σικού προσώπου, η οποία περιέχεται πλέον στο ενδέκατο κεφάλαιο του κώδι-
κα, αναπλάσθηκε ως εξής: Ανεξαρτήτως εάν η αίτηση της πτώχευσης υποβάλλε-
ται από τον οφειλέτη (-φυσικό πρόσωπο) ή πιστωτή του, ο οφειλέτης υποβάλλει
αίτημα περί της απαλλαγής του μετά την παρέλευση δύο ετών από τον χρόνο κή-
ρυξης της πτώχευσης -άλλως μέχρι την περάτωσή της, εάν αυτή επέρχεται ενω-
ρίτερα. Η περάτωση μπορεί να επέρχεται ενωρίτερα της διετίας στο παράδειγμα
της εκποίησης της επιχείρησης ως συνόλου υπό τις περιστάσεις της παραγρά-
φου 2 του άρθρου 19 σε συνδυασμό προς το άρθρο 164 ΠτΚ ή όταν παύουν οι
εργασίες της πτώχευσης λόγω ελλείψεως αναγκαίων χρημάτων ή ευχερώς ρευ-
στοποιήσιμης περιουσίας (άρθρο 166 παρ. 1 ΠτΚ) ή στην υπόθεση που η εξό-
φληση όλων των πιστωτών κατά κεφάλαιο και τους μέχρι την κήρυξη της πτώ-
χευσης τόκους γίνεται από τον οφειλέτη ενωρίτερον της διετίας. Το πτωχευτι-
κό δικαστήριο αποφασίζει επί της υποβληθείσας κατά τα ανωτέρω αίτησης του
οφειλέτη περί απαλλαγής και, εφ’ όσον τον κρίνει συγγνωστό σύμφωνα με τα
εμπλουτισμένα κριτήρια του άρθρου 167, τον απαλλάσσει πλήρως από το υπό-
λοιπο των απαιτήσεων των πιστωτών που δεν ικανοποιείται από την πτωχευτι-
κή περιουσία.
Το εύρος της απαλλαγής, κατά το περιεχόμενό της, θα ποικίλλει αναλόγως του
τρόπου περάτωσης της πτώχευσης: Εάν η πτώχευση περατώνεται συνεπεία εκ-
ποιήσεως όλων των στοιχείων του ενεργητικού της κατά το άρθρο 164 -άρα με
ένωση των πιστωτών ή με συνολική εκποίηση της επιχείρησης της παραγρά-
φου 2 του άρθρου 19- ο οφειλέτης απαλλάσσεται κατά το ποσό των απαιτήσεων
των πιστωτών που παραμένει ανεξόφλητο με βάση τον πίνακα διανομής. Οσά-
κις η πτώχευση περατώνεται με παύση εργασιών λόγω ελλείψεως ενεργητικού,
η πλήρης απαλλαγή του οφειλέτη θα συνεπάγεται την αδυναμία των πιστωτών
να αναλαμβάνουν τα ατομικά καταδιωκτικά μέτρα κατ’ αυτού -θα καθιστά δηλα-
δή κατ’ εξαίρεσιν ανεφάρμοστο το αποτέλεσμα που κατά τον κανόνα επιφέρει η
παύση των εργασιών της πτώχευσης σύμφωνα με την δεύτερη παράγραφο του
ισχύοντος άρθρου 164 (πρώην 166) ΠτΚ. Εάν η πτώχευση περατώνεται λόγω
παρόδου δεκαετίας από την έναρξη της ένωσης ή δεκαπενταετίας από την κήρυ-
ξή της, η απαλλαγή του οφειλέτη θα είναι πλήρης, διότι το δικαστήριο θα έχει
24. Ενδεικτικώς
Περάκης,
ό.π., 459-462: ο θεσμός της απαλλαγής «δεν είναι αυτοτελής αλλά
… αποτελεί «παράρτημα» των άλλων θεσμών (αποκατάστασης κλπ), που αποτελούν και
προϋποθέσεις του», 461. Οι προϋποθέσεις μάλιστα αυτές έπρεπε να συντρέχουν «σω-
ρευτικά»,
Ψυχομάνης,
ό.π., 521.
25.
Μιχαλόπουλος,
Πρόλογος στην 3η έκδοση της Πτωχευτικής Νομοθεσίας, ό.π., 12-13.