10 / 44
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Η έννοια της αλληλεγγύης διαχέεται σε ολόκληρη την ενωσιακή έννομη τάξη, τόσο ως
αξία όσο και ως στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στη Συνθήκη της Λισαβόνας η αρχή της
αλληλεγγύης μεταξύ των Κρατών Μελών φιλοξενείται σε διάφορες διατάξεις και απο-
τελεί κεντρικό άξονα σημαντικών πολιτικών της Ένωσης: από τον Χώρο Ελευθερίας,
Ασφάλειας και Δικαιοσύνης και την Οικονομική Πολιτική έως την Πολιτική Ενέργειας,
τις Ευρωπαϊκές Εξωτερικές Σχέσεις και τη Μετανάστευση. Ποια είναι ωστόσο τα ακρό-
τατα όρια της θεμελιώδους αυτής αρχής και αξίας και πώς η αλληλεγγύη μετουσιώνε-
ται σε στόχο της ΕΕ; Ποια η πρακτική εφαρμογή της επίκλησής της στη σημερινή κρίσιμη
για το ευρωπαϊκό πείραμα συγκυρία; Έχει ενδιαφέρον ότι τα ερωτήματα αυτά δεν απα-
σχολούν μόνο τους επαΐοντες της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης ή τους θεωρητικούς του
ευρωπαϊκού δικαίου, αλλά -ολοένα και περισσότερο- τους πολίτες στα Κράτη Μέλη της
Ευρωπαϊκής Ένωσης εν όψει κρίσιμων αποφάσεων των κυβερνήσεών τους σχετικά με
την οικονομική και νομισματική ένωση, την ενεργειακή ασφάλεια, το μεταναστευτικό ζή-
τημα.
Κι όμως: η αλληλεγγύη, καίτοι θεμελιακή αξιακή αρχή του ενωσιακού δικαίου, δεν έχει
αποτελέσει μέχρι σήμερα αντικείμενο διεξοδικής πραγματείας, ούτε στην ελληνόγλωσση
ούτε στη διεθνή βιβλιογραφία. Το κενό αυτό έρχεται να καλύψει η ανά χείρας μονογρα-
φία του Θεόδωρου Γαλάνη.
Ο συγγραφέας έχει το προνόμιο να γνωρίζει από πρώτο χέρι την ενωσιακή δικαιοτα-
ξία: να ζει και να μελετά καθημερινά την εξέλιξή της, να ερμηνεύει και να εφαρμόζει τις
νόρμες και τις αρχές της, να διδάσκει τη δομή και το περιεχόμενό της. Αριστούχος δι-
δάκτωρ Νομικής της Σορβόννης, με προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές νο-
μικής στο Παρίσι και την Αθήνα, διατελεί από το 2012 επιστημονικός Συνεργάτης
της Ευρωπαϊκής Έδρας Jean Monnet στο Δίκαιο και Πολιτικές της ΕΕ, εντεταλμένος
Διδάσκων στο Τμήμα Διεθνών & Ευρωπαϊκών Σπουδών και επισκέπτης καθηγητής στο
Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών στην Ενέργεια - Στρατηγική, Δίκαιο & Οικονομία
του Πανεπιστημίου Πειραιώς, αποσπώντας ενθουσιώδεις κριτικές από τους φοιτητές και
τους συναδέλφους του.
Στην ανά χείρας μελέτη ο Θ. Γαλάνης προχωρά με μεθοδικότητα στην εννοιολογική προ-
σέγγιση του όρου «αλληλεγγύη» στην ενωσιακή δικαιοταξία προτού διερευνήσει σε βά-
θος το περιεχόμενο της έννοιας και τις ποικίλες εκφάνσεις της, για να καταλήξει στη λει-
τουργική εφαρμογή της. Η μελέτη είναι αναλυτική, πλήρης, τεκμηριωμένη και ρίχνει
φως σε μια θολή πτυχή της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, όπου θεσμοί και συμπεριφορές,
πολιτική και οντολογία συμπλέκουν και αλληλοεπιδρούν.
Αθήνα, Ιανουάριος 2017
Νικόλαος Ε. Φαραντούρης,
Καθηγητής, Τμήμα Διεθνών & Ευρωπαϊκών Σπουδών Παν/μίου Πειραιώς, Διευθυντής
Μεταπτυχιακού Προγράμματος στην Ενέργεια Ευρωπαϊκή Έδρα Jean Monnet