12 / 42
X
Ο ΕΞΩΔΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ Ν 4469/2017
Όταν ο οφειλέτης δυσκολεύεται να αποπληρώσει την οφειλή του δημιουργεί-
ται μια κατάσταση, η οποία πλέον επηρεάζεται καταλυτικά από την αρχή της
αντικειμενικής καλής πίστης, η οποία αναπτύσσει μια δέσμη υποχρεώσεων
για τα μέρη της έννομης σχέσης.
Η υποχρέωση καλόπιστης εκπλήρωσης της παροχής καθιερώνεται νομοθετικά
στη διάταξη του άρθρου 288 ΑΚ
4
. Η υποχρέωση αυτή αποτελεί γενική ρήτρα
με εμβέλεια όχι μόνο μια συγκεκριμένη έννομη σχέση, που ξεκινά από το προ-
συμβατικό στάδιο και εκτείνεται και μετά τη λήξη της σχέσης. Οι συμβαλλόμε-
νοι σε μια σχέση, πρέπει, ακολουθώντας τη γενική ρήτρα να συμπεριφέρονται
προσεκτικά, χωρίς να προσβάλλουν τα δικαιολογημένα συμφέροντα του άλ-
λου μέρους να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του, να παρέχει αναγκαίες για τη
θεμελίωση και λειτουργία της σχέσης πληροφορίες νόμιμα. Συμπεριφορά του
ενός μέρους αντίκειται στην καλή πίστη, όταν προσβάλλει εύλογα και δικαι-
ολογημένα συμφέροντα του άλλου μέρους
5
. Η θεμελιώδης αυτή υποχρέωση
έχει λάβει κανονιστικό περιεχόμενο. Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 2 § 6
Ν 2251/1994, η οποία επιβάλλει στο συντάκτη γ.ο.σ. να λαμβάνει υπόψη του
όχι μόνον τα δικά του, αλλά τα εύλογα και δικαιολογημένα συμφέροντα του
άλλου μέρους
6
. Η συμβατική ελευθερία, η οποία συνιστά ειδικότερη εκδήλω-
ση της αρχής της ιδιωτικής αυτονομίας, δεν είναι ανεξέλεγκτη, αλλά, σαφώς,
κοινωνικοποιημένη· οριοθετείται, κατεξοχήν, στο πλαίσιο που ορίζει η διάτα-
ξη του άρθρου 5 § 1 Σ
7
. Ο κοινωνικός περιορισμός της ιδιωτικής αυτονομίας σε
επίπεδο αγοράς μπορεί να αναπτύξει πολλαπλές εκφάνσεις. Σε κάθε περίπτω-
ση, πάντως, συντελεί στην ομαλή λειτουργία της και εν τέλει στην προστασία
ευάλωτων κοινωνικών ομάδων
8
.
4.
Larenz
, Allgemeiner Teil des deutschen Bürgerlichen Rechts, 7. Aufl., 1989, S. 44.
5.
Larenz
, ό.π.
6.
Δωρής
, Η εξειδίκευση της καλής πίστης στο άρθρο 2 Ν 2251/1994 για την προστα-
σία των καταναλωτών και η σημασία της στο κοινό Αστικό Δίκαιο, ΝοΒ 2000, 737
επ.
Δέλλιος
, Γενικοί Όροι Συναλλαγών, 2η έκδ. 2013, σ. 256 επ.
7. Αξιοσημείωτη είναι η νομολογιακή διάπλαση της έννοιας του μικροεμπόρου, ο
οποίος είναι εντακτέος στο προστατευτικό πεδίο του N 3869/2010, ενδεικτικά βλ.
ΕιρΠαμίσου 87/2014, ΕιρΚαλαμ 89/2014, ΕιρΚαλύμνου 5/2014, ΕιρΠατρ 6/2012
(ΝΟΜΟΣ), ΜΠρΠρεβέζης 48/2013, ΧρΙΔ 2014, 444, με παρατ.
Βενιέρη
, σ. 448. Για
την ανάγκη προστασίας (υπερχρεωμένων) εμπόρων βλ.
Μεντή
, Άμυνα και ελευθέ-
ρωση του υπερχρεωμένου οφειλέτη, 2012 πλαγιαρ. 12, 102 επ.
8. Για την εξελικτική μεταλλαγή του φιλελεύθερου αστικού σε κοινωνικοποιημένο δί-
καιο της προστασίας ασθενών, ευάλωτων κοινωνικών ομάδων βλ.
Καζάκο
, Αστικό
Δίκαιο, οικονομία της αγοράς και προστασία των καταναλωτών, σ. 25 επ.