9 / 38
VIII
της άμεσης φορολογίας. Για το λόγο αυτό η εργασία συμπληρώθηκε λαμβά-
νοντας υπόψη την αλλαγή του συστήματος και την υιοθέτηση ενός νέου τρό-
που ενημέρωσης των φορολογικών αρχών απευθείας από το φορέα πληρω-
μής, καθώς και διαβίβασης των πληροφοριών σε ετήσια βάση από την εκά-
στοτε φορολογική αρχή του φορέα πληρωμής στην αντίστοιχη φορολογική
αρχή της φορολογικής κατοικίας του πραγματικού δικαιούχου των εισοδη-
μάτων. Στo πλαίσιo της αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών εξετάστηκε ο
τρόπος ενσωμάτωσης των σχετικών διατάξεων σε ένα κράτος της Ευρωπαϊ-
κής Ένωσης, την Ελλάδα που αποτελεί κράτος «early adopter» καθώς και σε
ένα τρίτο κράτος, την Ελβετία, η οποία πρόκειται να ανταλλάξει τις πρώτες
πληροφορίες στα μέσα του 2018.
Η μελέτη αποτελείται από την εισαγωγή, τέσσερα μέρη ανάπτυξης και τα τε-
λικά συμπεράσματα. Στην Εισαγωγή παρουσιάζεται το αντικείμενο της μελέ-
της και η διάρθρωσή της και γίνεται οριοθέτηση των θεμάτων που πρόκει-
ται να εξεταστούν. Στο Πρώτο Μέρος της διατριβής εξετάζονται τα προπαρα-
σκευαστικά στάδια κατά την πορεία προς την υιοθέτηση της κοινοτικής οδηγί-
ας 2003/48/ΕΚ, καθώς και η σχέση της οδηγίας με τους κανόνες του πρωτεύο-
ντος ευρωπαϊκού δικαίου. Ειδικότερα, αναλύεται η έκταση και τα όρια των θε-
μελιωδών αρχών και δικαιωμάτων που διέπουν το ευρωπαϊκό δίκαιο σε σχέση
με τις ρυθμίσεις της οδηγίας και η συμβατότητα των ρυθμίσεων της με αυτά.
Στο Δεύτερο Μέρος περιγράφονται και αναλύονται οι ρυθμίσεις της οδηγίας
2003/48/ΕΚ, δηλαδή το υποκειμενικό και το αντικειμενικό πεδίο εφαρμογής
της, τα εδαφικά και χρονικά όρια των ρυθμίσεων και τα δύο προτεινόμενα μέ-
τρα για την φορολογική αντιμετώπιση των εισοδημάτων από τόκους αποτα-
μιεύσεων των φυσικών προσώπων, όταν υπάρχει διασυνοριακός χαρακτήρας
σε ένα από αυτά (ανταλλαγή πληροφοριών, παρακράτηση φόρου στην πηγή).
Στη συνέχεια επιχειρείται λεπτομερής προσέγγιση των αδύνατων σημείων της
οδηγίας, τα οποία παρέχουν αντίστοιχα δυνατότητες καταστρατήγησης των
ρυθμίσεών της, καθώς και η ανάλυση των εθνικών ρυθμίσεων της Ελλάδας,
της Γερμανίας και της Αυστρίας, όπως αυτές μεταφέρθηκαν στα εθνικά δίκαιά
τους. Τέλος, αποτιμάται η αποτελεσματικότητα των ρυθμίσεων της οδηγίας
και η συγκριτική θεώρηση του συστήματος ανταλλαγής πληροφοριών προς το
σύστημα παρακράτησης του φόρου στην πηγή. Στο Τρίτο Μέρος εξετάζονται
οι προπαρασκευαστικές ενέργειες για την αναθεώρηση της οδηγίας 2003/48/
ΕΚ και οι προτεινόμενες ρυθμίσεις της αναθεώρησης και τέλος επιχειρείται η
βελτίωση των προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε σχέση με το περιεχό-
μενο της οδηγίας. Στο Τέταρτο Μέρος παρουσιάζονται οι τελικές διατάξεις της
τροποποιημένης οδηγίας 2003/48/ΕΚ και οι βασικές ρυθμίσεις αναφορικά με
την υιοθέτηση του συστήματος αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών. Ειδικό-
τερα αναλύεται το Κοινό Πρότυπο Αναφοράς και οι κανόνες δέουσας επιμέλει-
ας. Τέλος γίνεται εκτενής αναφορά στους κανόνες ενσωμάτωσης αυτών τόσο
στον ελληνικό νόμο όσο και στο ελβετικό νομοθετικό πλέγμα.